1. Używając pojęcia "gospodarowanie mieniem komunalnym", ustawodawca z pewnością ma na względzie całokształt działań faktycznych i prawnych organu, których przedmiotem jest mienie komunalne (art. 43 ustawy o samorządzie gminnym ).


2. Użyte w ustawie z 1997 r. o gospodarce nieruchomościami pojecie "nieruchomości" należy interpretować według treści art. 46 § 1 k.c.


3. Zarówno przepis art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy o samorządzie gminnym , określający właściwość rady gminy do podejmowania uchwał w sprawach majątkowych gminy przekraczających zakres zwykłego zarządu, jak również przepis art. 37 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), określający zasady gospodarowania mieniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, dotyczą wyłącznie nieruchomości. Wynika z tego, że przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) mają zastosowanie do nieruchomości gruntowych oraz nieruchomości budynkowych i nieruchomości lokalowych, o ile stanowią odrębny przedmiot własności.
 

4. Rada gminy nie ma uprawnień do wyrażania zgody na zawarcie umowy najmu pomieszczeń w budynku czy garażu, które nie mieszczą się w pojęciu "nieruchomości" (art. 46 § 1 k.c.).

WSA oddalił skargę rady miasta na rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody dotyczące nieważności uchwały organu gminy w sprawie udzielenia zgody na najem pomieszczeń stanowiących własność gminy. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie, wojewoda wskazał na przepis art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a  ustawy o samorządzie gminnym określający właściwość rady gminy do podejmowania uchwał w sprawach majątkowych gminy przekraczających zakres zwykłego zarządu oraz przepis art. 37 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.) określający zasady gospodarowania mieniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego. W jego ocenie przepisy te dotyczą wyłącznie nieruchomości, którymi zgodnie z definicją zawartą w art. 46 § 1 kodeksu cywilnego są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Zdaniem wojewody przekazanie określonych spraw z zakresu gospodarowania mieniem gminy do kompetencji rady gminy jest bowiem wyjątkiem, który musi być interpretowany ściśle i nie może prowadzić do swobodnego przejmowania przez radę do rozstrzygania w drodze uchwały spraw nienależących do jej kompetencji.

WSA uznał, że zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody odpowiada prawu. Sąd podkreślił, że na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. "a" in fine ustawy o samorządzie gminnym rada gminy nie posiada kompetencji do wyrażenia zgody na dokonanie przez organ wykonawczy gminy czynności wskazanej w omawianym przepisie, gdy chodzi o niewyodrębnione pomieszczenia, stanowiące część składową budynku, tj. pomieszczenia znajdujące się w budynku, które nie stanowią odrębnej własności.

Również zdaniem NSA Sąd I instancji w pełni zasadnie uznał, że wydane w sprawie rozstrzygnięcie nadzorcze jest zgodne z prawem. NSA zwrócił uwagę, że ustawa o samorządzie gminnym, określając kompetencje organów gminy, przekazuje je odpowiednio obu organom gminy (radzie i wójtowi), przy uwzględnieniu funkcji, jakie każdy z nich odgrywa w procesie realizowania zadań gminy, w tym gospodarowania mieniem komunalnym. Zasadniczo gospodarowanie mieniem komunalnym należy do zadań wójta, co jednak nie oznacza, że wójt posiada całkowitą swobodę w tym zakresie, bowiem rada, jako organ stanowiący, ma wpływ na kształtowanie wszystkich spraw lokalnych, pod warunkiem wszakże, że ustawy nie stanowią inaczej. Dzielenie kompetencji pomiędzy radą a wójtem odbywa się przede wszystkim w sferze doniosłości spraw. Używając pojęcia "gospodarowanie mieniem komunalnym", ustawodawca z pewnością ma na względzie całokształt działań faktycznych i prawnych organu, których przedmiotem jest mienie komunalne. Pojęcie "gospodarowanie mieniem komunalnym" swym zakresem obejmuje także gospodarowanie nieruchomościami gminnymi, gdzie ustalanie zasad gospodarowania nieruchomościami, w tym nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, powierzono radzie gminy, natomiast samo gospodarowanie nieruchomościami gminnymi - wójtowi. Z ekonomicznego punktu widzenia nieruchomości gminne mają podstawowe znaczenie wśród mienia komunalnego, co uzasadnia szczególną dbałość prawodawcy w zakresie przyznania obu organom gminy odpowiednich w tym względzie kompetencji. Jednak przekazanie określonych spraw z zakresu gospodarowania mieniem gminy do kompetencji rady gminy nie oznacza, że rada uzyskuje prawo do rozstrzygania w drodze uchwały o wszystkich sprawach z tego zakresu.

NSA zwrócił uwagę, iż definiując pojęcie "nieruchomości", ustawodawca czyni to zarówno w ustawie o gospodarce nieruchomościami, jak i w Kodeksie cywilnym, przy czym w tym pierwszym akcie prawnym posługuje się pojęciem "nieruchomości gruntowej", przez którą należy rozumieć grunt wraz z częściami składowymi, z wyłączeniem budynków i lokali, jeżeli stanowią odrębny przedmiot własności (art. 4 pkt 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami). Trafnie Sąd I instancji argumentuje, że użyte w ustawie o gospodarce nieruchomościami pojecie "nieruchomości" należy interpretować według treści art. 46 § 1 k.c. Przepis ten stanowi, że nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Zdaniem NSA zarówno przepis art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. "a" ustawy o samorządzie gminnym , określający właściwość rady gminy do podejmowania uchwał w sprawach majątkowych gminy przekraczających zakres zwykłego zarządu, jak również przepis art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, określający zasady gospodarowania mieniem Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, dotyczą wyłącznie nieruchomości. Wynika z tego, że przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami mają zastosowanie do nieruchomości gruntowych oraz nieruchomości budynkowych i nieruchomości lokalowych, o ile stanowią odrębny przedmiot własności. W opinii NSA zakwestionowana przez wojewodę uchwała dotyczyła natomiast pomieszczeń w budynku urzędu miejskiego oraz garażu. Nie można wobec tego przyjąć, że do ich wynajęcia ma zastosowanie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. "a" ustawy o samorządzie gminnym , bowiem przepis ten dotyczy najmu nieruchomości. Najem pomieszczeń w budynku czy garażu, jak w tym przypadku, które nie mieszczą się w przedstawionym pojęciu "nieruchomości" (art. 46 § 1 k.c.), z pewnością mieści się w pojęciu "gospodarowania mieniem komunalnym", rada nie ma więc uprawnień do wyrażania zgody na zawarcie umowy najmu. W takiej sytuacji bowiem zarówno sfera zamierzeń, jak i ich wykonanie, należy do kompetencji wójta. 

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)

 Zobacz orzecznictwo:
 Wyrok NSA z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt I OSK 1752/10