Konserwator zabytków wydał inwestorowi pozwolenie na prowadzenie robót budowlanych przy kamienicy wpisanej do rejestru zabytków. W związku z prowadzeniem inwestycji firma korzystała z umorzenia opłaty za zajęcie pasa drogowego. Prezydent miasta zmienił jednak swoją wcześniejszą decyzję zezwalającą na czasowe zajęcie pasa drogowego i naliczył opłatę za zajęcie pasa drogowego.

Inwestor zwrócił się do zarządu infrastruktury komunalnej i transportu o umorzenie należności pieniężnych z tytułu opłat za zajęcie pasa drogowego. Wniosek uzasadnił tym, ze kamienica jest wpisana do rejestru zabytków, co wymaga prac konserwatorskich i w konsekwencji ciągłych prac zabezpieczających. Ponadto inwestor wskazał, że kamienica usytuowana jest w centrum miasta u zbiegu ważnych ciągów komunikacyjnych i dlatego jej wygląd oraz stan mają szczególny wpływ na wygląd i estetykę miasta.

Dyrektor odmówił umorzenia opłaty. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że wniosek o umorzenie został uzasadniony "ważnym interesem publicznym – remont kamienicy zabytkowej", jednak - zdaniem organu – uwzględnienie takiego wniosku byłoby sprzeczne "z ważnym interesem publicznym, gdyż uszczupliłoby i tak niewystarczające na realizację zadań ustawowych dochody podatkowe gminy. Organ podkreślił, że podejmując się remontu i konserwacji budynku zabytkowego inwestor musi uwzględniać również konsekwencje prawne, które z tego wynikają w postaci istnienia obowiązku zapłaty podatków, czy niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publiczno-prawnym pobierane przez samorządowe jednostki budżetowe, w tym przypadku za zajęcie pasa drogowego.

WSA rozpatrując sprawę zwrócił uwagę, że skarżący podjął się remontu i konserwacji zabytkowego budynku w chwili, gdy obowiązywała uchwała rady miasta w sprawie zasad i trybu umarzania opłat za zajęcie pasa drogowego. Zgodnie z jej brzmieniem umorzenie opłaty za zajęcie pasa drogowego było obligatoryjne w sytuacji jego zajęcia dla realizacji prac w zakresie konserwacji zabytków. Z tego względu uwagi organów pod adresem skarżącego, jakoby w chwili rozpoczęcia remontu zabytkowej kamienicy powinien liczyć się z poniesieniem tego rodzaju opłat są całkowicie nieuprawnione. Zdaniem Sądu, w sytuacji dokonywania przez organ I instancji obligatoryjnych umorzeń opłat za zajęcie pasa drogowego dla realizacji prac w zakresie konserwacji zabytków na podstawie uchwały rady miasta, ewentualne przyjęcie przez ten sam organ, że realizacja prac w zakresie konserwacji zabytków, a w szczególności dalsza realizacja prac w zakresie konserwacji zabytków tej samej inwestycji, nie wskazuje na ważny interes publiczny, powinno zostać rzetelnie uzasadnione.

Uznanie administracyjne

Sąd uznał, że zaskarżona decyzja została wydana w warunkach uznania administracyjnego. Sąd podkreślił, że dla uniknięcia zarzutu dowolności organy są zobowiązane do wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, wszechstronnego zebrania oraz rozpatrzenia w sposób wyczerpujący materiału dowodowego. O ile jednak działanie w ramach uznania administracyjnego nakłada na organ obowiązek wyważenia interesu społecznego z indywidualnym interesem strony, to jednak organ nie jest uprawniony do rozstrzygania na podstawie własnych przekonań i poglądów, ale jest zobowiązany do przestrzegania całego dorobku prawnego. Innymi słowy, organ – w ramach uznania administracyjnego – zobowiązany jest do rozstrzygnięcia na podstawie i w ramach szeroko pojętego prawa. W tym wypadku organ nie może pominąć ustawowej przesłanki z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.) wskazującej na to, że zachowanie zabytku leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową. Uznanie, że interes społeczny nie jest ważnym interesem publicznym, o którym mowa w art. 67a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa bezwzględnie wymaga przekonywującego uzasadnienia, czego organy administracyjne nie dokonały – podkreślił WSA.


Wyrok WSA w Krakowie z 9 kwietnia 2013 r., sygn. akt III SA/Kr 353/12, nieprawomocn