Jak liczyć wynagrodzenie za godziny nadliczbowe pracowników mianowanych, jeżeli pracownik wybierze tę formę rekompensaty, czy należy im wypłacać wynagrodzenie bez dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych czy razem z dodatkiem?
Odpowiedź
Wynagrodzenie za nadgodziny powinno obejmować zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym.
Kwestia prawa do dodatków za nadgodziny dla pracowników samorządowych jest obecnie sporna. Stanowisko inspekcji pracy jest w tej kwestii negatywne, ale jest ono krytykowane.
Zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu. Mowa w art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych jest o wynagrodzeniu, które należy interpretować jako wynagrodzenie "normalne" o którym mowa w art. 1511 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p.
Przez "normalne wynagrodzenie" należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników (por. wyrok SN z dnia 3 czerwca 1986 r., I PRN 40/86, OSNCP z 1987 r., z. 9 poz. 140).
Kwestia, czy pracownikom samorządowym należą się dodatki za nadgodziny jest od niedawna sporna, gdyż pojawiły się poglądy (zawarte zwłaszcza w wypowiedziach przedstawicieli Kancelarii Prezesa Rady Ministrów) o szczególnym charakterze normy powołanego wyżej art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych , która zastępuje przepisy o nadgodzinach określone w k.p. i powołane w niniejszej odpowiedzi powyżej. Wykładnia ta znajduje wsparcie także w organach inspekcji pracy - zob. stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 25 czerwca 2009 r. (nr GPP-433-4560-42/09/PE/RP). W efekcie można uznać, że zgodnie z tym stanowiskiem pracownikom samorządowym nie należą się w ogóle dodatki za nadgodziny, a tylko normalne wynagrodzenie. Opinie te budzą jednak poważne kontrowersje wśród specjalistów (zob. P. Ciborski "Samorządy nie powinny unikać wypłaty dodatków za nadgodziny" Rzeczpospolita nr 160/2009 z 10 lipca 2009 r.).
Wszystkie powyższe zasady obowiązują także pracowników mianowanych, z uwagi na zasadnicze zastosowanie do nich także przepisów u.p.s. (art. 54 ust. 2 u.p.s.).
Art. 59 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi, że do dnia 31 grudnia 2011 r. w stosunku do pracowników samorządowych mianowanych stosuje się dotychczasowe przepisy dotyczące wynagrodzeń. Chodzi tu jednak nie o przepisy ustawowe, ale szczegółowe zasady wynagradzania (w tym tabele płac i zaszeregowań) zawarte w obowiązujących poprzednio:
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r.w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. Nr 146, poz. 1223 z późn. zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 146, poz. 1222 z późn. zm.).
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458)
Odpowiedź
Wynagrodzenie za nadgodziny powinno obejmować zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym.
Kwestia prawa do dodatków za nadgodziny dla pracowników samorządowych jest obecnie sporna. Stanowisko inspekcji pracy jest w tej kwestii negatywne, ale jest ono krytykowane.
Zgodnie z art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu. Mowa w art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych jest o wynagrodzeniu, które należy interpretować jako wynagrodzenie "normalne" o którym mowa w art. 1511 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p.
Przez "normalne wynagrodzenie" należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników (por. wyrok SN z dnia 3 czerwca 1986 r., I PRN 40/86, OSNCP z 1987 r., z. 9 poz. 140).
Kwestia, czy pracownikom samorządowym należą się dodatki za nadgodziny jest od niedawna sporna, gdyż pojawiły się poglądy (zawarte zwłaszcza w wypowiedziach przedstawicieli Kancelarii Prezesa Rady Ministrów) o szczególnym charakterze normy powołanego wyżej art. 42 ust. 4 ustawy o pracownikach samorządowych , która zastępuje przepisy o nadgodzinach określone w k.p. i powołane w niniejszej odpowiedzi powyżej. Wykładnia ta znajduje wsparcie także w organach inspekcji pracy - zob. stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 25 czerwca 2009 r. (nr GPP-433-4560-42/09/PE/RP). W efekcie można uznać, że zgodnie z tym stanowiskiem pracownikom samorządowym nie należą się w ogóle dodatki za nadgodziny, a tylko normalne wynagrodzenie. Opinie te budzą jednak poważne kontrowersje wśród specjalistów (zob. P. Ciborski "Samorządy nie powinny unikać wypłaty dodatków za nadgodziny" Rzeczpospolita nr 160/2009 z 10 lipca 2009 r.).
Wszystkie powyższe zasady obowiązują także pracowników mianowanych, z uwagi na zasadnicze zastosowanie do nich także przepisów u.p.s. (art. 54 ust. 2 u.p.s.).
Art. 59 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych stanowi, że do dnia 31 grudnia 2011 r. w stosunku do pracowników samorządowych mianowanych stosuje się dotychczasowe przepisy dotyczące wynagrodzeń. Chodzi tu jednak nie o przepisy ustawowe, ale szczegółowe zasady wynagradzania (w tym tabele płac i zaszeregowań) zawarte w obowiązujących poprzednio:
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r.w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. Nr 146, poz. 1223 z późn. zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 146, poz. 1222 z późn. zm.).
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458)