Zamawiający uprawniony jest do niewzywania do uzupełnienia brakującego oświadczenia wówczas, gdy zachodzą przesłanki odrzucenia oferty. Zamawiający odrzuca zatem ofertę na podstawie jednej z przesłanek wynikających z art. 89 ust. 1 Prawa zamówień publicznych z 29.01.2004 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 2164) dalej p.z.p., a nie z powodu brakującego oświadczenia.
W myśl art. 25a ust. 1 p.z.p. do oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wykonawca dołącza aktualne na dzień składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu oświadczenie w zakresie wskazanym przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Informacje zawarte w oświadczeniu stanowią wstępne potwierdzenie, że wykonawca:
1) nie podlega wykluczeniu oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu;
2) spełnia kryteria selekcji, o których mowa w art. 51 ust. 2, art. 57 ust. 3 i art. 60d ust. 3 p.z.p.
Jeżeli zaś wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 p.z.p., oświadczenie powyższe wykonawca składa w formie jednolitego dokumentu (tzw. JEDZ).
Z powyższych regulacji wynika, że przystępując do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wykonawca musi wykazać, że nie zachodzą przesłanki wykluczenia go z postępowania oraz, że spełnia warunki udziału w tym postępowaniu. W tym celu przedkłada wskazane powyżej oświadczenia.
Jednocześnie, zgodnie z art. 26 ust. 3 p.z.p., jeżeli wykonawca nie złożył oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1 p.z.p., oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 p.z.p., lub innych dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty są niekompletne, zawierają błędy lub budzą wskazane przez zamawiającego wątpliwości, zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania.
Z powyższego przepisu wynika, że choć czynność wezwania do uzupełnienia brakujących oświadczeń jest obligatoryjna, to jednak przewidziano od tej zasady wyjątek, pozwalający na niewzywanie do uzupełnienia w sytuacji, gdy oferta dotknięta przedmiotowym brakiem podlega odrzuceniu.
Innymi słowy mówiąc, jeżeli zamawiający ustali, iż dana oferta podlega odrzuceniu na podstawie jednej z okoliczności wymienionej w art. 89 ust. 1 p.z.p., wówczas, pomimo braku oświadczenia, nie będzie wzywał wykonawcy do jego uzupełnienia.
Podkreślić należy, że powyższa sytuacja jest odmienna od tej, która zachodzi wówczas, gdy zamawiający wzywa wykonawcę w trybie art. 26 ust. 3 p.z.p. do uzupełnienia oświadczenia, a ten pomimo wezwania, oświadczenia nie przedkłada. W takiej sytuacji zamawiający wykonawcę wyklucza z postępowania w trybie art. 24 ust. 1 pkt 12 p.z.p. Jednocześnie, zgodnie z art. 24 ust. 4 p.z.p. ofertę wykonawcy wykluczonego uznaje się za odrzuconą.
