Koszty sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obciążają budżet gminy, a w określonych sytuacjach budżet państwa, budżet województwa lub budżet powiatu, albo inwestora realizującego inwestycję celu publicznego - art. 21 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . Projekt planu sporządza wójt (burmistrz, prezydent miasta) – art. 17 pkt 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . Z powyższych przepisów wynika, iż tylko gmina może ponosić koszty sporządzania planu miejscowego. Niedopuszczalne jest, aby za opracowanie projektu planu płacił inny niż gmina podmiot (np. inwestor, o ile nie realizuje inwestycji celu publicznego). Inwestor nie może również zlecać opracowania projektu planu na swój koszt i przekazywać takiego projektu gminie. Projekt planu musi zostać opracowany przez gminę (na zlecenie gminy), która musi za to zapłacić z własnego budżetu.

Jednakże w budżetach gmin często brakuje środków na opracowywanie planów miejscowych, a prywatni właściciele nieruchomości, chcąc na nich inwestować, są chętni do pokrycia kosztów opracowania projektu planu. W takiej sytuacji prywatny inwestor może przekazać gminie darowiznę pieniężną. W myśl art. 4 pkt 5 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539, z późn. zm.) , źródłami dochodu gmin są miedzy innymi spadki, zapisy i darowizny na rzecz gminy.

Darczyńca (inwestor) chce mieć pewność, że wpłacone pieniądze zostaną przeznaczone na opracowanie planu miejscowego. Jednocześnie nie można spisać umowy, w której gmina zobowiąże się do sporządzenia planu dla określonego terenu i z określonymi zapisami w zamian za darowiznę. To nie byłaby darowizna, lecz umowa o charakterze handlowym. „Świadczenie darczyńcy musi być subiektywnie i obiektywnie bezpłatne, tj. niezależne od uzyskania korzyści lub ekwiwalentu od obdarowanego. Czyniąc darowiznę, darczyńca realizuje zamiar przysporzenia obdarowanemu korzyści kosztem własnego majątku.” – wyrok SN z 20.10.2006 r., V CSK 172/06, Lex nr 564478.

Gmina nie może zawierać umowy, w której za świadczenie pieniężne zobowiąże się do opracowania i uchwalenia planu miejscowego o określonej treści, czy dla określonego terenu. To byłoby swoiste „sprzedawanie planu miejscowego”. Osoby podpisujące taką umowę (z obu stron) ryzykowałyby nawet popełnieniem przestępstwa korupcji. Wydaje się, że dla takich przypadków najbardziej odpowiednia jest umowa darowizny z poleceniem. Zgodnie z art. 893 kodeksu cywilnego darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie). Darczyńca przekazywałby gminie środki pieniężne z poleceniem przeznaczenia ich na opracowanie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Polecenie jednak charakteryzuje się brakiem możliwości wyegzekwowania jego wykonania, darczyńca nie możliwości w drodze sądowej domagać się wykonania polecenia.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)
Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2008 r. Nr 88, poz. 539, z późn. zm.)