Drzewo rośnie na nieruchomości osoby fizycznej. Przeprowadzona ekspertyza wskazała 0% żywotności drzewa. Nieruchomość, na której rośnie przedmiotowe drzewo, jest położona między ciekami podstawowymi - rzeką a kanałem miejskim. Ekspertyza wykazała również, że drzewo przy silnie wiejących wiatrach grozi wykrotem, co spowoduje zator na rzece i uszkodzenie funkcjonującego urządzenia wodnego - jazu.
Właściciel nieruchomości nie chce wystąpić z wnioskiem o usunięcie przedmiotowego drzewa, a koszt wyrządzonej szkody przez drzewo będzie wyższy niż aktualna wartość drzewa określona w sporządzonej ekspertyzie.
Czy w związku z powyższym wójt, widząc zagrożenie, jakie stwarza ww. drzewo, może wydać decyzję nakazującą jego usunięcie?
Jeśli tak, to w oparciu o jakie przepisy?
Odpowiedź:
Wójt nie dysponuje środkami, które mógłby zastosować w celu przymuszenia właściciela nieruchomości, na której rośnie obumarłe drzewo do złożenia wniosku o jego usunięcie.
Jedynym rozwiązaniem jest uzyskanie w sądzie, właściwym dla miejsca położenia nieruchomości, tzw. zgody zastępczej wobec braku zgody właściciela, z którym porozumienie się jest utrudnione lub niemożliwe w trybie art. 64 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Z takim wnioskiem może zwrócić się zarówno gmina (reprezentowana przez wójta), jak właściciele działek sąsiednich lub właściciel kanału, gdyby wywrócenie się drzewa mogło zagrozić bezpieczeństwo tego kanału.
Uzasadnienie:
Jedyną możliwością jest prowadzenie negocjacji w sprawie złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa przez właściciela nieruchomości. Jeśli negocjacje okażą się bezskuteczne, należy złożyć do sądu wniosek o wydanie zgody zastępczej wobec braku zgody właściciela.
We wniosku należy opisać powód, dla którego zgoda sądu jest konieczna (brak zgody właściciela i zagrożenie, jakie powoduje obumarłe drzewo dla osób i mienia). Sąd wezwie właściciela na posiedzenie, a jeśli ten nie stawi się, rozstrzygnie sprawę bez jego obecności. Warunkiem jest, aby właściciel został prawidłowo zawiadomiony o terminie posiedzenia. Gdyby właściciel mieszkał poza terenem swojej nieruchomości, a jego adres nie byłby znany, to po wyczerpaniu drogi umożliwiającej ustalenie adresu zamieszkania lub pobytu właściciela, sąd wyznaczy kuratora, który będzie reprezentował jego interesy.
Zgoda zastępcza sądu zastępuje decyzję administracyjną.
Wójt będzie mógł zlecić profesjonalnej ekipie usunięcie drzewa, a właściciel nie będzie mógł przeciwstawić się wykonaniu postanowienia sądu. Gdyby podejmował działania zmierzające do niewpuszczenia wykonawcy usługi można wezwać funkcjonariuszy policji.
Za usuwanie drzew obumarłych nie pobiera się opłat. Jeśli jednak sąd wyda zgodę zastępczą i gmina usunie drzewo, to kosztami wykonania usługi usunięcia drzewa można obciążyć właściciela.