WSA po rozpoznaniu skargi uchylił decyzję wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego oraz poprzedzającą ją decyzję powiatowego inspektora nadzoru budowlanego nakazującą rozbiórkę klatki schodowej dobudowanej do budynku mieszkalnego.

NSA rozpatrując skargę kasacyjną uznał, iż nie są zasadne zarzuty naruszenia wymienionych w skardze kasacyjnej przepisów postępowania, bowiem WSA uchylając zaskarżoną i poprzedzającą ją decyzję organu I instancji prawidłowo ocenił materiał dowodowy i słusznie uznał, że organy pochopnie i dowolnie przyjęły, iż inwestycja została zrealizowana po 1995 r. praktycznie nie przeprowadzając żadnej analizy zebranych w tym zakresie dowodów. Ustalenie daty wybudowania klatki schodowej ma istotne znaczenie ze względu na zastosowanie przepisów prawa budowlanego z 1974 r. bądź ustawy Prawo budowlane z 1994 r. W tym zakresie stan faktyczny sprawy nie został wbrew stanowisku skargi kasacyjnej ustalony w stopniu pozwalającym na jej rozstrzygnięcie. W konsekwencji nie sposób przyjąć, że doszło do naruszenia art. 48 ust. 1 i 2 w zw. z art. 103 ust. 2 Prawa budowlanego .

Poza sporem w rozpoznawanej sprawie jest to, że zarówno budynek usługowo - mieszkalny jak i dobudowana do niego klatka schodowa zostały zrealizowane w warunkach samowoli budowlanej. Uzewnętrznieniem zaś stosunku ustawodawcy do samowoli budowlanej jest art. 48 ustawy Prawo budowlane, zgodnie z którym podjęcie budowy lub wybudowanie obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia, powoduje nakazanie przez właściwy organ rozbiórki obiektu lub jego części. Rygoryzm art. 48 łagodzi art. 103 ust. 2 Prawa budowlanego , który stanowi, że nie stosuje się art. 48 do obiektów, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1995 r.) lub w stosunku do których przed tym dniem zostało wszczęte postępowania administracyjne. Istotą zatem art. 103 ust. 2 Prawa budowlanego jest to, aby do samowoli budowlanej popełnionej w warunkach opisanych w tym przepisie nie stosować art. 48, ale regulacje zawarte w przepisach Prawa budowlanego z 1974 r., które miały charakter łagodniejszy dla sprawcy takiej samowoli.

W ocenie NSA w rozpoznawanej sprawie organy nie ustaliły jednoznacznie, czy w sprawie spełniony został warunek zakończenia budowy klatki schodowej przed datą wejścia w życie nowych przepisów, a to jak słusznie podkreślił Sąd I instancji stanowiło naruszenie przez organy administracji przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Wobec braku ustalenia przez organy, która z regulacji prawnych znajdzie zastosowanie w sprawie twierdzenie skargi kasacyjnej, że samowolna dobudowa klatki schodowej na nieruchomości nie należącej do inwestorów, nie ma "najmniejszych prawnych szans legalizacji" należy uznać, za co najmniej przedwczesne. Dopiero bowiem ustalenie powyższej kwestii pozwoli na ocenę, czy istotnie decyzja o rozbiórce części budynku jest jedyną prawidłową, jaka może zostać wydana w przedmiotowej sprawie.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 118 ze zm.)

Zobacz orzeczenie:
Wyrok NSA w Warszawie z dnia 15 września 2009 r., sygn. akt II OSK 1373/08