Kiedy i w jakiej formie należy wszcząć postępowanie administracyjne w sprawie umorzenia opłat za usuniecie drzew?

Kiedy i w jakiej formie należy wszcząć postępowanie administracyjne dotyczące umorzenia opłat za usuniecie drzew (z urzędu czy na wniosek)?

Czy jeśli w zamian za usunięte drzewa nasadzono nowe po 2 latach od wydania decyzji, to opłaty należy umorzyć po 3 latach od nasadzenia i po sprawdzeniu żywotności nasadzeń?

Co w tej sytuacji z terminem, do którego zostały odroczone opłaty?

Odpowiedź

Organ wszczyna z urzędu postępowanie w sprawie umorzenia lub pobrania opłaty za usunięte drzewa lub krzewy.

Uzasadnienie

Posiadacz nieruchomości powinien wykonać decyzję – zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów - warunkowaną nasadzeniem zamiennym tak szybko, jak to jest możliwe. O ile dopuszczalne jest, aby nasadzenia zostały dokonane w najbliższym okresie wegetacyjnym, a więc kilka miesięcy po usunięciu drzew (a więc termin jest wtedy liczony od momentu posadzenia drzew lub krzewów), to dokonanie ich po upływie 2 lat nie powinno skutkować umorzeniem opłaty. Organ powinien wszcząć postępowanie po upływie terminu odroczenia (po 3 latach od wydania decyzji), pobrać opłatę i ewentualnie zwrócić ją po kontroli przeprowadzonej po upływie trzech lat od ich posadzenia, o ile inwestycja, jaką prowadził posiadacz nieruchomości uniemożliwiała wykonanie decyzji w terminie wcześniejszym. Jeśli natomiast organ miał wiedzę o sytuacji i wyraził zgodę na dokonanie nasadzeń w terminie późniejszym, to po upływie terminu odroczenia powinien wstrzymać się od windykacji opłaty, do czasu gdy będzie możliwa weryfikacja poprawności wykonania decyzji. Ustawa o ochronie przyrody - nie rozstrzyga tego zagadnienia, stąd organ musi sam podjąć decyzję, zarówno co do windykacji opłaty. Drugim ważnym zagadnieniem jest decyzja dotycząca wysokości opłaty w przypadku, gdy część drzew lub krzewów nie przyjmie się, której również ustawa o ochronie przyrody nie rozstrzyga.

Przepis ustawy o ochronie przyrody . reguluje, że organ odracza termin wniesienia opłaty na okres 3 lat od dnia wydania zezwolenia, jeżeli przewiduje ono dokonanie nasadzeń zastępczych. Z drugiej strony jest art. 84 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody . Tymczasem czym innym jest wydanie decyzji w oparciu o art. 84 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody , a czym innym jej weryfikacja. Nie zawsze posiadacz nieruchomości ma możliwość dokonania nasadzeń tuż po wycince, szczególnie gdy ma ona miejsce np. późną jesienią i drzewa można posadzić dopiero wiosną. Niektórzy przedstawiciele doktryny uważają, że organ w takiej sytuacji z upływem 3 lat, czyli po upływie terminu odroczenia powinien naliczyć opłatę i ją pobrać, a następnie po upływie 3 lat od nasadzenia drzew przeprowadzić kontrolę i zwrócić pobraną opłatę. Inni uważają, że organ administracji po upływie terminu odroczenia płatności powinien powstrzymać się z pobraniem opłat do czasu weryfikacji wykonania decyzji.

Jeśli okaże się, że tylko część drzew przyjęła się, to organ powinien umorzyć opłatę w stosunku do tych drzew, który przyjęły się, a pobrać opłatę za drzewa, które nie zachowały żywotności, jeśli nastąpiło to z winy posiadacza. Jednakże ustawodawca nie wypowiada się, czy jest to rozwiązanie słuszne, a zatem można przyjąć, że to organ będzie decydował, czy opłatę pobierze, czy umorzy ją w całości (przy założeniu wynikającym ze sztuki ogrodniczej, że część drzew może nie przyjąć się, nakazując dosadzenie drzew). Jednakże przepisy nie przewidują dokonania nasadzeń uzupełniających w okresie odroczenia. Świadczy o tym choćby treść art. 84 ust. 5a ustawy o ochronie przyrody .


Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm.)