Warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec osoby fizycznej nie jest równoznaczne z jej skazaniem, w związku z tym wykonawca, będący osobą fizyczna, wobec którego umorzono warunkowo postępowanie karne nie podlega wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 1 pkt 13 ustawy z 29.01.2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2164) dalej p.z.p., wykonawcę będącego osobą fizyczną, którego prawomocnie skazano za każde z przestępstw, wymienionych w art. 24 ust. 1 pkt 13 lit. a-d p.z.p. wyklucza się z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Kluczowe dla oceny tego, czy wykonawca, który dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary, wymienionego, w przepisie art. 24 ust. 1 pkt 13 a-d p.z.p. podlega wykluczeniu z postępowania, czy też nie, jest ustalenie istnienia „prawomocnego skazania”, na które powołuje się przepis.
Zamawiający wyklucza z postępowania wykonawcę, który szkodzi środowisku >>>
Zgodnie z wolą ustawodawcy bowiem, tylko prawomocnie skazany wykonawca podlega wykluczeniu z postępowania. Sankcja taka nie dotknie więc wykonawcy podejrzanego o popełnienie przestępstwa, skazanego nieprawomocnym wyrokiem, czy uniewinnionego od stawianych zarzutów.
Wyrok skazujący jest orzeczeniem wydawanym przez sąd, w którym rozstrzyga się o uznaniu winy oskarżonego. Sąd skazując oskarżonego przyjmuje, że w sposób dostateczny udowodniona została teza oskarżyciela o jego sprawstwie. Wyrok taki stanie się wykonalny dopiero w chwili uprawomocnienia. Orzeczenie staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje na nie środek zaskarżenia (zażalenie, apelacja), lub środek taki nie został wniesiony.
Zgodnie z art. 66 ustawy z 6.06.1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r., poz. 1137) dalej k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.
W doktrynie prawa karnego warunkowe umorzenie postępowania określane jest mianem środka probacyjnego. Służy on resocjalizacji uznanego za winnego zarzucanego mu czynu zabronionego. Instytucja środka probacyjnego daje szansę sprawcy na poprawę w warunkach wolnościowych, bez wykonywania kary w całości lub części albo uniknięcie kary w przypadku pozytywnego przebiegu próby przy warunkowym umorzeniu postępowania karnego.
Jak stwierdza Sąd Najwyższy – Izba Karna w wyroku z 29.08.2012 r., II KK 199/12: „z treści przepisów art. 66 k.k. i art. 67 k.k. wynika, że warunkowe umorzenie postępowania jest samoistnym środkiem probacyjnym, który nie jest związany ze skazaniem sprawcy (…)”.
Z powyższego wywieść należy więc, że warunkowe umorzenie postępowania karnego potwierdza fakt dopuszczenia się przez oskarżonego zarzucanego czynu, jednakże sprawca nie jest osobą skazaną w świetle prawa karnego. W związku z tym nie podlega wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 13 p.z.p.
