Pytanie:
Czy wójt w związku z obowiązkiem zapewnienia odpowiednich warunków do działania szkoły, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, może w drodze zarządzenia określić maksymalną liczbę dzieci w oddziałach i zasady opracowania arkuszy organizacyjnych szkół i przedszkoli?
Odpowiedź:
Ustalanie liczby uczniów w klasach jest kompetencją organu prowadzącego szkołę. Wydanie zasad opracowania arkuszy organizacyjnych w formie zarządzenia jest możliwe, ale nie powinno ono narzucać dyrektorom szkół i placówek oświatowych konkretnych rozwiązań przez organ prowadzący, ponieważ nie znajduje to umocowania w obowiązujących przepisach prawa.
Uzasadnienie:
Kwestia ustalenia maksymalnej liczby uczniów w oddziałach szkolnych pozostaje w kompetencjach organu prowadzącego szkołę. Stosownie do zapisu art. 34a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych. W tym zakresie jego nadzorowi podlega w szczególności:
- prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole lub placówce środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez szkołę lub placówkę środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem;
- przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów;
- przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki.
Ustalenie liczebności uczniów w oddziałach to kompetencja poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego i liczebność w szkołach prowadzonych przez poszczególne j.s.t. może być różna. Ponieważ uzależnione jest to w głównej mierze od sytuacji demograficznej i wysokości środków finansowych, jakie dana jednostka samorządu terytorialnego przeznacza na prowadzenie szkół. Takie stanowisko sprecyzowało Ministerstwo Edukacji Narodowej w odpowiedzi na pytania z dnia 4 czerwca 2012 r. opublikowanej na stronie http://men.gov.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1950%3Aorganizacja-nauki-w-i-klasie&catid=241%3Aycie-szkoy-szeciolatek-w-szkole-pytania-i-odpowiedzi&Itemid=301 oraz w odpowiedzi z dnia 24 grudnia 2009 r. Ministerstwa Edukacji Narodowej (http://orka2.sejm.gov.pl) na interpelację poselską nr 13411 w sprawie liczebności oddziałów w placówkach szkolnych. Szkoły i placówki sporządzają arkusze organizacji w oparciu o przepisy i uregulowania prawne, dotyczące organizacji pracy szkół i placówek oświatowych, ustawy o systemie oświaty i przepisy wykonawcze do niej, statuty szkół i przedszkoli, przepisy prawa miejscowego wydane z upoważnienia art. 42 ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.). Natomiast opracowując wytyczne do sporządzania arkuszy organizacji szkół i placówek prowadzonych przez gminę na dany rok szkolny warto również zapoznać się z treścią wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 20 grudnia 2012 r. (wyrok WSA z dnia 20 grudnia 2012 r. II SA/Rz 1145/12, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/23C211D52D) oraz wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 5 listopada 2012 r. (wyrok WSA z dnia 5 listopada 2012 r. IV SA/Gl 676/12 (http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/3420277360).
Ustalanie liczby uczniów w klasach jest kompetencją organu prowadzącego szkołę
Ustalanie liczby uczniów w klasach jest kompetencją organu prowadzącego szkołę. Wydanie zasad opracowania arkuszy organizacyjnych w formie zarządzenia jest możliwe, ale nie powinno ono narzucać dyrektorom szkół i placówek oświatowych konkretnych rozwiązań przez organ prowadzący, ponieważ nie znajduje to umocowania w obowiązujących przepisach prawa.
