Udzielenia zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych może być zaskarżone tylko wraz z decyzją?

W praktyce oraz literaturze przedmiotu w odniesieniu do problematyki postępowania w sprawie wyrażenia przez właściwego ministra zgody na odstępstwo od warunków techniczno-budowlanych można zauważyć dwa stanowiska.

Zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 29 grudnia 2012 r., II OW 74/10 NSA "rozpatrzenie wniosku o odstępstwo może nastąpić przed wystąpieniem przez inwestora o pozwolenie na budowę, co oszczędzi inwestorowi poniesienia znacznych trudów i kosztów w razie, gdyby się okazało, że taka zgoda nie zostanie udzielona".

Jakie pouczenie należy zawrzeć w postanowieniu o wyrażeniu zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych - czy wystarczającym jest krótkie stwierdzenie, że na postanowienie nie służy zażalenie?

Czy też dopisać pouczenie zawarte w art. 142 k.p.a., że strona może zaskarżyć je w odwołaniu od decyzji?

Jeżeli wystarczy tylko krótkie stwierdzenie, że nie służy zażalenie, to czy wpisanie o tym, że strona może zaskarżyć je w odwołaniu od decyzji jest dużym błędem?

Odpowiedź

Odpowiadając na przedstawione pytanie należy wskazać, iż w praktyce oraz literaturze przedmiotu w odniesieniu do problematyki postępowania w sprawie wyrażenia przez właściwego ministra zgody na odstępstwo od warunków techniczno-budowlanych można zauważyć dwa stanowiska.

Według pierwszego z nich (stanowisko dominujące) postępowanie w sprawie wyrażenia przez właściwego ministra zgody na odstępstwo od warunków techniczno-budowlanych może toczyć się wyłącznie w związku z wystąpieniem przez inwestora o uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Wówczas – jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 11 czerwca 2008 r. zapadłym w sprawie II SA/Kr 402/07 postanowienie w sprawie udzielenia bądź odmowy udzielenia zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych nie podlega odrębnemu zaskarżeniu i może być zaskarżone tylko wraz z decyzją w sprawie pozwolenia na budowę. Wówczas w postanowieniu będącym przedmiotem rozważań organ poucza strony, iż na przedmiotowe postanowienie nie przysługuje zażalenie (środek zaskarżenia) i może zostać zaskarżone jedynie w decyzji wydanej w sprawie pozwolenia na budowę (podobnie: WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 6 września 2012 r., IV SA/Po 591/12).

Według drugiego stanowiska postępowanie w sprawie wyrażenia przez właściwego ministra zgody na odstępstwo od warunków techniczno-budowlanych może być samodzielną sprawą toczącą się w oddzielnym trybie, w sprawie możliwości zastosowania dopuszczalnego prawnie odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych (na co wskazuje również autor pytania). Przyjmując więc założenie, że postępowanie w sprawie uzyskania zgody na odstępstwo jest postępowaniem samodzielnym, kończące je postanowienie rozstrzyga sprawę co do istoty i kończy postępowanie w danej sprawie, a więc jest postanowieniem, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270) – u.p.p.s.a. W konsekwencji nie ma przeszkód ku temu, by postępowanie w sprawie odstępstwa mogło być przeprowadzone przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę, a także by samodzielnie stało się przedmiotem zaskarżenia do sądu administracyjnego. W postanowieniu z dnia 29 grudnia 2010 r., II OW 74/10, NSA stwierdził, iż: warto zauważyć, że rozpatrzenie wniosku o odstępstwo może nastąpić jeszcze przed wystąpieniem przez inwestora o pozwolenie na budowę, co oszczędzi inwestorowi poniesienia znacznych trudów i kosztów w razie, gdyby okazało się, że taka zgoda nie zostanie mu udzielona. Orzekający w niniejszej sprawie skład Naczelnego Sądu Administracyjnego uznaje przy tym, iż orzeczenie w sprawie odstępstwa podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego (postanowienie kończące sprawę w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 2 u.p.p.s.a.).

W odniesieniu do drugiego z przedstawionych poglądów organ wydając postanowienie w przedmiocie wyrażenia przez właściwego ministra zgody na odstępstwo od warunków techniczno-budowlanych winien wskazać, iż na postanowienie nie przysługuje zażalenie.
Natomiast w dyspozycji inwestora pozostanie ewentualność zaskarżenia postanowienia do sądu administracyjnego, niemniej organ w postanowieniu nie ma obowiązku pouczania o trybie zaskarżenia postanowienia do sądu.

Uwagi

Postanowienie NSA z dnia 29 grudnia 2010 r., II OW 74/10 odnosi się do ustawy o transporcie kolejowym.