Firma świadczy usługi mieszczące się w klasyfikacji PKWIU 90.0 i 41.0. W większości firma ma podpisane z odbiorcami usług umowy, niestety zdarzają się przypadki, że nie została zawarta umowa lub usługa została wykonana na podstawie zlecenia, w którym nie został określony termin płatności.
Kiedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu wywozu odpadów komunalnych, jeśli nie została zawarta umowa?
Kiedy powstanie obowiązek podatkowy z tytułu wywozu odpadów komunalnych, jeśli zostało wypisane zlecenie, na którym kontrahent nie określił terminu płatności?
Odpowiedź
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u. zastrzega szczególną datę powstania obowiązku podatkowego w przypadku świadczenia usług w zakresie:
- rozprowadzania wody,
- gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów,
- usług sanitarnych i pokrewnych,
ale tylko w określonych ustawą warunkach.
Uzasadnienie
Stosownie do treści art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. c u.p.t.u. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu świadczenia usług wymienionych:
- w poz. 138 załącznika nr 3 do u.p.t.u. – tj. usług w zakresie rozprowadzania wody,
- poz. 153 załącznika nr 3 do u.p.t.u. – tj. usług w zakresie gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów, usług sanitarnych i pokrewnych.
Podatnik, który wykonuje ww. usługi obowiązany jest określić obowiązek podatkowy w dacie, w której przypada określony w umowie termin płatności należności.
Powyżej cytowany przepis oznacza, że obowiązek podatkowy w VAT powstaje w dniu upływu terminu płatności należności z tytułu świadczenia usług komunalnych, ale tylko wtedy gdy został on określony w umowie. Jeżeli zatem, została zawarta umowa, w której został określony termin płatności należności, to dla rozpoznania daty powstania obowiązku podatkowego bez znaczenia pozostaje fakt, kiedy te usługi zostały faktycznie wykonane, kiedy została wystawiona faktura oraz, kiedy została faktycznie dokonana płatność.
W związku z brzmieniem ww. przepisów wskazać należy, że obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług np wywozu odpadów komunalnych podlega regulacji przepisu szczególnego, zawartego w przepisie art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. c u.p.t.u., który jako lex specialis wyklucza stosowanie do tych usług regulacji ogólnej, zawartej w przepisach art. 19 ust. 1 i ust. 4. Obowiązek podatkowy powinien być ustalony na omówionych szczególnych zasadach tylko wtedy, gdy termin płatności został określony w umowie właściwej z tytułu rozliczeń z tytułu świadczenia przedmiotowych.
Praktyka organów podatkowych wskazuje, że w przypadku świadczenia usług, o których mowa art. 19 ust. 13 pkt 1 lit. c u.p.t.u., w sytuacji, gdy treść pisemnej umowy pomiędzy dostawcą a odbiorcą towarów, nie określa terminu płatności, przy określaniu momentu powstania obowiązku podatkowego należy posłużyć się terminem płatności za usługę, określonym na fakturze. Tak wskazał np. w interpretacji podatkowej z dnia 23 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, IPPP1-443-191/09-2/MP.
W mojej opinii, taka interpretacja regulacji jest rozszerzająca, a tym samym niedopuszczalna. Ustawodawca nie wymienia w zacytowanym przepisie, tak jak to czyni np. w przypadku świadczenia usług najmu, możliwości określenia obowiązku podatkowego w dacie terminu płatności określonego na fakturze.
W mojej opinii, jeżeli termin płatności nie wynika z umowy, wówczas należy zastosować zasady ogólne określania obowiązku podatkowego, wynikające z regulacji art. 19 ust. 1 i 4 u.p.t.u. Zgodnie z powołanymi regulacjami obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania usługi, a jeśli wykonanie usługi powinno być potwierdzone fakturą, z chwilą wystawienia faktury, nie później niż siódmego dnia od dnia wykonania usługi.
Obie okoliczności przedstawione przez Państwa wiążą się z brakiem określenia terminu płatności, w pierwszym przypadku wynika to w ogóle z braku samej pisemnej umowy, w drugim z tego względu, że data płatności nie została wskazana w zleceniu. W mojej opinii, w obu przypadkach obowiązek podatkowy, jeżeli usługę dokumentują Państwo fakturą, powinien być określony na dzień wystawienia faktury, nie później niż siódmego dnia od dnia wykonania usługi.