Do WSA wpłynęła skarga dotycząca braku umożliwienia stronie sporządzenia odpisu dokumentu. Skarżący w piśmie wyjaśnił, iż zwrócił się do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego o skserowanie mu z akt jego sprawy odpisu protokołu. Inspektor odmówił. Uznał bowiem, że przepisy nie przewidują obowiązku udostępnienia stronie urządzeń biurowych, które są wyposażeniem urzędu. Jego zdaniem prawo nie nakazuje także wykonania kserokopii przez pracownika urzędu czy też wydania akt sprawy celem wykonania kserokopii poza urzędem.
WSA odrzucił skargę. Uznał, że obowiązek z art. 73 Kodeksu postępowania administracyjnego nie sięga tak daleko, by organ był obowiązany wykonywać odpisy dokumentu za stronę, w tym przypadku kserokopię dokumentu za pomocą kserokopiarki będącej na wyposażeniu urzędu, która nie jest przeznaczona do użytku publicznego. W ocenie sądu w istocie organ odmówił udostępnienia określonego urządzenia - kserokopiarki, a nie udostępnienia stronie akt sprawy i umożliwienia sporządzenia odpisu.
Skarżący nie zgodził się z taką decyzją i wniósł skargę kasacyjną do NSA.
W uzasadnieniu postanowienia NSA stwierdził, że zgodnie z art. 73 Kodeksu postępowania administracyjnego w każdym stadium postępowania organ administracji publicznej jest obowiązany umożliwić stronie przeglądanie akt sprawy oraz sporządzanie z nich notatek i odpisów, przy czym strona może żądać uwierzytelnienia sporządzonych przez siebie odpisów lub wydania jej z akt sprawy uwierzytelnionych odpisów, o ile jest to uzasadnione ważnym interesem strony. W opinii NSA sporządzenie kopii pisma z akt sprawy za pomocą kserokopiarki zaliczyć należy do pojęcia udostępniania akt sprawy, gdyż przepis art. 73 Kodeksu postępowania administracyjnego . nie stwarza żadnych ograniczeń w wykonywaniu odpisów z akt sprawy. Brak jest więc podstaw do odmowy sporządzenia tychże pism za pomocą kserokopiarki jak i innych nowoczesnych urządzeń służących do powielania i gromadzenia materiałów oraz informacji. NSA przywołał przykłady dotychczasowego orzecznictwa (wyrok NSA z dnia 29 marca 2001 r. sygn. akt II SA 2580/00, LEX nr 6359 a także wyrok NSA Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku z dnia 8 kwietnia 1998 r. sygn. akt I SA/Gd 1657/97 LEX nr 35920). W wyrokach tych wskazano, iż skoro strona ma prawo sporządzać notatki lub odpisy z wszelkich pism znajdujących się w aktach sprawy, to tym samym brak jest podstaw prawnych do odmowy sporządzenia kopii tychże pism za pomocą kserokopiarki, z tym, iż powstaje kwestia ustalenia odpłatności za skorzystanie z przedmiotowego urządzenia. Organ ma swobodę przy tworzeniu warunków sporządzania kserokopii, natomiast odmowa ich wydania narusza art. 73 Kodeksu postępowania administracyjnego .
NSA wskazał również, że przedmiotem skargi jest stanowisko merytoryczne nadzoru budowlanego w kwestii dostępu strony do kserokopiarki w urzędzie. Podlega ono kognicji sądów administracyjnych. Jeśli stanowisko inspektoratu nie może być traktowane jako postanowienie, to sąd powinien rozstrzygnąć, czy postawa inspektoratu nie jest bezczynnością organu. Taka bezczynność także podlega kontroli sądowo-administracyjnej.
NSA uznał, że skarga kasacyjna została oparta na usprawiedliwionych podstawach.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
Pobierz orzeczenie:
Postanowienie NSA z dnia 14 października 2010 r., sygn. akt II OSK 1676/10.doc
Urząd musi kserować odpisy dokumentów na żądanie strony (II OSK 1676/10)
Urzędnik nie może odmwić sporządzenia kopii z akt sprawy za pomocą kserokopiarki należącej do urzędu.