Wykonawca musi być wiarygodny

Jednym z celów udzielania zamówień publicznych jest wybór najkorzystniejszej oferty względem określonych w postępowaniu kryteriów oceny ofert, jednakże nie mniej istotne jest, aby zamówienie publiczne wykonywał podmiot dający pełną rękojmię jego prawidłowego wykonania.

Dlatego też proces badania i oceny ofert dotyczy badania nie tylko treści oferty i dokumentów przedmiotowych, ale także dokumentów podmiotowych w kontekście spełnienia przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

Ustawodawca zaproponował mechanizm wzmacniający weryfikację wykonawców poprzez wprowadzenie normy prawnej art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, a zatem wskazał, że warunki udziału w postępowaniu oraz opis sposobu dokonania oceny ich spełniania mają na celu zweryfikowanie zdolności wykonawcy do należytego wykonania udzielanego zamówienia.

Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. poz. 231), „zapewnienie należytego wykonania zamówienia publicznego, a tym samym ograniczenie ryzyka związanego z nienależytą realizacją umów w sprawie zamówienia publicznego leży nie tylko w interesie zamawiającego, ale przede wszystkim w interesie publicznym ze względu na fakt, iż poprzez realizacje zamówienia publicznego zaspakajane są często potrzeby o charakterze powszechnym. Stąd też sprawna i niezakłócona realizacja zamówienia publicznego wpływa na zakres i poziom zaspakajania tych potrzeb".

Trzeba zatem wykorzystać mechanizmy ustawowe i badać wykonawcę, nie tylko uwzględniając warunki minimalne, ale uwzględniając zamówienia danego wykonawcy realizowane w przeszłości, które dają odpowiedź na pytanie, czy dany wykonawca jest gwarantem należytej jakości wykonywanego zamówienia publicznego.

W praktyce istnieją dwa filary, na których zasadza się wiarygodność wykonawcy: wiedza i doświadczenie samego podmiotu i osób uczestniczących w wykonywaniu zamówienia oraz kondycja ekonomiczno-finansowa wykonawcy. Kryterium wiedzy i doświadczenia dotyczy już nie tylko i wyłącznie wykonywania zamówień zbliżonych zakresem, przedmiotem i wartością do zamówienia udzielanego przez zamawiającego. Warto bowiem zauważyć, że rozszerzono zakres żądanych na podstawie rozporządzenia dokumentów służących zweryfikowaniu zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia.

W rozporządzeniu w sprawie rodzajów dokumentów wskazano, iż wykaz robót budowlanych, dostaw lub usług przedstawiany przez wykonawcę z zasady obejmuje pełny wykaz robót budowlanych oraz pełny wykaz głównych dostaw lub usług, przy jednoczesnym wprowadzeniu regulacji umożliwiającej zamawiającemu jego ograniczenie za pomocą niedyskryminujących i obiektywnych kryteriów.

Oczywiście zamawiający, jak wskazuje prawodawca, może w sposób obiektywny i niedyskryminacyjny określić roboty budowlane, dostawy lub usługi, których dotyczy obowiązek wskazania przez wykonawcę w wykazie lub złożenia poświadczeń, lub żądać wskazania w wykazie informacji o robotach budowlanych, dostawach lub usługach niewykonanych lub wykonanych nienależycie, w celu zweryfikowania rzetelności, kwalifikacji, efektywności i doświadczenia wykonawcy. Zamawiający zatem może tak sformułować warunek w zakresie wiedzy i doświadczenia wykonawcy, że może nie tylko zażądać wykazania się przez wykonawcę konkretnymi zamówieniami o oznaczonym przez niego zakresie, przedmiocie i wartości, ale także zadeklarować wykluczenie wykonawcy za niespełnienie warunków udziału w postępowaniu, jeśli ten wykaże zamówienia niewykonane lub wykonane nienależycie.

Cały tekst dostępny jest w programie LEX Zamówienia Publiczne.