Spółka (100% udział Gminy) zawarła z nią umowę partnerską na realizację wspólnego przedsięwzięcia polegającego na przebudowie drogi gminnej. Obciążenie z tego tytułu zostało ujęte jako inwestycja na obcym gruncie.

Jaką stawką amortyzować stawką 4,5% (art. 16a ust. 2 pkt 2 u.p.d.o.p.) czy stawką 10%? Czy naliczona amortyzacja będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu?

Droga ta służy sprawniejszej realizacji zadania spółki - wywozu nieczystości stałych.

Odpowiedź
odpowiedzi udzielono: 2 października 2009 r.
stan prawny dotychczas nie uległ zmianie

Moim zdaniem w badanym przypadku w ogóle nie doszło do wytworzenia środka trwałego w postaci inwestycji w obcym środku trwałym. Wydatki poniesione na budowę drogi winny być odniesione w koszty w sposób bezpośredni, a nie poprzez amortyzację.

Uzasadnienie

Stosownie do treści przepisu art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p., środkami trwałymi są m.in. stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.

Ponadto, w art. 16a ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.d.o.p., prawodawca wskazał, że środkami trwałymi są również niezależnie od przewidywanego okresu używania, inwestycje w obcych środkach trwałych oraz budynki i budowle wzniesione na cudzym gruncie.

Wprawdzie w żadnym z przepisów prawa podatkowego nie odnajdziemy definicji pojęcia "inwestycje w obcych środkach trwałych", jednak w praktyce przyjmuje się, że są to dokonywane w rzeczy niebędącej własnością podatnika, ale prawnie i na zasadzie wyłączności (np. na podstawie umowy najmu) przez niego używanej, ulepszenia, modernizacje i inne tego rodzaju prace niebędące remontem obiektu (czyli przywróceniem do stanu pierwotnego). Z uwagi na to, że inwestycja w obcym środku trwałym stanowi odrębny środek trwały jako taki podlega amortyzacji (o ile oczywiście jego wartość początkowa przekracza 3.500 zł). Podobnie jeżeli chodzi o budowle i budynki wzniesione na cudzym gruncie, aby były one środkiem trwałym podatnika musi on mieć wyłączne prawo do dysponowania nimi (jak właściciel lub wręcz musi być ich właścicielem).

Jak można wnioskować z opisu stanu faktycznego i z doświadczenia, droga gminna, którą podatnik wraz z gminą przebudował nie jest własnością podatnika, który go wytworzył. Jak domyślam się, podatnik ten nie ma tez wyłącznego prawa do korzystania z takiej drogi (np. na podstawie umowy najmu).

Jeżeli przyjęte przez mnie założenia są właściwe droga gminna nie jest w ogóle jego środkiem trwałym i jako taka nie jest amortyzowany przez podatnika.

Jednocześnie z uwagi na to, że podatnik będzie korzystał z takiej drogi w swojej działalności i jej wybudowanie było istotne dla jego działalności, poniesione wydatki winny być uznane za celowe i jako takie mogą być kosztem podatkowym. Z tym jednak, że wydatki poniesione na budowę (przebudowę) drogi winny być odniesione w koszty w sposób bezpośredni, a nie poprzez amortyzację.