Lokal, w którym prowadzony jest żłobek musi posiadać co najmniej dwa pomieszczenia, w tym jedno przystosowane do odpoczynku dzieci; natomiast klub dziecięcy powinien posiadać przynajmniej jedno pomieszczenie, w tym miejsce na odpoczynek dzieci (por. art. 24 ustawy ). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych żłobków i klubów dziecięcych (Dz. U. Nr 69, poz. 367) w § 2 przyjmuje, że w lokalu, w którym prowadzony będzie żłobek lub klub dziecięcy, muszą być zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki pobytu dzieci, potwierdzone pozytywną opinią komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej oraz państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Powierzchnia pomieszczenia przeznaczonego na zbiorowy pobyt od 3 do 5 dzieci powinna wynosić co najmniej 16 m²; w przypadku liczby dzieci większej niż 5, powierzchnia ulega odpowiednio zwiększeniu co najmniej 2 m² jeżeli pobyt dziecka nie przekracza 5 godzin dziennie, a co najmniej 2,5 m² jeżeli pobyt dziecka przekracza 5 godzin dziennie. Na składniki niematerialne organizacji mogą składać się między innymi wykształcenie i przygotowanie kierownictwa i personelu, wyrobione zdolności do działania na tego typu rynku usług, znajomość nowych metod wychowawczych i umiejętność ich wdrażania, oprogramowanie komputerowe i inne.
Sformułowane przez ustawę pojęcie żłobka i klubu dziecięcego koreluje z funkcjonującym w doktrynie prawa administracyjnego pojęciem zakładu publicznego (zakładu administracyjnego). Zdaniem E. Ochendowskiego, zakładem publicznym jest jednostka organizacyjna, nie będąca organem państwowym (urzędem) ani organem samorządu, która została powołana do wykonywania zadań publicznych i jest uprawniona do nawiązywania stosunków administracyjnoprawnych. Jest to jednostka organizacyjna wyposażona w zespół środków osobowych (personel) i rzeczowych, realizująca zadania publiczne i korzystająca z władztwa zakładowego (Eugeniusz Ochendowski, Prawo administracyjne. Część ogólna. Toruń 2009 r., s. 252).
Żłobek i klub dziecięcy będąc formami organizacyjnymi posiadają struktury, które określa statut. Statut określa ustrój tych jednostek oraz inne sprawy dotyczące ich funkcjonowania, nieuregulowane w ustawie . Statut nadaje podmiot, który utworzył żłobek i klub dziecięcy. Statut określa w szczególności:
1) nazwę i miejsce jego prowadzenia;
2) cele i zadania oraz sposób ich realizacji z uwzględnieniem wspomagania indywidualnego rozwoju dziecka oraz wspomagania rodziny w wychowaniu dziecka, a w przypadku osób niepełnosprawnych – ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju niepełnosprawności;
3) warunki przyjmowania dzieci;
4) zasady ustalania opłat za pobyt i wyżywanie w przypadku nieobecności dziecka w żłobku lub klubie dziecięcym.
Statut powinien także określać organy tych instytucji, zakres ich działania oraz kompetencje personelu. Założyciel powinien w statucie ustalić także relacje pomiędzy dyrektorem żłobka i osobą kierującą pracą klubu a podmiotem prowadzącym te instytucje. W tym wypadku chodzi nie tylko o zasady powoływania i odwoływania kierujących tym instytucjami, a także o sposób sprawowania kontroli i nadzoru nad całokształtem funkcjonowania tych organizacji i w porę zapobiegania niepożądanym sytuacjom.
Organizację i porządek działania żłobka i klubu dziecięcego określa regulamin organizacyjny, nadawany przez dyrektora żłobka lub osobę kierującą pracą klubu dziecięcego. Szkoda, że w tym ostatnim przypadku ustawodawca nie zdecydował się na nazwanie tej osoby po prostu kierownikiem klubu, tym bardziej że za realizację regulaminu odpowiada dyrektor żłobka lub osoba kierująca pracą klubu dziecięcego.
Pracą żłobka kieruje dyrektor (art. 13 ustawy ). Dyrektorem może być osoba, która posiada wykształcenie wyższe i co najmniej trzy lata doświadczenia w pracy nad dziećmi, albo co najmniej wykształcenie średnie oraz 5 lat doświadczenia w pracy z dziećmi. Z kolei opiekunem w żłobku lub klubie dziecięcym może być osoba posiadająca kwalifikacje: pielęgniarki, położnej, opiekunki dziecięcej, nauczyciela wychowania przedszkolnego, nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej lub pedagoga opiekuńczo-wychowawczego (por. art. 16 ust. 1 ustawy ).
Przydatne materiały:
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych żłobków i klubów dziecięcych (Dz. U. Nr 69, poz. 367)
Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi do lat 3 (Dz. U. Nr 45, poz. 235)
Pisaliśmy o tym również:
Szersza informacja o formach opieki nad dzieckiem w wieku do lat 3
Nianie i opiekunki wyjdą z szarej strefy
Uczmy się o żłobkach
Rewolucja w opiece nad dziećmi do 3 lat czyli nowe obowiązki dla gmin - podmioty uprawnione do sprawowania opieki
Rewolucja w opiece nad dziećmi do 3 lat czyli nowe obowiązki dla gmin – rejestr żłobków i klubów dziecięcych oraz dotacje dla gmin
Nowa ustawa o opiece nad dziećmi do lat 3
Rewolucja w opiece nad dziećmi do 3 lat czyli nowe obowiązki dla gmin – organizacja żłobka i klubu dziecięcego
Żłobek i klub dziecięcy są jednostkami organizacyjnymi. Niezbędnymi składnikami każdej jednostki organizacyjnej jest jej personel (dyrektor w żłobku, osoba kierująca pracą klubu dziecięcego oraz pozostały personel opiekunowie), składniki materialne jak lokale z odpowiednim wyposażeniem, meble, zabawki sprzęt elektroniczny i inne potrzebne rzeczy.