WSA w Poznaniu rozpatrywał skargę rodzica, który w związku z przekroczeniem dochodu spowodowanym uzyskaniem zaległych alimentów za cztery lata, otrzymał decyzję odmawiającą przyznania zasiłków na dzieci.

WSA wskazał, iż ustalenie dochodu rodziny wymaga zastosowania reguł określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych i rozporządzeniu w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne. Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych , przez dochód rodziny należy rozumieć przeciętny miesięczny dochód członków rodziny uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy.

W opinii WSA zgodnie z art. 7  Kodeksu postępowania administracyjnego  organy administracji w toku postępowania stoją na straży praworządności i winny dążyć do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Obowiązkiem organu jest zebranie i rozpatrzenie w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego – art. 77 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego . Organy administracji nie sprostały obowiązkom wynikającym ze wskazanych wyżej przepisów, bowiem przy obliczaniu dochodu rodziny skarżącej za rok bazowy, zaliczyły do dochodu całą kwotę alimentów wyegzekwowanych za okres poprzedzających czterech lat. Sąd uznał, że obowiązkiem gminy było ustalenie, jaka część kwoty z wyegzekwowanych alimentów przypadała na poszczególne lata i tylko tę kwotę alimentów przypadającą na rok bazowy zaliczyć do dochodu rodziny.

WSA argumentował, że rodzic nie miał wpływu na zaspokojenie swojej wierzytelności na bieżąco oraz na czas, w którym dojdzie do wyegzekwowania alimentów. W związku z tym nie może być dotknięty sankcją w postaci pozbawienia prawa do świadczeń rodzinnych. Niekonstytucyjność wykładni prawa, zastosowanej przez organy obu instancji, ujawnia się tym wyraźniej, gdy porówna się sytuację takiego wierzyciela, z sytuacją innych uprawnionych, którzy uzyskali zaspokojenie alimentów we właściwym czasie, bądź dla których wypłata wyegzekwowanych zaległych alimentów nastąpiła w części odpowiadającej poprzednim latom, w roku kalendarzowym poprzedzającym rok poprzedzający okres zasiłkowy, bądź w roku kalendarzowym, w którym następuje dany okres zasiłkowy. Każdy z wierzycieli, który znalazłby się w takiej – porównywalnej – sytuacji, korzystałby ze świadczeń rodzinnych, przy spełnieniu innych przesłanek pozytywnych - w szczególności z art. 5 ust. 1 bądź 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych .

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.)

Pobierz orzeczenie:
Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 10 czerwca 2010 r., sygn. akt IV SA/Po 278/10