Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 811) rozszerzyła katalog zwolnień przedmiotowych z obowiązku stosowania ustawy - Prawo zamówień publicznych o zamówienia, których przedmiotem są dostawy lub usługi z zakresu działalności oświatowej związane z gromadzeniem w bibliotekach szkolnych podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych, jeżeli zamówienia te nie służą wyposażaniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności i ich wartość jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 p.z.p.
Wyłączenie to zawarte zostało w dodanym art. 4 pkt 8c p.z.p. i ograniczone jest jednakże do sytuacji, gdy łącznie spełnione są poniższe przesłanki:
- zamówienia nie służą wyposażeniu zamawiającego w środki trwałe przeznaczone do bieżącej obsługi jego działalności,
- wartość zamówienia nie przekracza tzw. progów unijnych, których aktualna wysokość określona jest w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej (Dz. U z 2013 r. poz. 1735).
Przedmiotem wyłączonym są zatem dostawy lub usługi z zakresu działalności oświatowej związane z gromadzeniem w bibliotekach szkolnych podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych.
Pojęcia podręcznika, materiałów edukacyjnych oraz materiałów ćwiczeniowych zostały zdefiniowane odpowiednio w dodanych w art. 3 pkt 23-25 ustawy o systemie oświaty i są to, w przypadku:
- podręcznika - podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego zgodnie z procedurą przewidzianą w rozporządzeniu wykonawczym wydanym w oparciu o delegację ustawowa zawartą w art. 22aw ustawy o systemie oświaty,
- materiałów edukacyjnych - materiały zastępujące lub uzupełniające podręcznik, umożliwiające realizację programu nauczania, mające postać papierową lub elektroniczną,
- materiałów ćwiczeniowych - materiały przeznaczone dla uczniów służące utrwalaniu przez nich wiadomości i umiejętności.
Podobne wyłączenie z rygoru stosowania Prawa zamówień publicznych zawiera obowiązujący od 16 kwietnia przepis art. 4 pkt 8b, a który dotyczy dostaw lub usług z zakresu działalności kulturalnej związanej z organizacją wystaw, koncertów, konkursów, festiwali, widowisk, spektakli teatralnych, przedsięwzięć z zakresu edukacji kulturalnej lub z gromadzeniem materiałów bibliotecznych przez biblioteki lub muzealiów. Należy nadmienić, iż zmiany w ustawie o systemie oświaty, w zakresie dotyczącym udzielania zamówień zwolnionych z rygoru ustawy Prawo zamówień publicznych (dodane art. 22az-azc) stanowią niemalże dokładne powtórzenie treści dodanej do ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (rozdział 4a) oraz ustawy o zasadach finansowania nauki (rozdział 2a).
Nowelizacja ustawy o systemie oświaty wprowadza jednakże określone unormowania dotyczące udzielania zamówień publicznych, dla których nie znajdzie zastosowania Prawo zamówień publicznych. Zasadniczym celem wprowadzenia regulacji art. 22az-22azc ustawy o systemie oświaty jest usankcjonowanie uproszczonego trybu zakupu przez dyrektora szkoły podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych.
Artykuł 22az stanowi, iż szkoła udzielając zamówienia, o którym mowa w dodanym art. 4 pkt 8c p.z.p., a którego wartość przekracza tzw. próg bagatelności ( równowartość w złotych kwoty 30.000 euro) zamieszcza ogłoszenie o udzielanym zamówieniu na stronie internetowej szkoły lub stronie internetowej organu prowadzącego.
Ustawodawca postanowił zatem, iż informacja o udzielanym zamówieniu musi znaleźć się w kanałach informacji elektronicznej (na stronie internetowej), co stanowi egzemplifikację zasady jawności i informowania o planowanym zamówieniu. Ustawodawca wskazuje, iż informacja ma dotyczyć udzielanego, a nie już udzielonego zamówienia (informacja ex ante, a nie ex post). W przypadku braku strony internetowej szkoły, należy opublikować ogłoszenie na stronie organu prowadzącego, którym zgodnie z definicją z art. 3 pkt 5 ustawy o systemie oświaty jest minister, jednostka samorządu terytorialnego, inna osoba fizyczna lub prawna.
Art. 22aza wyznacza zasady udzielania zamówień zwolnionych na podstawie art. 4 pkt 8c p.z.p. z rygoru jej stosowania; udzielając zatem takich zamówień należy zapewnić:
- przejrzystość,
- równe traktowanie podmiotów zainteresowanych wykonaniem zamówienia,
- uwzględnienie okoliczności mogących mięć wpływ na udzielenie rzeczonego zamówienia.
Kolejny artykuł wyłącza możliwość udostępniania informacji związanych z zamówieniem, stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, jeżeli podmiot zainteresowany wykonaniem zamówienia, nie później niż przed zawarciem umowy o wykonanie tego zamówienia, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane.
Novum terminologicznym w ustawie o systemie oświaty jest pojęcie "podmiotu zainteresowanego wykonaniem zamówienia". Wydaje się zasadnym twierdzenie, iż z podmiotem zainteresowanym wykonaniem zamówienia będziemy mieli do czynienia od momentu, gdy ów podmiot wykaże chociaż minimalne zainteresowanie wykonaniem zamówienia w postaci np. złożenia oferty, uczestnictwa w negocjacjach poprzedzających wybór podmiotu itp.
Ustawa nie określa momentu początkowego, od którego należy liczyć okres w jakim można zastrzec tajemnicę przedsiębiorstwa, podmiot zainteresowany jest ograniczony tylko terminem końcowym, który upływa z momentem zawarcia umowy, a zatem złożenia oświadczenia woli przez podmiot zainteresowany i szkołę.
Ostatni z omawianych przepisów (art. 22azc) wkłada na szkołę obowiązek informacyjny w postaci niezwłocznego podania do publicznej wiadomości, na stronie internetowej szkoły lub stronie internetowej organu prowadzącego, informację o udzieleniu zamówienia, o którym mowa w art. 22az, podając nazwę (firmę) albo imię i nazwisko podmiotu, z którym zawarła umowę o wykonanie zamówienia, albo informację o nieudzieleniu tego zamówienia.