Regulacje dotyczące składania przedmiotowych oświadczeń zawiera art. 25a p.z.p. Stopień szczegółowości oświadczeń, a także ich forma jest uzależniona m.in. od szacunkowej wartości zamówienia. W procedurach, w których właściwym organem publikacyjnym jest Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, oświadczenie składane jest w formie jednolitego dokumentu zamówienia (art. 25a ust. 2 p.z.p.). W procedurach o mniejszej wartości o kształcie i treści oświadczeń decydują najczęściej zamawiający opracowując wzory formularzy jakimi winni posługiwać się wykonawcy.
Ograniczenie weryfikacji potencjału wykonawców do analizy oświadczeń własnych przedsiębiorców skraca proces prowadzenia postępowania, ale nie daje pewności co do tego, czy treść oświadczeń znajduje pełne potwierdzenie w innych dokumentach jakie mogą być wymagane na potrzeby dokonywanej oceny.
Przepisami uprawniającymi do przeprowadzenia procesu pogłębionej weryfikacji spełniania warunków i analizy podstaw wykluczenia z procedury jest art. 26 p.z.p. Z treści art. 26 ust. 1 p.z.p. wynika, iż przed udzieleniem zamówienia zamawiający wzywa wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona do złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności wskazane w art. 25 ust. 1 p.z.p.
O tym jakiego rodzaju oświadczenia i dokumenty mają być składane decyduje co do zasady treść SIWZ, ponieważ już na etapie przygotowania postępowania zamawiający jest zobligowany określić katalog oświadczeń i dokumentów jakich będzie żądał w oparciu o art. 26 ust. 1 p.z.p. Z treści przywołanego przepisu wynika, iż żądanie złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków i brak podstaw do wykluczenia jest obowiązkiem zamawiającego. Oznacza to, że organizator postępowania zobligowany jest do wezwania wykonawcy, którego oferta została najwyżej oceniona, niezależnie od tego, czy złożone w pierwszym etapie procedury wstępne oświadczenia potwierdzają w pełni wszystkie informacje jakie były oczekiwane od wykonawców. Taka interpretacja przepisu, choć zgodna z jego gramatycznym brzmieniem, nie jest właściwa i może doprowadzić do zbędnego sformalizowania i wydłużenia postępowania.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Zamówienia publiczne. Orzecznictwo sądów okręgowych w latach 2010-2015 z komentarzem
|
@page_break@
Przykładem obrazującym sytuację, w której nie jest zasadne wzywanie wykonawcy do przedstawienia dokumentów może być postępowanie przetargowe rozpoczynające się publikacją ogłoszenia w Biuletynie Zamówień Publicznych. W postępowaniu zamawiający postawił warunek dotyczący doświadczenia w realizacji podobnych rodzajowo zleceń oraz wskazał, iż w ramach fakultatywnych przesłanek wykluczenia zastosuje art. 24 ust. 5 pkt 1 p.z.p. Uczestnicy postępowania wraz z ofertami złożyli zestawienie zrealizowanych zamówień, które odpowiadały wymaganiom SIWZ oraz poinformowali, że były to zlecenia realizowane na rzecz organizatora opisywanego postępowania. W ofertach podali też adresy stron internetowych, z których można pobrać informację z Krajowego Rejestru Sądowego, do którego są wpisani.
W takich okolicznościach, już na etapie składania ofert zamawiający dysponował pełną wiedzą, co do spełniania przez wykonawców warunków oraz wiedział, z jakiego źródła może pobrać dokumenty potrzebne do analizy fakultatywnych podstaw wykluczenia. Analiza posiadanych i ogólnie dostępnych dokumentów pozwoliła zamawiającemu stwierdzić, iż nie jest celowe zastosowanie art. 26 ust. 2, ponieważ efektem takiego wezwania będzie otrzymanie dokumentów, które zostały już złożone. Na możliwość odstąpienia od wzywania wykonawcy do złożenia oświadczeń lub dokumentów wskazuje wprost art. 26 ust. 2 p.z.p., ale przepis ten dotyczy tylko i wyłącznie postępowań, których wartość jest mniejsza niż kwoty określone na podstawie art. 11 ust. 8 p.z.p.
Czy oznacza to, że w postępowaniach o wartościach przekraczających próg reżimu krajowego, nie można odstąpić od wzywania do złożenia przedmiotowych dokumentów? Nie, przepisy zezwalają na odstąpienie od takiego żądania także w procedurach o większej wartości, ale źródło takiego uprawniania nie znajduje się w ustawie p.z.p., a w rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia (Dz. U. z 2016 r., poz. 1126) dalej jako r.r.d. Zgodnie z § 2 ust. 7 r.r.d. w sytuacji, gdy treść informacji przekazanych przez wykonawcę w jednolitym dokumencie zamówienia, odpowiada zakresowi informacji, których wymagano poprzez żądanie dokumentów o jakich mowa w rozporządzeniu, zamawiający może odstąpić od żądania tych dokumentów od wykonawcy.
Innymi słowy, jeśli ze złożonego jednolitego dokumentu wynika, że wykonawca spełnia wszystkie warunki i nie podlega wykluczeniu, to zamawiający nie musi wzywać wykonawcy do złożenia oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, które zostały już wykazane.
W prowadzonych postępowaniach mogą pojawić się i takie, w których procedura weryfikacji wykonawców odbędzie się bez zastosowania art. 26 p.z.p. niezależnie od szacunkowej wartości przedmiotu zamówienia. Takie działanie jest możliwe tylko i wyłącznie wówczas, gdy zamawiający na bazie wstępnych oświadczeń będzie w stanie w stu procentach stwierdzić, iż wykonawca spełnia postawione warunki i nie podlega wykluczeniu.
