Rada gminy podjęła uchwałę w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Skargę na decyzję wniosło stowarzyszenie, zarzucając istotne naruszenie trybu sporządzania planu. Uzasadniając swój interes prawny w zaskarżeniu uchwały stowarzyszenie wskazało, że mieści się on w zakresie jego statutowej działalności. Ponadto strona wskazała, że osoby posiadające nieruchomości i zamieszkujące tereny bezpośrednio sąsiadujące z terenem objętym planem są również członkami stowarzyszenia.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie wskazując, że legitymacja do złożenia skargi na gruncie przepisów ustawy samorządowej materializuje się wówczas, gdy doszło do naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia danego podmiotu podjętą uchwałą. Naruszenie to winno przy tym być wyraźne, bezpośrednie, realne i indywidualne, odnoszące się do określonej normy prawnej i konkretnego podmiotu.
WSA rozpatrując sprawę przypomniał, iż podstawę prawną wniesioną w sprawie skargi stanowił art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym . Zgodnie z tym przepisem, legitymacja do wniesienia skargi na miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego do sądu administracyjnego przysługuje nie temu kto ma w tym interes prawny, ale temu czyj interes prawny został naruszony skarżonym rozstrzygnięciem. Naruszenie interesu prawnego składającego taką skargę musi mieć przy tym charakter bezpośredni, zindywidualizowany, obiektywny i realny. Uchwała, czy też konkretne jej postanowienia, musi więc naruszać rzeczywiście istniejący w dacie podejmowania uchwały interes prawny skarżącego. Zatem nie ulega wątpliwości, że każdy skarżący, składając skargę w trybie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym musi wykazać, że w konkretnym wypadku istnieje związek pomiędzy jego własną, prawnie gwarantowaną (a nie wyłącznie faktyczną) sytuacją, a zaskarżoną przezeń uchwałą, to znaczy, iż zachodzi związek polegający na tym, że uchwała narusza (czyli pozbawia lub ogranicza) jego interes prawny lub uprawnienie, albo jako indywidualnego podmiotu, albo jako członka określonej wspólnoty samorządowej.
WSA podkreślił, iż przymiot strony w postępowaniu kwestionującym legalność uchwały z zakresu administracji publicznej kształtowany jest na innych zasadach, aniżeli w postępowaniu administracyjnym regulowanym przepisami Kpa. Dopiero naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia otwiera drogę do merytorycznego rozpoznania zaskarżonej uchwały. Ocena ta zaś dotyczy rodzaju naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia skarżącego i w zależności od tego skarga może lub nie może być uwzględniona. Skarga uregulowana w art. 101 ust. 1 i 2a ustawy o samorządzie gminnym nie jest skargą powszechną. Można ją wnieść z powołaniem się na naruszenie własnego, zindywidualizowanego interesu prawnego lub interesu grupy mieszkańców, ale tylko po uzyskanym od nich umocowaniu. Wykluczone jest skarżenie uchwały lub zarządzenia na podstawie powołanego przepisu, ale w interesie bliżej nieoznaczonych osób. Inaczej mówiąc, skarga oparta na art. 101 ust. 1 i ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym musi odnosić się do takiej sytuacji prawnej, którą można określić jako własną, indywidualną i konkretną danego podmiotu, albo być wnoszona w interesie grupy osób przy pisemnym od nich umocowaniu.
WSA podkreślił, iż powyższe wymagania dotyczą również skargi wnoszonej na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym przez organizację społeczna. Jeżeli bowiem przepis art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym nie daje podstaw do skarżenia w interesie publicznym uchwał organu gminy przez każdego, to również organizacja społeczna występująca w roli skarżącego powinna, dla skutecznego wniesienia skargi, wykazać związek między zaskarżoną uchwałą a własną, indywidualną sytuacją prawną i ten związek musi powodować następstwo w postaci ograniczenia lub pozbawienia konkretnych uprawnień lub nałożenia obowiązków na tę organizację. Nie może zatem organizacja społeczna skarżyć uchwał lub zarządzeń organu gminy wyłącznie z powołaniem się na własny cel statutowy, nie jest to bowiem wówczas działanie z powodu naruszenia własnego interesu prawnego, ale w obronie interesu publicznego, a ten nie może być wyłączną przesłanką zaskarżenia na podstawie powyższego przepisu. Stowarzyszenie nie może skutecznie zaskarżyć uchwały organu gminy, która nie narusza bezpośrednio jego interesów prawnych, a narusza interesy jej członków. Stowarzyszenie w takiej sytuacji może złożyć skargę w imieniu konkretnych członków, grupy mieszkańców, po uzyskaniu ich pisemnego upoważnienia – orzekł WSA.
Na podstawie:
Wyrok WSA w Poznaniu z 14 lutego 2013 r., sygn.akt IV SA/Po 1017/12, nieprawomocny
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)