Przepis art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego ma wyłączne zastosowanie do urządzeń reklamowych innych niż te, o których mowa w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego .

W rozpoznawanej sprawie spółka zgłosiła zamiar wykonania robót budowlanych polegających na zamontowaniu wolno stojącego nośnika reklamowego na terenie portu morskiego. Jak wynika z opisu technicznego załączonej do wniosku dokumentacji projektowej przedmiotowy nośnik reklamowy składa się z tablicy reklamowej o wymiarach 12.000 x 4.000 mm, umieszczonej na dwóch słupach dwuteowych usytuowanych w rozstawie 6,0 m. Fundament stopowy zaprojektowano przy założeniu, że bezpośrednio pod fundamentem nie występuje zwierciadło wody gruntowej. Stopy fundamentowe wylewane z betonu, zbrojone dołem i górą prętami ze stali, Głębokość posadowienia 1,40 m, pod stopą należy wykonać warstwę chudego betonu o grubości 10 cm.

W ocenie NSA w sprawie bezsporne jest zatem, że powyższy nośnik reklamowy, jako trwale związane z gruntem urządzenie reklamowe, jest budowlą w rozumieniu art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego . O tym bowiem czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje technologia wykonania fundamentu oraz możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce. NSA podkreślił, iż przepis art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego  ma wyłączne zastosowanie do urządzeń reklamowych innych niż te, o których mowa w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego .

Istota problemu w rozpatrywanej sprawie sprowadza się do przesądzenia czy wykonanie przedmiotowego nośnika reklamowego w określonym miejscu na gruncie posiada wszelkie cechy budowy w rozumieniu art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego . W ocenie strony skarżącej bowiem połączenie ze sobą gotowych elementów prefabrykowanych (montaż) jest rodzajem robót budowlanych objętych zwolnieniem z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, o których mowa w art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego . Zdaniem NSA z systematyki art. 29 Prawa budowlanego wynika jednoznacznie, że ustawodawca w ust. 1 tego artykułu zwolnił z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę roboty budowlane stanowiące budowę obiektu budowlanego, a w ust. 2 inne niż budowa obiektu budowlanego roboty budowlane. A zatem pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie innych niż budowa robót budowlanych polegających na instalowaniu tablic i urządzeń reklamowych. Z definicji robót budowlanych zawartych w art. 3 pkt 7 Prawa budowlanego  wynika, że są to prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Zgodnie z art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego przez budowę należy natomiast rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę i nadbudowę obiektu budowlanego. Instalowanie urządzeń reklamowych w rozumieniu art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego dotyczy zatem jedynie tych robót budowlanych, które nie są wykonywaniem obiektu budowlanego w określonym miejscu, a zatem budową w rozumieniu art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego.

Opis projektowanego nośnika reklamowego jednoznacznie wskazuje, że wykonanie fundamentu o wymienionych w projekcie parametrach wymaga wykonania robót ziemnych i odpowiedniego przygotowania gruntu. Wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, w skład którego wchodzą części typowo budowlane, jak np. fundament, konstrukcja nośna, bez względu na to gdzie ten fundament oraz konstrukcja nośna zostały wykonane, przesądza o tym, że wykonywanie tego obiektu, jako całości w tym miejscu jest budową, w rozumieniu art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego . Zdaniem NSA Sąd pierwszej instancji dokonał wykładni art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego w oderwaniu od treści art. 3 pkt 3 tej ustawy. Tymczasem należy stwierdzić, że na podstawie przepisów Prawa budowlanego można wyróżnić urządzenia reklamowe wolnostojące trwale związane z gruntem oraz urządzenia reklamowe, na które składają się również urządzenia wolnostojące niezwiązane trwale z gruntem, które są jednak urządzeniami przenośnymi o małych gabarytach, w skład których nie wchodzą części typowo budowlane, jak np. fundament, konstrukcja nośna. Na takie rozumienie wskazanych przepisów nie ma wpływu nowelizacja Prawa budowlanego dokonana ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1997 r. Nr 111, poz. 726). Zmiana art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego dokonana powyższą nowelizacją ma jedynie ten skutek, że przepis ten dotyczy nie tylko instalowania tablic i urządzeń reklamowych na budynkach, ale również instalowania ich jako samodzielnych obiektów. Jednakże możliwość instalowania urządzeń reklamowych jako samodzielnych obiektów nie oznacza, że wszystkie urządzenia reklamowe objęte zostały treścią tego przepisu. Jak już wyżej stwierdzono wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, o których mowa w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego są budowlami, do których nie ma zastosowania przepis art. 29 ust. 2 pkt 6.

Zdaniem NSA nie może zatem budzić wątpliwości prawidłowość dokonanej przez organy orzekające kwalifikacji, zgodnie z którą wykonanie przedmiotowego nośnika reklamowego jest wykonaniem obiektu budowlanego (budowli) w określonym miejscu, a tym samym budową w rozumieniu art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego , wymagającą uzyskania pozwolenia na budowę.


Zobacz orzeczenie:
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 22 stycznia 2010 r., sygn. akt II OSK 134/09

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 118 ze zm.)