Wprowadzenie do obrotu prawnego przedmiotowego rozporządzenia pozwoli na wdrażanie inicjatywy JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas), która zakłada współpracę Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Banku Rozwoju Rady Europy na rzecz wspierania inwestycji w zakresie zrównoważonego rozwoju na obszarach miejskich w UE.

Celem Inicjatywy JESSICA jest wsparcie rozwoju obszarów miejskich oraz ich rewitalizacja w aspekcie ekonomicznym i społecznym przy zastosowaniu instrumentów finansowania o charakterze zwrotnym oraz przebudowa świadomości dotyczącej korzyści płynących z finansowania tego rodzaju, umożliwiającego wielokrotne wykorzystanie ograniczonych zasobów.

W Polsce Inicjatywa JESSICA jest wdrażana regionalnie, w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych (dalej „RPO”). Do Instytucji Zarządzających poszczególnymi RPO (zarządy województw) należy decyzja o przystąpieniu do ww. inicjatywy. Warunkiem dofinansowania z funduszu powierniczego danego funduszu rozwoju obszarów miejskich jest konieczność wpisywania się tworzonego funduszu celowego w strategię rozwoju obszarów miejskich zdefiniowaną w RPO, jak również zintegrowany plan/strategię rozwoju aplikującego miasta (bądź miast – gdyż celowy fundusz rozwoju obszarów miejskich może zostać utworzony wspólnie przez kilka miast). Fundusze rozwoju obszarów miejskich będą inwestować w konkretne projekty miejskie, jak również w tworzone na rzecz ich realizacji partnerstwa publiczno - prywatne.

Wsparcie udzielane na podstawie projektowanego rozporządzenia będzie udzielane przedsiębiorcom, którzy ze względu na fakt, iż planują swoją działalność na obszarze zdegradowanym, muszą ponosić dodatkowe koszty i nie mogą uzyskać wsparcia w ramach istniejących mechanizmów rynkowych.

Fakt, iż przewidziano w projekcie instrument zwrotny decyduje o tym, iż pomoc uzyskają przedsiębiorcy którzy zapewnią, iż będą w stanie spłacić istniejące zobowiązania. Ich działalność powinna być na tyle dochodowa, aby pokryć koszty nie tylko swojego istnienia, ale również wypracować zysk, z którego będzie możliwa spłata zobowiązań. Daje to gwarancję, iż wsparte przedsiębiorstwo będzie funkcjonować na danym obszarze i zwiększać jego potencjał gospodarczy.

Pomoc będzie przyznawana na projekty, które będą stanowić elementy składowe kompleksowych, skoordynowanych i wieloletnich programów rewitalizacji. Pomoc ma na celu wspieranie rozwoju gospodarczego i społecznego w obrębie miejskich obszarów zdegradowanych, w szczególności poprzez nadanie tym obszarom nowych funkcji gospodarczych, społecznych i kulturalnych.

Na podstawie rozporządzenia udzielana będzie pomoc przedsiębiorcom realizującym projekty rewitalizacyjne tzn. projekty polegające na działaniach zmierzających do odnowy miejskich obszarów zdegradowanych . Stopa zwrotu z inwestycji dla tych projektów jest obniżona ze względu na czynniki występujące na miejskich obszarach zdegradowanych. Konieczność ograniczenia działania programu jedynie do obszarów miejskich wynika z zasad regulujących wdrażanie inicjatywy finansowej JESSICA, która dotyczy wspierania projektów miejskich. Jednocześnie w trakcie prac nad programem pomocowym stwierdzono, iż szczególnego wsparcia wymagają obszary zdegradowane. Rewitalizacja tego rodzaju obszarów może przyjąć różne formy.

Jednym ze sposobów pobudzania rozwoju tego rodzaju terenów jest wspieranie inwestycji o różnorakim charakterze, których powstanie może wpłynąć na stopień rozwoju zdegradowanych obszarów. Obok instrumentów dotacyjnych istotnym elementem wspierania rozwoju gospodarczego, kulturalnego oraz społecznego obszarów zdegradowanych jest umożliwienie skorzystania z instrumentów zwrotnych, których zainteresowani inwestorzy nie mogliby uzyskać na zasadach rynkowych.

Ustawa o rewitalizacji. Komentarz
Tomasz Bąkowski
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł


Z uwagi na sytuację gospodarczą i społeczną obszarów zdegradowanych realizacja projektów na tych obszarach może być obciążona dodatkowymi trudnościami i kosztami, które wpływają negatywnie na stopę zwrotu. Czynnikami takim mogą być na przykład: brak skomunikowania danego terenu, który pociąga za sobą konieczność ponoszenia wydatków na drogi dojazdowe, zanieczyszczenie gleby, która będzie wymagała rekultywacji, wysoka przestępczość, która pociąga za sobą konieczność pokrycia kosztów dodatkowego oświetlenia i zabezpieczania placu budowy, odległość od obszarów wysoko zaludnionych, co obniża dochody z inwestycji. Wszystkie te czynniki obniżają stopę zwrotu inwestycji z projektu rewitalizacyjnego i zniechęcają do podejmowania trudu jego realizacji. Z uwagi na fakt, iż rozwój gospodarczy tych obszarów jest uznawany za szczególnie ważny dla sytuacji gospodarczej i społecznej na terenie całego miasta, w interesie publicznym jest wspieranie tego rodzaju inicjatyw.

Z uwagi na powyższe, konieczne jest udzielnie inwestorom pomocy w postaci obniżenia kosztów pożyczek, poręczeń i dokapitalizowania do poziomu, który pozwoli na realizację projektu na zasadach zbliżonych do rynkowych.

Projektowane rozporządzenie zawiera założenie, zgodnie z którym w celu zapewnienia, iż udzielone wsparcie nie będzie nadmierne, wartość udzielonej przedsiębiorcy pomocy uzależniona jest od wielości i rodzaju czynników negatywnych, które mają wpływ na stopę zwrotu inwestycji. Wartość pomocy nie może być większa niż w wysokości niezbędnej do zrównoważania negatywnego wpływu na projekt rewitalizacyjny.

Zarówno w przypadku pożyczek jak i poręczeń oraz dokapitalizowania pomoc stanowi różnicę pomiędzy rynkowym kosztem pożyczki, poręczenia bądź dokapitalizowania, który musiałby ponieść przedsiębiorca a kosztem jaki poniesie, uzyskując wsparcie z funduszu rozwoju obszarów miejskich.

Na podstawie: www.mrr.gov.pl, stan z dnia 9 maja 2011 r.