WSA oddalił skargę na uchwałę rady miasta dotyczącej przyjęcia wydatków na wieloletnie programy inwestycyjne gminy. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej uchwały rady miasta podając, że naruszenie jego interesu prawnego związane jest z uchybieniami prawnymi sprowadzającymi się do nieprawidłowego i niezgodnego z prawem zwołania posiedzenia rady. Zdaniem Sądu I instancji skarżący nie powołał się na naruszenie własnych praw, lecz działał w interesie publicznym i zmierzał do tego, aby rada gminy - organ wspólnoty samorządowej, której skarżący jest członkiem, działała zgodnie z obowiązującymi przepisami. W ocenie Sądu I instancji sama przynależność do wspólnoty gminnej nie jest źródłem interesu prawnego, którego naruszenie uzasadnia wniesienie skargi na uchwałę. Przepis art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym  nie daje podstaw do skargi osobie, która chciałaby skarżyć uchwałę rady gminy, nie wywodząc prawa do skargi z własnych praw, a powołując się na interes ogółu (interes publiczny). W związku z powyższym Sąd przyjął, że skarżący nie ma interesu prawnego w zaskarżeniu spornej uchwały rady gminy.


NSA przychylił się do opinii Sądu I instancji, uznając, że dla ustalenia legitymacji do zaskarżenia uchwały organu gminy podstawę prawną stanowi przepis art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym , według którego prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na uchwałę lub zarządzenie organu gminy ma każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostało naruszone takim aktem. Przepis art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi lex specialis w stosunku do ogólnej normy art. 50 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) określającej podmioty, którym przysługuje legitymacja skargowa. Jeżeli bowiem w art. 28 Kodeksu postępowania administracyjnego i art. 50 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi , legitymacja skargowa jest uwarunkowana posiadaniem interesu prawnego, to w art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym  wymaga się wykazania naruszenia interesu prawnego. NSA podkreślił, iż strona inicjująca postępowanie sądowe w trybie musi zatem wykazać istnienie związku pomiędzy zaskarżoną uchwałą a jej indywidualną sytuacją prawną (interes prawny), a także musi wykazać, że ze względu na istnienie tego związku zaskarżona uchwała negatywnie wpływa na jej sytuację prawną, pozbawiając np. uprawnień lub uniemożliwiając ich realizację.

NSA zwrócił uwagę, iż z samej przynależności mieszkańca do wspólnoty samorządowej (np. gminy) nie wynikają bezpośrednio żadne jego indywidualne prawa lub obowiązki i w związku z tym sama ta przynależność (członkostwo we wspólnocie) nie jest źródłem interesu prawnego, legitymującego do wniesienia skargi, o której mowa w art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym . Skargę do sądu administracyjnego może wnieść na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym tylko ten, kto wykaże, że ma konkretne, indywidualnie mu przysługujące uprawnienia lub obowiązki wynikające z przepisów prawa materialnego i te jego uprawnienia lub obowiązki zostały naruszone konkretnym aktem organu gminy. Przepis art. 101 ust. 1 nie daje wobec tego podstawy do wniesienia skargi na rozstrzygnięcie organu gminy naruszające ewentualnie interesy wszystkich mieszkańców gminy (mieszkańców rozumianych jako społeczność gminna). Skarga przewidziana tym przepisem nie ma bowiem charakteru skargi powszechnej (actio popularis). Sąd przypomniał, iż indywidualny interes, którego naruszenie legitymuje mieszkańca do wniesienia skargi musi być rzeczywisty (realny), konkretny i bezpośredni. Sąd I instancji prawidłowo przyjął, że nie istnieje żaden prawny związek pomiędzy indywidualną sytuacją prawną skarżącego a uchwałami rady gminy w sprawach budżetowych. Trzeba bowiem podkreślić, że budżet gminy jest swego rodzaju planem jej dochodów i wydatków i z tego planu nie wynikają żadne konkretne uprawnienia lub obowiązki dla osób trzecich, w tym dla mieszkańców.

 

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
Ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.)

 Zobacz orzeczenie:
 Wyrok NSA z dnia 24 listopada 2010 r., sygn. akt II GSK 134/10