Uregulowanie zawarte w art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym , odmienne od zawartego w treści art. 35 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi , zakresu osób, którym strona może udzielić pełnomocnictwa w postępowaniu przed sądem administracyjnym, stanowi niewątpliwie lex specialis wobec przepisów Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi , a jego celem jest uproszczenie obrony interesów lokalnej społeczności jako członków korporacji terytorialnej (wspólnoty samorządowej). Nie oznacza to jednak, że pisemne upoważnienie do występowania w imieniu konkretnego mieszkańca gminy jest dokumentem, o którym mowa w przepisie art. 48 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi , zgodnie z którym strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie sądu złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą. Nie ulega bowiem wątpliwości, że przepis art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym daje podstawę do reprezentowania mieszkańców gminy przez inny podmiot, ale warunkiem skuteczności tej reprezentacji jest udzielenie pisemnej zgody. Jest to zatem warunek formalny, od którego spełnienia ustawa uzależnia nadanie sprawie biegu, a w konsekwencji, w przypadku jego nieuzupełnienia, zastosowanie znajdzie przepis art. 58 § 1 pkt 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi o odrzuceniu skargi.
WSA odrzucił skargę grupy mieszkańców gminy reprezentowanej przez stowarzyszenie, na uchwałę rady miejskiej dotyczącej studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Odrzucając skargę Sąd I instancji wskazał, że aby skutecznie wnieść skargę na uchwałę rady gminy, imiennie oznaczeni mieszkańcy gminy tworzący "grupę mieszkańców", o której mowa w art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym , muszą udzielić pisemnego upoważnienia podmiotowi ich reprezentującemu, a upoważnienie to winno być dołączone do skargi. Brak upoważnienia, w ocenie Sądu I instancji, należało ocenić jako brak formalny skargi uniemożliwiający nadanie sprawie dalszego biegu.
NSA rozpatrując skargę kasacyjną wniesioną przez stowarzyszenie, podkreślił, iż stosownie do treści art. 101 ust. 2a w związku z art. 101a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym , skargę na uchwałę lub zarządzenie, o których mowa w ust. 1, można wnieść do sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy na to wyrażą pisemną zgodę. Uregulowanie zawarte w art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym , odmienne od zawartego w treści art. 35 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi , zakresu osób, którym strona może udzielić pełnomocnictwa w postępowaniu przed sądem administracyjnym, stanowi niewątpliwie lex specialis wobec przepisów ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a jego celem jest uproszczenie obrony interesów lokalnej społeczności jako członków korporacji terytorialnej (wspólnoty samorządowej). Nie oznacza to jednak, że pisemne upoważnienie do występowania w imieniu konkretnego mieszkańca gminy jest dokumentem, o którym mowa w przepisie art. 48 § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi , zgodnie z którym strona powołująca się w piśmie na dokument obowiązana jest na żądanie sądu złożyć oryginał dokumentu w sądzie jeszcze przed rozprawą. Nie ulega bowiem wątpliwości, że przepis art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym daje podstawę do reprezentowania mieszkańców gminy przez inny podmiot, ale warunkiem skuteczności tej reprezentacji jest udzielenie pisemnej zgody. Jest to zatem warunek formalny, od którego spełnienia ustawa uzależnia nadanie sprawie biegu, a w konsekwencji, w przypadku jego nieuzupełnienia, zastosowanie znajdzie przepis art. 58 § 1 pkt 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi o odrzuceniu skargi. Zdaniem NSA niezależnie zatem od charakteru upoważnienia, a którym mowa w przepisie art. 101 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym , a także od skutków jakie wywołuje ono w zakresie określenia stron postępowania sądowo-administracyjnego, strona skarżąca była zobowiązana złożyć pisemne upoważnienia mieszkańców gminy, których reprezentuje w postępowaniu sądowym, a brak takich dokumentów stanowi brak formalny skargi. Jednakże w niniejszej sprawie, jak już wyżej wskazano, Sąd I instancji nie był uprawniony do odrzucenia skargi, co jest skutkiem nieuzupełnienia braków formalnych w skargi, skoro nie doszło do skutecznego doręczenia stronie wezwania do ich uzupełnienia.
Zobacz orzeczenie:
Postanowienie NSA z dnia 7 lipca 2010 r., sygn. akt II OSK 1267/10
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.)