O zastosowaniu tzw. „procedury odwróconej” określonej w art. 24aa ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) dalej p.z.p. zamawiający powinien zdecydować na etapie wszczęcia postępowania, nie w trakcie oceny ofert.
Zgodnie z art. 24aa ust. 1 p.z.p. zamawiający może, w postępowaniu prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, najpierw dokonać oceny ofert, a następnie zbadać, czy wykonawca, którego oferta została oceniona jako najkorzystniejsza, nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu, o ile taka możliwość została przewidziana w specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub w ogłoszeniu o zamówieniu.
Wyjaśnienia wymaga, czy w przypadku gdy zamawiający przewidział taką możliwość w SIWZ lub ogłoszeniu, nadal pozostaje ona tylko możliwością, czy przekształca się w obowiązek.
Procedura odwrócona zmienia zasady oceny ofert >>>
Innymi słowy, czy decyzja o zastosowaniu tzw. „procedury odwróconej” zapada już na etapie przygotowania ogłoszenia lub SIWZ, czy też może nastąpić na dalszym etapie postępowania (np. po upływie terminu składania ofert).
Przepis art. 24aa p.z.p. wskazuje na możliwość zastosowania „procedury odwróconej”, nie precyzuje jednak w jakim momencie zamawiający decyduje o jej wyborze.
Można zatem przyjąć interpretację zgodne, z którą w braku wyraźnej regulacji ustawowej zamawiający ma swobodę w zakresie wyboru sposobu postępowania w każdym momencie postępowania.
Należy jednak pamiętać, że ustawa p.z.p. powinna być interpretowana w świetle podstawowych zasad określonych w przepisach art. 7 i następne p.z.p.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 p.z.p. zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
Zasad przejrzystości postępowania wskazuje, że zamawiający powinien prowadzić postępowanie w taki sposób, aby wszystkie jego etapy i poszczególne czynności były znane wykonawcy. W związku z tym wykonawca już w momencie składania oferty powinien mieć świadomość w jaki sposób przebiegać będzie czynność badania i ocen jego oferty.
Procedura odwrócona może wydłużyć czas trwania przetargu >>>
Co więcej, jak wynika z pkt IV.2.3. wzoru ogłoszenia o zamówieniu w trybie przetargu nieograniczonego stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie wzorów ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych (Dz. U. poz. 1127) zamawiający wypełniając ogłoszenie w polu „Zastosowanie procedury, o której mowa w art. 24aa ust. 1 ustawy Pzp” zaznacza „TAK” lub „NIE”.
Takie sformułowanie ogłoszenia wskazuje, że już na etapie wszczęcia postępowania zamawiający decyduje ostatecznie, czy skorzysta z możliwości określonej w art. 24aa p.z.p.Jedynie na marginesie przepis ten można porównać do art. 24 ust. 5 p.z.p., gdzie ustawodawca dał zamawiającemu możliwość zastosowania fakultatywnych przesłanek wykluczenia wykonawcy. Nie ma chyba wątpliwości, że decyzja zamawiającego w tym przedmiocie musi zapaść na etapie wszczęcia postępowania, nie oceny ofert.