Uchwała jest odpowiedzią na pytanie prawne w konkretnej sprawie. Właściciele gruntu chcieli wybudować na nim dom i wystąpili o warunki zabudowy. Jednak organy zauważyły, że inwestycja jest zlokalizowana na gruncie leśnym i wymaga zgody na zmianę przeznaczenia na cele nieleśne (art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych). Dla terenu nie było obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego. W odmowie podkreślono, że decyzja wojewody o wyrażeniu zgody na przeznaczenie gruntu na cele nieleśne dotyczy nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który nie został jeszcze sporządzony. Organy wyjaśniły, że możliwość uzyskania warunków zabudowy będzie możliwa dopiero po uchwaleniu planu. Sąd I instancji uwzględnił skargę inwestorów, jednak sprawa trafiła do NSA. Zwykły skład orzekający miał duże wątpliwości i skierował pytanie prawne. Zapytał: „czy warunek wydania decyzji o warunkach zabudowy, o którym mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest spełniony, jeżeli dla danego terenu właściwy organ wyraził zgodę na zmianę przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 5 i ust. 3 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.”
Odpowiedź NSA okazała się negatywna.
Siedmioosobowy skład NSA uznał bowiem, że sama tylko zgoda na zmianę przeznaczenia gruntu leśnego na cele nieleśne nie stanowi samoistnej podstawy do zmiany jego przeznaczenia. Zgoda taka jest udzielana w toku procedury planistycznej i na potrzeby tej procedury. Postępowanie w sprawie zmiany przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne nie może być wszczęte niezależnie od postępowania planistycznego, tj. przed podjęciem przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu lub jego zmiany (art. 14 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym . Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych podmiot indywidualny nie może skutecznie złożyć wniosku o wyrażenie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne. Powyższe oznacza, że "skuteczność" udzielonej zgody jest zależna od jej wykorzystania dla potrzeb sporządzenia planu. A zatem, zgoda na zmianę przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne udzielona na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 5 i ust. 3 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych jest "skuteczna", o ile na jej podstawie w ustaleniach planu rada gminy postanowi o zmianie przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne i tylko w takim zakresie w jakim, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego obejmującym dany teren, dojdzie do zmiany przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne. Warunkiem nieleśnego wykorzystania gruntów leśnych jest "skonsumowanie" zgody w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. A więc, aby zgoda udzielona na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 5 i ust. 3 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych mogła odnieść skutek w postaci możliwości faktycznego wykorzystania gruntu leśnego na cele nieleśne, konieczne jest uchwalenie (zmiana) miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który w swoich ustaleniach przeznaczy grunty leśne na cele nieleśne. Nie można przyjąć tezy, iż decyzje o zgodzie na tzw. odleśnienie gruntów leśnych dokonują zmiany przeznaczenia tych gruntów i to w sposób trwały ("raz na zawsze"), gdyż wówczas to nie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego określałby zmianę przeznaczenia gruntów, lecz decyzja wyrażająca zgodę na taką zmianę. Do takiego zaś wniosku nie uprawnia obowiązujący porządek prawny.
W uzasadnieniu uchwały sąd wskazał na szczególną relację, jaka zachodzi pomiędzy decyzjami o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu a miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Taka interpretacja wynika też z faktu, że decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, które zawierają odmienne ustalenia niż w uchwalonym planie, wygasają. NSA podkreślił, że ustalenia planu miejscowego mają pierwszeństwo przed ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy. Dlatego koniecznym warunkiem skuteczności zgody udzielonej przez właściwy organ, tj. możliwości wykorzystania gruntu leśnego na cele nieleśne, jest jej wykorzystanie przez ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Zobacz orzeczenie:
Uchwała NSA w Warszawie z dnia 29 listopada 2010 r., sygn. akt II OPS 1/10
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)