Oświadczenia wstępne w przypadku współpracy z innymi podmiotami

W art. 25a p.z.p., poza ustępem 1, przewidziano jeszcze sześć oświadczeń - spośród których trzy dotyczą oświadczeń wstępnych składanych w przypadku podjęcia współpracy w formie:

1. powołania się na zasób innego podmiotu, w celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu,

2. zawiązania współpracy z podwykonawcami,

3. wspólnego ubiegania się o zamówienie.

Zgodnie z art. 25a ust. 3 p.z.p., wykonawca, który powołuje się na zasoby innych podmiotów, w celu wykazania braku istnienia wobec nich podstaw wykluczenia oraz spełniania, w zakresie, w jakim powołuje się na ich zasoby, warunków udziału w postępowaniu:

1. składa także JEDZ dotyczące tych podmiotów - jeżeli wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 p.z.p.,

2. zamieszcza informacje o tych podmiotach w oświadczeniu własnym (a więc w tym, o którym mowa w art. 25a ust. 1 p.z.p.) - jeżeli wartość zamówienia jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 p.z.p.

W myśl art. 25a ust. 5 p.z.p., wykonawca, który zamierza powierzyć wykonanie części zamówienia podwykonawcom (na żądanie zamawiającego), w celu wykazania braku istnienia wobec nich podstaw wykluczenia z udziału w postępowaniu, w zależności od wartości zamówienia (analogiczne jak w pozostałych przypadkach):

1. składa JEDZ dotyczące podwykonawców,

2. zamieszcza informacje o podwykonawcach w oświadczeniu własnym (a więc w tym o którym mowa w art. 25a ust. 1 p.z.p.).

Zgodnie z dyspozycją art. 25a ust. 6 p.z.p., w przypadku wspólnego ubiegania się o zamówienie przez wykonawców, JEDZ lub oświadczenie w postaci zwykłej (w zależności od wartości zamówienia) składa każdy z wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie.

Reasumując, dwie pierwsze regulacje (art. 25a ust. 3 i 5 p.z.p.), w zależności od wartości zamówienia, przewidują włączenie informacji dotyczących współpracującego podmiotu do oświadczenia „zwykłego” wykonawcy albo złożenie wraz z ofertą albo wnioskiem oraz JEDZ wykonawcy również JEDZ dotyczącego tego podmiotu.

Trzecia regulacja (art. 25a ust. 6 p.z.p.) przewiduje wyłącznie, że wraz z ofertą albo wnioskiem każdy z wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie składa oświadczenie „zwykłe” albo JEDZ.

Zakres dokumentów przewidzianych w art. 26 ust. 3 p.z.p.

W ramach art. 26 ust. 3 p.z.p. została uregulowana tzw. procedura uzupełnienia oświadczeń i dokumentów. Z treści tego przepisu wynika wprost, że „jeżeli wykonawca nie złożył:

1. oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1 p.z.p.,

2. oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1 p.z.p., lub

3. innych dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania,

oświadczenia lub dokumenty są niekompletne, zawierają błędy lub budzą wskazane przez zamawiającego wątpliwości, zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania”.

Już na pierwszy rzut oka okazuje się, że w art. 26 ust. 3 p.z.p. ustawodawca bezpośrednio odwołał się do oświadczeń przybierających postać „zwykłą” oraz JEDZ złożonych przez wykonawcę samodzielnie ubiegającego się o udzielenie zamówienia. Brak jest jednak w przytoczonym przepisie wyraźnego wskazania na oświadczenia o których mowa w art. 25a ust. 3, 5 i 6 p.z.p.

Pomimo, iż wydawać by się mogło, że w przypadku oświadczeń „zwykłych”, w treść których inkorporowane są informacje o podmiotach udzielających wykonawcy potencjału oraz informacje o tych zasobach i podwykonawcach, zostały one pośrednio ujęte w treści art. 26 ust. 3 p.z.p., gdyż stanowią część oświadczenia o którym mowa w art. 25a ust. 1 p.z.p., to kwestia ta nie jest jednoznaczna, albowiem oświadczeniem „o którym mowa w art. 25a ust. 1 p.z.p.” jest oświadczenie pozbawione elementów dodanych do niego na podstawie art. 25a ust. 3 i 5 p.z.p.

W takim ujęciu oświadczenie wstępne w rozumieniu formalnym zawiera w sobie dwa oświadczenia w sensie materialnym (oświadczenie zawierające informacje o wykonawcy i oświadczenie zawierające informacje o podmiocie trzecim).

Przy zastosowaniu restrykcyjnej interpretacji, tylko oświadczenie wykonawcy w sensie materialnym, a wiec zawierające informacje wskazane w art. 25a ust. 1 p.z.p., mogłyby zostać poddane procedurze przewidzianej w art. 26 ust. 3 p.z.p.

W przypadku oświadczeń przybierających postać JEDZ wątpliwości są dalej idące, gdyż stanowią one samodzielne oświadczenie dołączane wraz z JEDZ wykonawcy do oferty lub wniosku.

W przypadku podmiotów wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, poruszona kwestia kształtuje się w sposób odmienny, gdyż przepis art. 25a ust. 6 p.z.p. przewiduje wyłącznie wytyczną zgodnie z którą każdy z wykonawców musi złożyć oświadczenie w postaci „zwykłej” albo JEDZ.

Jednakże wydaje się, że przepis ten nie zmienia okoliczności, iż oświadczenie będzie składane przez każdego z wykonawców na podstawie art. 25a ust. 1 p.z.p. a ilość złożonych oświadczeń znajdzie oparcie w treści art. 25a ust. 6 p.z.p. Akceptacja takiego wyniku interpretacji umożliwiałaby proste przyjęcie, że w zakres procedury przewidzianej w art. 26 ust. 3 p.z.p. wchodzą oświadczenia składane przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie.

Dowiedz się więcej z książki
Prawo zamówień publicznych. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

@page_break@

JEDZ podwykonawców oraz podmiotów udzielających potencjału

Najwięcej wątpliwości wzbudza możliwość skorzystania z procedury przewidzianej w art. 26 ust. 3 p.z.p. w stosunku do JEDZ podwykonawców oraz podmiotów udzielających wykonawcy potencjału.

Nie można apriorycznie wykluczyć, że przyjęty zabieg legislacyjny, polegający na wyraźnym odwołaniu do art. 25a ust. 1 p.z.p., a nie całości art. 25a p.z.p. ma charakter celowy i służyć ma zróżnicowaniu możliwość skorzystania z dyspozycji art. 26 ust. 3 p.z.p. w zależności od wartości zamówienia. Niemniej jednak wydaje się, iż jest to czynnik, który nie powinien wywoływać wpływu na ograniczenie możliwości wdrożenia procedury, o której mowa w art. 26 ust. 3 p.z.p.

W szczególności, jeżeli zważy się na to, iż w świetle przyjmowanego w doktrynie stanowiska, w tzw. postępowaniach krajowych wykonawca jest uprawniony do złożenia JEDZ zamiast oświadczenia zwykłego. 

Złożenie JEDZ zamiast oświadczenia własnego nie wyklucza wykonawcy z postępowania >>>

W rezultacie, w stosunku do poszczególnych podmiotów uczestniczących w jednym postępowaniu, w zależności od postaci złożonego przez nich oświadczenia (których merytoryczny zakres treściowy będzie taki sam), w różnym zakresie mogłaby istnieć możliwość zastosowania procedura z art. 26 ust. 3 p.z.p.

Dodatkowo wątpliwości wzbudza fakt, że oświadczenia i dokumenty finalnie potwierdzające okoliczności, wstępnie weryfikowane na podstawie JEDZ, mogą zostać poddane procedurze przewidzianej w art. 26 ust. 3 p.z.p., albowiem na podstawie art. 26 ust. 1 w zw. z art. 25 ust. 1 p.z.p., wykonawca przedkłada wszelkie oświadczenia i dokumenty jakich żądał od niego zamawiający, wskazując je w ogłoszeniu o zamówieniu, SIWZ lub zaproszeniu do składania ofert.

W rezultacie nie wywoływałoby problemów uzupełnienie oświadczeń i dokumentów finalnych, ale nie byłoby możliwe uzupełnienie dokumentów wstępnych. Sytuacja taka wywołuje istotne wątpliwości co do racjonalności i spójności przyjęcia takiego rozwiązania.

Przyjęcie ścisłej interpretacji nakazywałoby rozważyć, czy oświadczenie dotyczące podmiotu trzeciego lub podwykonawcy można uznać za inny dokument niezbędny do przeprowadzenia postępowania. W świetle wyraźnego rozgraniczenia przez ustawodawcę pojęć „oświadczenie” i „dokument” rozwiązanie takie wydaje się być wątpliwe. Nie można jednak wykluczyć, że pojęcie to w tym przypadku należy interpretować funkcjonalnie nadając mu szersze znaczenie mieszczące w sobie zarówno: oświadczenia jak i dokumenty (sensu stricto).

Podsumowanie

W ocenie autora, niezłożenie oświadczenia „zwykłego” (w tym w zakresie w jakim dotyczy podmiotu trzeciego, podwykonawcy lub wykonawcy wspólnie ubiegającego się o zamówienie) lub JEDZ (w tym podmiotu trzeciego, podwykonawcy, czy wykonawcy wspólnie ubiegającego się o zamówienie), jego niekompletność, zawieranie błędów lub wzbudzanie wskazanych przez zamawiającego wątpliwości skutkuje wezwaniem wykonawcy do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania wyjaśnień w terminie wskazanym przez zamawiającego, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne byłoby unieważnienie postępowania.

Pomimo istnienia pewnych wątpliwości interpretacyjnych, w świetle poczynionych rozważań, nie wydaje się zasadne wyłączenie spod procedury uregulowanej w art. 26 ust. 3 p.z.p. oświadczeń o których mowa w art. 25a ust. 3, 5 i 6 p.z.p.

Konrad Różowicz - doktorant w Zakładzie Prawa Administracyjnego i Nauk o Administracji Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.