Gmina opierając się na podstawie prawnej zawartej w art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym i art. 8 ust. 2 i art. 40 ustawy o pracownikach samorządowych przyznała wójtowi gminy odprawę związaną z upływem jego kadencji.
Wojewoda, stwierdził następnie nieważność uchwały z powodu niezgodności z przywołaną przez radę podstawą prawną. W rozstrzygnięciu nadzorczym wskazał, iż przywołany przez radę gminy art. 18 ust. 2 pkt. 2 ustawy o samorządzie gminnym upoważnia radę jedynie do ustalania wynagrodzenia wójta, stanowienia o kierunkach jego działania oraz przyjmowania sprawozdań z jego działalności. Z cytowanego powyżej przepisu wynika, że rada gminy uprawniona jest jedynie do ustalenia, w drodze uchwały wynagrodzenia wójta co potwierdza art. 8 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych , który stanowi, że czynności z zakresu prawa pracy wobec wójta związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy, wykonuje przewodniczący rady gminy, a pozostałe czynności – wyznaczona przez wójta osoba zastępująca lub sekretarz gminy, z tym że wynagrodzenie wójta ustala rada gminy, w drodze uchwały. Czym innym jest natomiast odprawa związana z upływem kadencji wójta bowiem zgodnie z art. 40 ustawy o pracownikach samorządowych odprawa ta przysługuje wójtowi w określonej wysokości. Organ nadzoru uznał więc, iż rada gminy ustalając wysokość odprawy wójta związanej z upływem jego kadencji przekroczyła zakres przyznanych jej przez ustawodawcę uprawnień.
Rozstrzygnięcie nadzorcze zostało przez gminę w całości zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Powołując się na orzecznictwo w tym zakresie gmina wskazała, że przyznanie nagrody jubileuszowej mieści się w zakresie pojęcia ustalenia wynagrodzenia, które jest pojęciem szerokim, obejmującym między innymi sporną odprawę. Odprawa ta, zdaniem rady, ma charakter zobowiązania ciążącego na pracodawcy wobec pracownika i związana jest ze stosunkiem pracy. Ponadto argumentowano, że w powołanym orzecznictwie wskazuje się, iż brak uznaniowości przy przyznawaniu danego składnika wynagrodzenia Wójta nie ma znaczenia wobec faktu, że uprawnioną do jego ustalenia jest rada gminy.
Wojewoda podtrzymał swoje stanowisko w sprawie i wniósł o oddalenie skargi jako bezzasadnej. Powołując się na art. 40 ustawy o pracownikach samorządowych zwrócił też uwagę, iż przyznawana wójtowi odprawa nie ma charakteru uznaniowego, przysługuje zaś z mocy samej ustawy, zatem organ stanowiący nie może decydować o przyznaniu bądź nie spornego świadczenia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny podzielił poglądy wojewody. WSA powołał się na art. 40 ustawy o pracownikach samorządowych, który stanowi, że wójtom (burmistrzom, prezydentom miasta), staroście, wicestaroście, członkom zarządu powiatu oraz marszałkom, wicemarszałkom i członkom zarządu województwa, których stosunek pracy został rozwiązany w związku z upływem kadencji, przysługuje odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia obliczonego według zasad obowiązujących przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. WSA stwierdził również, że przywołana norma prawna kompleksowo reguluje kwestie związane z odprawą przysługującą wskazanym osobom w związku ze sprawowaną przez nich funkcją oraz upływem kadencji. Ponadto regulacja ta wskazuje precyzyjnie, że odprawa z tytułu upływu kadencji przysługuje, a więc świadczenie to jest niezależne od zaistnienia innych okoliczności aniżeli sam fakt upływu kadencji oraz piastowaniem określonego stanowiska.
Sąd nie zgodził się z argumentacją gminy, że odprawa ma charakter wynagrodzenia za pracę, czyli jest jego elementem. Odprawa stanowi pewnego rodzaju świadczenie dodatkowe towarzyszące zazwyczaj rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy. Ma ona charakter gratyfikacyjny, związany ze zmianą, czy odejściem z danego stanowiska pracy. Warunkiem jej przysługiwania jest w przypadku art. 40 omawianej ustawy brak wyboru na kolejną kadencję.
O tym, czy świadczenie to przysługuje oraz w jakiej wysokości rozstrzyga sama ustawa. Ustawodawca nie pozostawił zatem pracodawcy możliwości weryfikacji wysokości tejże odprawy. Rada Gminy nie może więc przyznawać lub nie omawianej odprawy oraz ustalać jej wysokości. Rada nie posiada uprawnienia do przyznania takiej odprawy skoro z mocy samej ustawy jest ona należna. Niedopuszczalne jest również ustalanie jej wysokości w sposób odmienny aniżeli czyni to ustawa o pracownikach samorządowych.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.)
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)