Wykonawca udowadnia, że cena nie jest rażąco niska

Ciężar udowodnienia zamawiającemu, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska, spoczywa w całości na wykonawcy, który taką cenę zaoferował i został wezwany do złożenia wyjaśnień w tym zakresie - podkreśla Krajowa Izba Odwoławcza.

Regulacja zawarta w art. 90 ustawy - Prawo zamówień publicznych ma na celu ochronę zamawiającego przed praktykami zaniżania przez wykonawców cen, kosztem jakości zamówienia, a także ochronę należytego wykonania zamówienia w przyszłości. Ponadto, chodzi o wspieranie zasady uczciwej konkurencji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jak również dbałość o efektywne wydatkowanie środków publicznych.

Zamawiający w celu ustalenia, czy oferta zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, ma możliwość zwrócenia się do wykonawcy o udzielenie w określonym terminie wyjaśnień dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny, co w świetle celu art. 90 p.z.p. jest kwestią niezwykle istotną.

Wszczęcie przez zamawiającego procedury z art. 90 p.z.p. tworzy domniemanie, że zaproponowana w ofercie cena jest ceną rażąco niską w stosunku do przedmiotu zamówienia i w związku z tym, oferta wykonawcy będzie podlegać odrzuceniu w przypadku potwierdzenia przypuszczeń zamawiającego.

Złożenie przez wezwanego wykonawcę wyjaśnień elementów mających wpływ na wysokość ceny ma doprowadzić do obalenia tego domniemania, a ciężar udowodnienia zamawiającemu okoliczności wskazujących na brak zaoferowania ceny rażąco niskiej spoczywa w całości na wykonawcy, do którego skierowano wezwanie.

Wyjaśnienia wykonawcy odnośnie zaoferowanej ceny powinny być jak najbardziej szczegółowe i powinny zawierać wszystkie aspekty mające wpływ na cenę, tak aby nie pozostawiały wątpliwości, co do prawidłowego jej wyliczenia. Jednocześnie wyjaśnienia nie powinny opierać się na samych oświadczeniach wykonawcy, ponieważ art. 90 p.z.p. stanowi o "dowodach" na ich potwierdzenie.

Jeśli wykonawca złoży wyjaśnienia, które nie uzasadniają ceny w zaoferowanej wysokości, skutki są takie same, jakby wyjaśnień nie złożył wcale, czyli oferta podlega odrzuceniu. Udzielenie przez wykonawcę odpowiedzi, której nie można ocenić z uwzględnieniem art. 90 ust. 2 p.z.p. prowadzi do przyjęcia, że wyjaśnienia w ogóle nie zostały udzielone.

Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 29 maja 2013 r. (KIO 1159/13).