Z dniem 17 lipca 2010 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U Nr 106, poz. 675). Ustawa przewiduje realizację kilku grup priorytetów, w ramach których istotną rolę odgrywają jednostki samorządu terytorialnego oraz samorządowe osoby prawne.
Wspieranie rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych wiąże się z zapewnieniem otwartego dostępu do gruntów i budynków (tzw. prawo drogi). W związku z zapewnieniem realizacji tego dostępu usprawniony musi zostać dostęp do gruntów jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych osób prawnych, w szczególności do dróg publicznych będących w zarządzie tych jednostek. Jednocześnie musi nastąpić otwarcie na potrzeby inwestycji obszarów, na których obowiązują nieproporcjonalne i nieadekwatne ograniczenia i zakazy ustanowione planami miejscowymi, jak również ustanowienie granic swobody planistycznej w odniesieniu do infrastruktury telekomunikacyjnej.
Zapewnienie sprawnego procesu inwestycyjnego musi się wiązać ze zwolnieniem "infrastruktury telekomunikacyjnej o nieznacznym oddziaływaniu" z wymogu uzyskania zgody na ich lokalizację. Ponadto ustanowione zostają szczególne zasady lokalizowania regionalnych sieci szerokopasmowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, porozumienie, związek lub stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego, porozumienie komunalne, fundację, której fundatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, spółkę kapitałową lub spółdzielnię z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, koncesjobiorcę w rozumieniu ustawy z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19, poz. 101 ze zm.) albo przez partnera prywatnego w rozumieniu ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100) w ramach programów operacyjnych współfinansowanych ze środków UE.
Określone zostały podstawowe reguły interwencji jednostek samorządu terytorialnego na lokalnym rynku telekomunikacyjnym, bez zakłócania konkurencji.
Usprawnieniu ulegają procedury wspólnej realizacji zadań z obszaru telekomunikacji przez jednostki samorządowe i przedsiębiorców (koncesje na roboty budowlane i usługi, zamówienia publiczne, partnerstwo publiczno-prywatne, udostępnianie składników majątkowych, w szczególności kanałów technologicznych).
W ramach rozwiązań szczegółowych przewidzianych w ustawie, warte odnotowanie jest m. in. to, że jednostka samorządu terytorialnego może w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej:
1. budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych;
2. dostarczać sieci telekomunikacyjne lub zapewniać dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej;
3. świadczyć, z wykorzystaniem posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, usługi na rzecz: przedsiębiorców telekomunikacyjnych, podmiotów, o których mowa w art. 4 pkt 1, 2, 4, 5 i 8 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800 ze zm.), użytkowników końcowych - w zakresie i na warunkach określonych w art. 6 i 7 ustawy.
Opisana wyżej działalność należy do zadań własnych o charakterze użyteczności publicznej jednostki samorządu terytorialnego.
Działalność jednostek samorządu terytorialnego, niebędącą działalnością gospodarczą, wykonuje się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne, z tym że prowadzenie tej działalności przez jednostkę samorządu terytorialnego, także w formie niewyodrębnionej w ramach jej osobowości prawnej, jak również w formie porozumienia, związku lub stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, fundacji, której fundatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, porozumienia komunalnego, spółki kapitałowej lub spółdzielni z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, wymaga uzyskania wpisu do rejestru jednostek samorządu terytorialnego wykonujących działalność w zakresie telekomunikacji.
Jednostki samorządu terytorialnego mogą też prowadzić działania mające na celu pobudzenie lub agregację popytu użytkowników na usługi związane z szerokopasmowym dostępem do Internetu, w szczególności edukacyjne i szkoleniowe, polegające na wyposażeniu konsumentów w telekomunikacyjne urządzenia końcowe lub sprzęt komputerowy lub finansowaniu konsumentom kosztu usług telekomunikacyjnych.
Ustawa przewiduje ponadto szereg innych regulacji prawnych dla jednostek samorządu terytorialnego stanowiących podstawę dla wykonywania zadań z zakresu telekomunikacji.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U Nr 106, poz. 675)
Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz. U. 2009 r. Nr 19, poz. 100)
Jak uporać się z pajęczyną?
Rola samorządów w rozwoju dostępu do telekomunikacji
Podjęcie działań nakierowanych na dostęp szerokopasmowy do internetu oraz likwidację wykluczenia cyfrowego geograficznego i socjalnego to podstawowy cel ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Kluczową rolę w tym procesie odegrają samorządy.