Projekt zmiany ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw autorstwa Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii dotyczy wsparcia osób ubogich energetycznie, które mieszkają w budynkach jednorodzinnych. Przestarzałe kotły, które są w polskich domach, fatalnej jakości paliwo brak izolacji i ocieplenia budynków przyczyniają się do niskiej emisji.

W pilotażu wsparcia planowanym przez rząd weźmie udział kilka gmin wchodzących w skład 33 zlokalizowanych w Polsce miejscowości spośród grupy 50 miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w Europie. Jedną z nich jest gmina Skawina.

- Jeżeli nie ufundujemy programu dla osób ubogich energetycznie, którym trzeba pomóc, nie oczyścimy powietrza – mówi Piotr Woźny, pełnomocnik prezesa Rady Ministrów do spraw programu „Czyste Powietrze”, wiceprezes NFOŚ.

Jak wyjaśnił, pomoc polega na tym, że w domach grupy osób zagrożonych zjawiskiem „ubóstwa energetycznego”  przeprowadzona zostanie termomodernizacja i wymiana kotłów, na co rząd przeznaczy środki w wysokości 70 proc. wartości inwestycji, a samorząd 30 proc.

- Ta ustawa nie nakłada obowiązków, to program pilotażowy kierowany do miast, które są najbardziej zanieczyszczone w Polsce – podkreślił Piotr Woźny.

Testowe pilotażowe rozwiązanie

Gmina Skawina realizuje program „Laboratorium Skawina” jako wzorcowy projekt współpracy rządu z samorządem województwa i gminy. Współpraca ma pozwolić na wypracowanie nowej formy wsparcia dla mieszkańców m.in. w formie dotacji do wymiany źródeł ciepła. Celem termomodernizacji będzie przede wszystkim zmniejszenie utraty ciepła z budynków, czyli również ilości spalanego węgla i gazu, co ograniczy poziom zjawiska „ubóstwa energetycznego” w gminie i pozwoli na zmniejszenie poziomu smogu.

- Ten program jest testowym pilotażowym rozwiązaniem w odniesieniu do rządowego programu – powiedział Grzegorz Horwacik z Urzędu Miasta i Gminy Skawina.

Jak wyjaśnił, Rada Miejska podjęła już uchwałę o uruchomieniu programu w gminie Skawina i wkrótce rusza nabór mieszkańców, w szczególności osób, które zaliczają się do grupy zagrożonych „ubóstwem energetycznym”. Pod uwagę brane są m.in. kryteria dochodowe, sytuacja majątkowa, wielodzietność, niepełnosprawność czy otrzymywanie świadczeń wychowawczych.

Jak podkreślił Grzegorz Horwacik, projekt Skawiny to mikroskala i pilotaż w odniesieniu do projektu rządowego, na program gmina pozyskała 1 mln zł. W projekcie rządowym kwota dofinansowania byłaby większa i mogłaby zostać nim objęta większa grupa mieszkańców.

Władze gminy przewidują, że termomodernizacja budynków zgodnie z programem „Laboratorium Skawina” zakończy się jeszcze w tym roku.

- Dobrze by było, gdybyśmy mogli przed uruchomieniem programu rządowego zakończyć nasz program pilotażowy i pokazać innym gminom sprawdzone rozwiązania, np. zaproponować kryteria naboru czy rozwiązania organizacyjne – dodał Grzegorz Horwacik.

 



Ważna edukacja i podnoszenie świadomości

Według resortu przedsiębiorczości i technologii działaniem komplementarnym musi być podnoszenie świadomości społeczeństwa o wpływie smogu na życie, informowanie o przyczynach powstawania smogu i sposobach zapobiegania.

Celem rządowego programu wsparcia remontów i termomodernizacji jest poprawa stanu technicznego istniejących zasobów mieszkaniowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich termomodernizacji. Z programu mogą skorzystać właściciele zasobów mieszkaniowych - gminy, spółdzielnie mieszkaniowe, właściciele mieszkań zakładowych i prywatni właściciele. Jego beneficjentami są także osoby mieszkające w budynkach objętych programem, bo poprawia się komfort zamieszkiwania z jednoczesnym zmniejszeniem opłat za energię cieplną.

Program realizowany na podstawie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów obejmuje dwa główne moduły - wsparcie przedsięwzięć termomodernizacyjnych i wsparcie przedsięwzięć remontowych. Wprowadza on także dodatkowe wsparcie dla właścicieli budynków mieszkalnych objętych w przeszłości czynszem regulowanym. Wsparcie jest udzielane w postaci tzw. premii, czyli spłaty części kredytu wykorzystanego na realizację przedsięwzięcia. Spłata jest dokonywana ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów, obsługiwanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego i zasilanego ze środków budżetu państwa.

Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu samorządowcy pozytywnie ocenili projekt ustawy. Uzgodniono, że odbędzie się dodatkowe spotkanie informacyjne z udziałem Związku Województw RP i zainteresowanymi innymi podmiotami, również gminami.