Mieszkanka Miechowa wystąpiła do gminy z wnioskiem o wypłacenie dodatku węglowego. Gmina, po zapoznaniu się z danymi z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), wydała decyzję odmowną. Wskazała, że zgodnie ze złożoną deklaracją, kocioł na paliwo stałe w należącym do wnioskodawczyni budynku, jest zasilany drewnem kawałkowym. Na potrzeby przyznania dodatku węglowego ustawodawca przyjął natomiast za paliwo stałe wyłącznie węgiel, brykiet lub pelet, zawierające co najmniej 85 proc. węgla kamiennego.

W odwołaniu skarżąca podniosła, że pali węglem, drewno służy jej tylko do rozpalenia. Błąd w deklaracji dotyczący sposobu ogrzewania budynku skorygowała natomiast w październiku 2022 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krakowie utrzymało decyzję burmistrza w mocy. Wyjaśniło, że dane z CEEB mają rozstrzygające znaczenie dla przyznania dodatku węglowego. Skoro, jak ustalił organ I instancji, kocioł na paliwo stałe jest zasilany drewnem, dodatek się jej nie należał. Z akt sprawy nie wynikało przy tym, że skarżąca złożyła korektę deklaracji. Nawet jednak gdyby przyjąć, że korekta została złożona w treści odwołania, to powinna ona zostać wprowadzona do CEEB, co w tej sprawie, zdaniem organu, nie miało miejsca.

Czytaj w LEX: Kontrola domów przez uprawnione organy w zakresie źródeł ciepła >

 

Niepełny materiał dowodowy

Kobieta złożyła skargę do sądu administracyjnego. Podtrzymała zarzuty odwołania i wyszczególniła, że deklarację poprawiła natychmiast, po otrzymaniu odmownej decyzji z gminy. Do skargi załączyła m.in. wypisy z CEEB według deklaracji z 9 maja 2022 r. i deklaracji z 26 października 2022 r., w którym wskazała jako stosowane paliwo węgiel i paliwa węglopochodne. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Czytaj w LEX: Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków - obowiązki właścicieli i zarządców budynków oraz JST >

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyjaśnił, że dla otrzymania dodatku węglowego głównym źródłem ciepła muszą być wskazane w art. 2 ust. 1 ustawy o dodatku węglowym urządzenia grzewcze, to jest m.in. kocioł na paliwo stałe, w którym spalane jest paliwo stałe. Przez paliwa stałe ustawodawca rozumie węgiel kamienny, brykiet lub pelet, zawierające co najmniej 85 proc. węgla kamiennego.

Zdaniem sądu, choć organy administracyjne prawidłowo zastosowały przepisy, to zaniechały rozstrzygnięcia wszystkich niejasności. Przede wszystkim, nie znajdowało potwierdzenia w aktach sprawy stanowisko Kolegium, jakoby skarżąca nie złożyła korekty deklaracji dotyczącej źródeł ciepła i źródeł spalania paliw. Skarżąca konsekwentnie zwracała uwagę organom zarówno w odwołaniu, jak i w skardze, a także na etapie postępowania sądowego, że przy eksploatacji pieca korzysta z węgla, a w październiku 2022 r. dokonała korekty deklaracji. Ani organ I instancji, ani organ odwoławczy, nie dokonały weryfikacji rodzaju stosowanego paliwa według CEEB, na dzień wydawania decyzji, opierając się wyłącznie na pierwotnym sprawdzeniu, na potrzeby postępowania w I instancji. Powyższe musiało doprowadzić do istotnych braków w materiale dowodowym, skoro skarżąca dokonała zmiany w deklaracji CEEB dopiero po otrzymaniu decyzji odmownej.

Czytaj w LEX: Jak uzyskać dopłatę do termomodernizacji? - poradnik dla mieszkańca >

Sprzeczność między oświadczeniem a ewidencją trzeba wyjaśnić

Sąd podkreślił, że wolą ustawodawcy dodatek węglowy może zostać przyznany także osobie, która nie złożyła wniosku o jego wypłatę, a spełnia warunki jego przyznania wynikające z ustawy (art. 2 ust. 15f ustawy), jak również osobie, w przypadku której główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego nie zostało zgłoszone lub wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków, a w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustalono, że źródłem ogrzewania jej gospodarstwa domowego jest źródło, o którym mowa w art. 2 ust. 15g. Tym bardziej zatem świadczenie może zostać przyznane osobie, która zgłosiła takie źródło ogrzewania do ewidencji w trybie korekty wcześniej złożonej deklaracji.

Sprawdź w LEX: W jakich sytuacjach ma zastosowanie przepis art. 2 ust. 15f u.d.w.? >

Zdaniem sądu sprzeczność pomiędzy treścią oświadczenia skarżącej, a treścią danych ujawnioną w CEEB, powinna skłonić organy administracyjne do jednoznacznego rozstrzygnięcia tej okoliczności. Ustawodawca wprost obliguje organ orzekający do ustalenia rzeczywistego rodzaju źródła ciepła stosowanego przez gospodarstwo domowe osoby ubiegającej się oświadczenie, które to ustalenia powinny zostać dokonane przy użyciu wszelkich dostępnych środków dowodowych, w sposób wnikliwy, dokładny i wyczerpujący, czyniący zadość zasadzie prawdy obiektywnej. M.in. w tym celu katalog źródeł i informacji, w oparciu o które organ może dokonać weryfikacji wniosku o dodatek węglowy, ma w tym zakresie charakter otwarty. Organy wydały tym samym decyzje pomimo posiadania informacji, że stan ujawniony w pierwotnej deklaracji może różnić się od stanu rzeczywistego. Z tego powodu sąd uwzględnił skargę i uchylił obie decyzje.

Wyrok WSA w Krakowie z dnia 25 lipca 2023 r. III SA/Kr 555/23