Prezydent miasta odmówił przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że w rozpoznawanym przypadku dochód na jednego członka rodziny przekraczył dopuszczalną wysokość przewidzianą do otrzymania wnioskowanego świadczenia.

Od decyzji tej odwołanie złożyła wnioskodawczyni. W odwołaniu strona podniosła, że w motywach wydanej decyzji organ nie podał w jaki sposób wyliczył dochód rodziny. Dopiero z rozmowy z pracownikiem organu poinformowano ją, że do dochodu wliczono alimenty uzyskane na dzieci w 2008 r. Zdaniem strony, do dochodu nie powinna zostać doliczona kwota otrzymanych w tym okresie alimentów, skoro dzieci nie otrzymują ich od marca 2009 r., a egzekucja tych alimentów jest bezskuteczna. Okoliczność zaprzestania płacenia alimentów powinna być zatem potraktowana przez organ jako utrata dochodu, o której mowa w art. 2 pkt 17 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.) . Wnioskodawczyni przyznając, że ustawodawca nie wymienił zaprzestania płacenia alimentów jako zdarzenia powodującego utratę dochodu, uznała jednak, że za takim rozumieniem przepisu przemawia zarówno definicja osoby uprawnionej, określona w art. 2 pkt 2 i pkt 11 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz cel ustawy zawarty w jej preambule, zgodnie z którym, Państwo ma wspierać osoby ubogie niebędące w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb w sytuacji, gdy nie otrzymują należnego im wsparcia od osób zobowiązanych wobec nich do alimentów. Przyjęcie poglądu organu prowadziłoby, w ocenie odwołującej się, do sytuacji, w której rodzic nie mając środków na utrzymanie dzieci, jednocześnie nie ma możliwości uzyskania świadczenia alimentacyjnego tylko z tej przyczyny, że w poprzednim roku otrzymywał alimenty na dzieci od drugiego rodzica. Odwołująca się podniosła, iż dla oceny sytuacji dochodowej należy wziąć pod uwagę czas bieżący, w którym dzieci nie otrzymują świadczenia alimentacyjnego, a nie rok poprzedni.

W wyniku rozpatrzenia sprawy na skutek wniesionego odwołania SKO utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Skargę od takiego rozstrzygnięcia złożyła skarżąca, którą następnie oddalił WSA.

NSA rozpatrując skargę zgodził się z uzasadnieniem WSA, w którym wskazano iż, w myśl art. 9 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów , świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł. Pojęcie "dochodu" w rozumieniu ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów zdefiniowane zostało, poprzez odesłanie do definicji legalnej tego pojęcia sformułowanej na gruncie ustawy o świadczeniach rodzinnych . W rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. c) tej ustawy "dochodem" są m.in. alimenty na rzecz dzieci. Natomiast "dochód rodziny" to przeciętny miesięczny dochód członków rodziny uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, tj. od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego. Jednocześnie, z woli ustawodawcy, w przypadku utraty dochodu, prawo do świadczenia z funduszu ustala się na wniosek osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego na podstawie dochodu rodziny - pomniejszonego - o "utracony dochód" (art. 9 ust. 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów ). WSA wskazał, iż pojęcie "dochodu utraconego" zostało przez ustawodawcę zdefiniowanie. Posłużenie się przez ustawodawcę definicją legalną pojęcia "utraconego dochodu" wyklucza natomiast jakąkolwiek w tym zakresie uznaniowość po stronie organu. NSA podkreślił, że przepis art. 2 pkt 17 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów , wśród enumeratywnie wymienionych przypadków "utraty dochodu" - nie przewiduje - sytuacji zaprzestania płacenia alimentów przez dłużnika alimentacyjnego czy niemożności ich ściągnięcia. Dlatego też zaprzestanie płacenia alimentów przez dłużnika alimentacyjnego - nie stanowi - takiej okoliczności, która miałaby jakikolwiek wpływ na zmianę sytuacji dochodowej rodziny uprawniającej do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W ocenie Sądu WSA dokonał zatem poprawnej wykładni przepisów ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Wskazywana natomiast przez autorkę skargi kasacyjnej wykładnia celowościowa nie jest środkiem pozwalającym na uzupełnienie - niekompletnego w ocenie skarżącej - katalogu zamkniętego okoliczności uznanych za "utratę dochodu". Dopóki, więc niezmienione pozostaje aktualne brzmienie art. 2 pkt 17 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów , pomniejszenie dochodu rodziny skarżącej o kwotę otrzymanych w 2008 r. alimentów oznaczałoby działanie niezgodne z prawem.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.)

Zobacz orzecznictwo:
 Wyrok NSA z dnia 24 listopada 2010 r. (sygn. akt I OSK 987/10, LEX nr 745406)