Ze skarg, które otrzymuje Urząd wynika, że często seniorom sprzedaje się produkty i usługi niedopasowane do ich potrzeb. Przykładem jest chociażby gromadzenie danych w tzw. chmurze. Nadal problemy sprawiają zakupy na pokazach, między innymi sprzętu medycznego.
- Prowadzimy kilkanaście postępowań dotyczących nie zawsze uczciwej sprzedaży skierowanej do konsumentów III wieku – mówi Marek Niechciał, prezes UOKiK. - Przykładem są praktyki związane ze zmianą sprzedawcy prądu czy operatora telekomunikacyjnego. Zdarza się, że przedstawiciele handlowi, zatajają tożsamość przedsiębiorcy, dla którego pracują. Niezależnie od tego seniorzy nie są również informowani o tym, że mają prawo do rezygnacji z takich usług.
Poza tym starszym konsumentom są oferowane nowoczesne urządzenia lub usługi wymagające zaawansowanej wiedzy technicznej – np. tablety, smartfony, gromadzenie danych „w chmurze”. Seniorzy mają znaczne trudności z obsługą tego rodzaju produktów lub zdaniem wielu z nich - w ogóle nie są im potrzebne.
Problemem są też usługi premium, aktywowane przez wysłanie sms. Często do zamówienia usługi dochodzi wbrew intencji konsumenta przez wprowadzenie go w błąd, na przykład senior otrzymuje informację o konieczności usunięcia wirusa z telefonu, czy wysłania sms, aby odebrał paczkę.
Często seniorzy są naciągani przez producentów wyrobów medycznych lub suplementów diety, którzy oferują im nierzetelne i mało przydatne darmowe „badania lekarskie”, przy okazji których prezentowane są produkty, leczące z dolegliwości rzekomo wykrytych podczas tych badań.
W związku z przypadającym 20 października Europejskim Dniem Seniora, UOKiK przypomina sześć najważniejszych zasad rozsądnego seniora-konsumenta.
1. Nie kupuj bez namysłu. „Tylko w tych naczyniach ugotujesz obiad 3 razy szybciej” – zanim kupisz, zweryfikuj informacje. Skonsultuj zakup z rodziną, poproś o wyszukanie parametrów oferowanych produktów w internecie. Do UOKiK docierają skargi na wprowadzanie w błąd co do cech oferowanych towarów – produkty nie są warte swojej ceny i nie mają reklamowanych właściwości.
2. Nie wierz w darmowe prezenty. „Dla każdej osoby atrakcyjny upominek” – uważaj, ponieważ może się okazać, że aby go dostać, będziesz musiał kupić kosztowny produkt, a darmowa wycieczka do miejsca kultu religijnego może być połączona z kilkugodzinną sprzedażą naczyń do gotowania.
3. Nie daj sobie wmówić, że nie masz prawa. „Nie może pan/pani odstąpić od umowy” – sprzedawca, który tak twierdzi, łamie twoje prawa konsumenckie. Umowa zawarta w domu czy na pokazie to szczególny rodzaj transakcji – w takiej sytuacji masz więcej praw. Pamiętaj: możesz odstąpić od umowy, ale masz na to 14 dni od otrzymania produktu. Wyślij towar na własny koszt za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy nadaj najlepiej osobnym listem, a produkt wyślij w oddzielnej paczce. Formularz odstąpienia od umowy pobierz z naszej strony: www.prawakonsumenta.uokik.gov.pl.
4. Bądź uważny – nie daj się manipulacji. „Proszę odstąpić od umowy za tydzień, bo będzie już pani, która jest upoważniona do odbioru” – gdy zastosujesz się do takiej instrukcji, może się okazać, że przekroczysz termin na odstąpienie od umowy. Pamiętaj: zawsze zweryfikuj zapewnienia sprzedawcy. Masz 14 dni na rezygnację z zakupów.
5. Nie ulegaj namowom. „Tylko dziś ten sprzęt jest w wyjątkowej cenie” – pamiętaj, sprzedawcy wykorzystują wiele sztuczek, które mają skłonić cię do kupna produktu, nawet jeżeli go nie potrzebujesz. Jeżeli produkt jest dostępny dziś, będzie w ofercie również jutro. Daj sobie czas na przemyślenie decyzji i skontaktuj się ze sprzedawcą następnego dnia, jeżeli rzeczywiście chcesz kupić dany produkt.
6. Pamiętaj, nie jesteś sam. Skontaktuj się z rzecznikiem konsumentów lub oddziałem Federacji Konsumentów w swoim miejscu zamieszkania, jeżeli nie wiesz, jak napisać reklamację lub odstąpienie od umowy. Poradę uzyskasz także: telefoniczne pod numerem 801 440 220 (opłata zgodna z cennikiem operatora) w godz. 08:00-18:00 od poniedziałku do piątku lub e-mailowo pod adresem porady@dlakonsumentow.pl. Zdarza się, że osoby starsze, nie mają świadomości, że zawierają umowę z przedsiębiorcą zarejestrowanym w innym kraju. W takich przypadkach bezpłatnie pomaga Europejskie Centrum Konsumenckie, należące do ECC-Net - tel. 22 55 60 118, info@konsument.gov.pl.
Źródło: www.uokik.gov.pl