Problematyka dotycząca kosztów postępowania przed KIO znajduje swoje unormowanie zarówno w ustawie Prawo zamówień publicznych (szczególnie w jej art. 186 ust. 6, art. 187, art. 191 ust. 9 i 10 i 198 pkt 2 p.z.p.) jak i w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Na katalog kosztów w postępowaniu odwoławczym przed KIO składają się: wpis oraz uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego, a w przypadkach gdy odwołujący cofnął odwołanie po otwarciu rozprawy lub w przypadku odrzucenia albo oddalenia odwołania przez Izbę, jeżeli uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego, wniósł sprzeciw wobec uwzględnienia w całości zarzutów przedstawionych w odwołaniu, koszty uczestnika postępowania odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego i wniósł sprzeciw.
Wysokość wpisu została uzależniona od dwóch czynników tj. rodzaju zamówienia (usługi, dostawy, roboty budowlane) oraz wartości zamówienia tj. tego czy rzeczona wartość przekracza tzw. progi unijne. Wysokość wpisu została określona w stawkach stałych (odpowiednio 7 500 i 15 000 zł dla zamówień na usługi lub dostawy do i powyżej progu unijnego oraz 10 000 albo 20 000 zł dla robót budowlanych do i powyżej progu unijnego). Przy ustaleniu wartości zamówienia publicznego wyrażonej w euro należy stosować przepisy rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych (Dz. U. poz. 1692).
Wpis uiścić należy na rachunek bankowy Urzędu Zamówień Publicznych. Datą wniesienia wpisu na rachunek jest moment wpłaty gotówkowej na rachunek lub moment obciążenia rachunku bankowego odwołującego. Uznanie, iż datą wniesienia wpisu jest moment obciążenia rachunku odwołującego, jest zasadne, ze względu na to, że upływ czasu między obciążeniem rachunku odwołującego, a uznaniem rachunku UZP mógłby skutkować uchybieniem terminowi na wniesienie wpisu.
Oczywistym jest zatem, iż złożenie dyspozycji przelewu za pośrednictwem usługi bankowości internetowej służącej obsłudze rachunku odwołującego, dokonane poza godzinami księgowań międzybankowego systemu transakcyjnego, jest skutecznym obciążeniem rachunku odwołującego i nie może skutkować odrzuceniem odwołania ze względu na niewniesienie wpisu. Taka wykładnia jest wszakże zgodna z brzmieniem art. 63c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376) - polecenie przelewu stanowi udzieloną bankowi dyspozycję dłużnika obciążenia jego rachunku określoną kwotą i uznania tą kwotą rachunku wierzyciela.
@page_break@Regulacja p.z.p. w kwestii kosztów postępowania odwoławczego, w sytuacji gdy zamawiający uwzględni w całości treść zarzutów wskazanych w odwołaniu , stanowi, że:
a) w przypadku gdy zamawiający uwzględni w całości zarzuty przedstawiona w odwołaniu i żaden z wykonawców nie przystąpił do postępowania po stronie zamawiającego, koszty znosi się wzajemnie,
b) w sytuacji gdy uczestnik postępowania przystąpił do postępowania po stronie zamawiającego, nie wniósł sprzeciwu co do uwzględnienia przez zamawiającego zarzutów całości - jeżeli uwzględnienie zarzutów w całości nastąpiło po otwarciu rozprawy, koszty ponosi zamawiający; jeżeli natomiast uwzględnienie zarzutów nastąpiło przed otwarciem rozprawy to koszty ulęgają wzajemnemu zniesieniu,
c) jeżeli uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego, wniesie sprzeciw wobec uwzględnienia w całości zarzutów, koszty ponosi odwołujący jeżeli odwołanie zostało oddalone przez Izbę albo wnoszący sprzeciw, jeżeli odwołanie zostało uwzględnione.
Sprzeciw może zostać zgłoszony na piśmie lub ustnie do protokołu, zatem dopuszczalnym jest złożenie pisma zawierającego sprzeciw po otwarciu rozprawy lub też wysłowienie go już w trakcie rozprawy z jednoczesnym umieszczenie jego treści przez protokolanta w protokole rozprawy.
Jeżeli natomiast odwołanie zostanie cofnięte przez odwołującego:
- przed otwarciem rozprawy - Izba orzeka o dokonaniu zwrotu odwołującemu z rachunku Urzędu 90% kwoty uiszczonej tytułem wpisu,
- po otwarciu rozprawy - Izba zasądza koszty od odwołującego na rzecz zamawiającego lub wnoszącego sprzeciw.
Uwzględnienie przez izbę zarzutów skutkuje co do zasady zasądzeniem kosztów od zamawiającego na rzecz odwołującego, jeżeli jednak uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego, wniósł sprzeciw wobec uwzględnienia w całości zarzutów przedstawionych w odwołaniu, Izba zasądza od wnoszącego sprzeciw równowartość kwoty wpisu na rzecz odwołującego oraz uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego.
Odrzucenie albo oddalenie odwołania pociąga za sobą obowiązek po stronie wnoszącego odwołanie do zwrotu kosztów zamawiającemu, a jeśli uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił po stronie zamawiającego, wniósł sprzeciw wobec uwzględnienia w całości zarzutów przedstawionych w odwołaniu, Izba zasądza koszta od odwołującego na rzecz wnoszącego sprzeciw.
Z punktu widzenia pełnomocnika stron w postępowaniu odwoławczym szczególnie istotna jest konieczność przedłożenia do akt sprawy rachunków dokumentujących poniesienie przez mandanta kosztu w postaci wynagrodzenia pełnomocnika (wysokość tej składowej kosztów nie może przekroczyć kwoty 3600 zł i nie jest uzależniona od liczby pełnomocników reprezentujących uczestnika). W odróżnieniu od procedury przewidzianej przez kpc lub procedurę sądowo-administracyjną złożenie wniosku o zasądzenie kosztów wg. norm prawem przepisanych nie wywołuje żadnego skutku, jeżeli brak jest rachunku złożonego do akt, dokumentującego poniesienie kosztu w postaci wynagrodzenia pełnomocnika. Należy zauważyć, iż taki rachunek może być skutecznie złożony do chwili zamknięcia rozprawy przed składem orzekającym Izby.
