Od kilku lat trwają prace nad projektem P1, którego celem jest budowa elektronicznej platformy umożliwiającej gromadzenie, analizę i udostępnianie zasobów cyfrowych o zdarzeniach medycznych. Po objęciu kierownictwa resortu zdrowia Konstanty Radziwiłł poinformował, że opóźnienia w realizacji tego projektu są tak duże, że dokończenie go w planowanym zakresie jest praktycznie niemożliwe. 

- Przyczyn niepowodzenia było kilka, na przykład opóźnienia w procedurach przetargowych, szeroki zakres Projektu oraz zbyt wielu wykonawców przy - jak się okazało - niewystarczającym nadzorze CSIOZ nad pracami. Wykonawcy nie wszystkie prace prowadzili zgodnie zapisami umów i przyjętymi harmonogramami, na przykład testy miały zakończyć się w dwa tygodnie, a nie wystarczyły dwa miesiące. Szereg takich kwestii sprawił, że na koniec żadna usługa nie została uruchomiona, bo żadna ostatecznie nie przeszła testów - ocenił Węgrzyniak, który dyrektorem Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia jest od początku 2016 roku. 

Ostatecznie CSIOZ zakończyło współpracę z dotychczasowymi wykonawcami projektu P1 i zapowiedziało rozpisanie przetargu na dokończenie jego budowy. Resort zdrowia wspólnie z Ministerstwem Cyfryzacji i Ministerstwem Rozwoju przygotował planu naprawczy, który na początku roku został złożony do akceptacji Komisji Europejskiej. 

- W programie naprawczym usprawniono system zarządzania i wskazano, że za konkretną funkcjonalność odpowiada jeden wykonawca i tylko ona jest w danym czasie realizowana. Urealniono też zakres projektu i kolejny raz prowadzone są ze środowiskami medycznymi konsultacje, czy na pewno planowane funkcjonalności nadal odpowiadają ich oczekiwaniom, bo ustalenia miały miejsce już kilka lat temu - powiedział Węgrzyniak. 

W ramach tych prac zrezygnowano z e-zlecenia oraz elektronicznego zwolnienia lekarskiego (to drugie zrealizował już ZUS). W platformie P1 mają natomiast znaleźć się e-recepta, e-skierowanie oraz Internetowe Konto Pacjenta zasilane danymi o zdarzeniach medycznych i informacjami o dokumentacji medycznej. Jak poinformował Węgrzyniak, obecnie priorytetem jest przygotowanie e-recepty, która zostanie uruchomiona w 2018 roku. Wcześniej będzie ona wprowadzona w formie pilotażu na mniejszym obszarze, by sprawdzić jej działanie i ewentualnie wprowadzić konieczne poprawki. 

Realizowana będzie też część analityczna tego projektu, czyli baza wszystkich danych zgromadzonych w systemie, na podstawie której Ministerstwo Zdrowia i instytucje administracji publicznej będą wykonywać np. analizy kosztowe. Podstawowe funkcjonalności mają być przygotowane do 2019 roku, a całość ma być rozliczona do końca I kwartału 2020 roku. 

Termin uruchomienia postępowania przetargowego na dokończenie tego projektu nie jest jeszcze znany, CSIOZ nadal pracuje nad przygotowaniem dokumentacji przetargowej.
- Przewidujemy, że przetarg może trwać od 9 do 12 miesięcy - zaznaczył Węgrzyniak. Powiedział, że do końca 2015 roku na projekt P1 wydano około 480 mln zł, z czego około 400 mln to wkład UE. Koszty drugiej fazy oszacowano na około 230 mln zł. 

Szef CSIOZ zapewnia, że prace na platformą są prowadzone cały czas.
- Wykonujemy pracę projektową i upraszczamy pewne funkcjonalności, które wykonawca będzie realizował. Przyjrzymy się też temu, co już wcześniej zostało przygotowane, na przykład Internetowemu Kontu Pacjenta - mówił Węgrzyniak. Przypomniał, że jednym z większych problemów projektu jest tzw. szyna usług, która ma zapewnić komunikację pomiędzy poszczególnymi częściami systemu e-zdrowie. To przede wszystkim ten element ma być realizowany w następnej fazie projektu. 

- Nie można mówić, że informatyzacja ochrony zdrowia zupełnie się nie udaje. Nie udało się ukończyć projektu P1 we wcześniej założonym terminie, ale to nie jest wszystko - zaznaczył Węgrzyniak. Przypomniał też, że w latach 2007-2015 powstało sześć regionalnych platform e-zdrowia, które skupiają część placówek szpitalnych w ramach danego województwa i komunikują je między sobą. 

Wskazał, że udanym projektem jest na przykład P2, który porządkuje szereg medycznych rejestrów administracyjnych, między innymi rejestr aptek, hurtowni farmaceutycznych, produktów leczniczych czy rejestr diagnostów.
- Ten projekt został z sukcesem zakończony w 2012 roku, ale nadal jest rozwijany i co jakiś czas na tej platformie pojawiają się nowe rejestry - powiedział Węgrzyniak. Zapewnił, że rejestry są powszechnie wykorzystywane, a dane zawierające stan poszczególnego rejestru zostały już pobrane ponad 20 tys. razy. 

Kolejnym projektem zrealizowanym przez CSIOZ jest projekt P4, który zakończył się w grudniu 2015 roku. Teraz sukcesywnie wdrażane będą jego poszczególne systemy, niektóre z nich - zgodnie z przepisami prawa - będą udostępnione dopiero na początku 2017 roku. 

Jak wyjaśnił Węgrzyniak, projekt P4 jest dedykowany przede wszystkim administracji publicznej. Znajdzie się w nim 5 różnych systemów, między innymi ewidencji zasobów ochrony zdrowia, przez który podmioty lecznicze będą przekazywać informacje  o posiadanym sprzęcie medycznym (np. o stanie technicznym tomografu).
- Docelowo będzie służyć odpowiedniemu alokowaniu środków inwestycyjnych: będzie widać, gdzie, jaki sprzęt jest, w jakim stanie technicznym i jakie obszary trzeba wspierać - mówił dyrektor CSIOZ. 

Innym elementem tego projektu jest System Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych, który będzie wspomagał proces kształcenia lekarzy, farmaceutów, pielęgniarek, diagnostów laboratoryjnych oraz ratowników medycznych. System umożliwi również sprawny monitoring tego procesu.
- To będzie naprawdę duża zmiana w całym procesie kształcenia kadr medycznych. Z dotychczasowej papierowej postaci prowadzenia i monitorowania procesu kształcenia kadr medycznych przechodzimy do postaci w pełni elektronicznej - ocenił Węgrzyniak. 

W tym tygodniu Sejmu uchwalił ustawę, w myśl której system ten będzie udostępniany etapowo: 1 maja 2016 roku zostanie uruchomiony dla diagnostów laboratoryjnych i farmaceutów, a dla pozostałych grup (czyli lekarzy, dentystów, ratowników medycznych oraz pielęgniarek i położnych) termin wdrożenia przesunięto na 1 maja 2017 roku. 

Kolejnym systemem projektu P4 jest Zintegrowany System Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi, który ma ruszyć od stycznia 2017 roku. System umożliwi między innymi monitorowanie na poziomie detalicznym i hurtowym obrotu lekami oraz przekazywanie tych informacji do właściwego organu. Szczególnie istotne jest, że ma on usprawnić nadzór i pomóc w ograniczaniu nielegalnego wywozu leków za granicę; znajdą się w nim na przykład dane o transakcjach dokonywanych przez apteki i hurtownie farmaceutyczne. Dodatkowo ułatwi on zgłaszanie braków monitorowanych produktów leczniczych. 

CSIOZ w latach 2014-2015 zrealizował także projekt P3, w ramach którego przeszkolono około 1,7 tysiąca pracowników ochrony zdrowia pod kątem rozwoju kompetencji cyfrowych.
- To jest bardzo istotna dla CSIOZ rzecz; nie można zapominać o pracownikach medycznych, którzy mają tych systemów używać - podkreślił Węgrzyniak i dodał, że chciałby kontynuacji takich szkoleń w przyszłości. 

Przypomniał, że Centrum realizuje także szereg innych projektów, między innymi zaangażowane jest w utrzymywanie Krajowego Rejestru Operacji Kardiochirurgicznych.
- Zgodnie z opinią Europejskiego Kongresu Kardiochirurgów i Torakochirurgów (EACTS) jest to jeden z najlepszych w Europie rejestrów stawianych za wzór do naśladowania - zaznaczył Węgrzyniak. 
- Jesteśmy też otwarci na nowe propozycje rejestrów medycznych. W Ministerstwie Zdrowia jest wykonywanych dość dużo prac koncepcyjnych, więc na pewno rola CSIOZ w obszarze rejestrów medycznych będzie rosła - dodał. (pap)