Czy istnieje możliwość przywrócenia terminu?
Odpowiedź
Przepis art. 50 ust. 4 Prawo budowlanego stanowi, że postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych traci moc po upływie 2 miesięcy od dnia doręczenia, chyba że w tym terminie zostanie wydana decyzja, o której mowa w art. 50a pkt 2 albo art. 51 ust. 1 Prawo budowlanego . Datą wydania decyzji przez organ na piśmie jest dzień podpisania decyzji zawierającej wymagane prawem elementy przez upoważnionego pracownika organu. Jeżeli więc organ wydał decyzję trybie art. 51 ust. 1 w okresie ważności postanowienia wydanego na podstawie art. 50 ust. 1 Prawo budowlanego , kwestia jej doręczenia ma charakter następczy.
Uzasadnienie
"Regulamin świadczenia powszechnych usług pocztowych" stanowi, że nadawcą lub adresatem przesyłki rejestrowanej może być tylko jedna osoba fizyczna lub prawna, bądź jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Aktualnie obowiązująca ustawa z dnia 12 czerwca 2003 r. - Prawo pocztowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1159 z późn. zm.) - dalej u.p.p. w art. 26 określa zasady doręczeń. Jednocześnie art. 3 pkt 2 u.p.p. stanowi, iż adresatem jest podmiot określony przez nadawcę jako odbiorca przesyłki. Co do zasady, nie ogranicza to możliwości adresowania przesyłek na więcej niż jednego adresata. Jednakże powstaje problem skuteczności doręczenia, gdyż w przypadku przesyłki rejestrowanej wymagane jest potwierdzenie odbioru przez adresata. Powstaje zatem kwestia odpowiedzialności operatora za skuteczne doręczenie w przypadku uzyskania potwierdzenia odbioru tylko od jednego adresatów.
W sytuacji gdy adresatem przesyłki rejestrowanej jest więcej niż jedna osoba, dla skuteczności doręczeń konieczne byłoby uzyskanie potwierdzenia odbioru przesyłki przez każdego z adresatów z osobna. Zaadresowanie przesyłki poleconej na adresata posługującego się dwojgiem imion zostało potraktowane przez pracownika Poczty Polskiej jako przesyłka adresowana na dwóch adresatów o jednakowym nazwisku (np.: braci, ojca i syna itp.). W rzeczywistości jednak adresatem przesyłki była jedna osoba.
W Komentarzu do Prawa budowlanego pod red. Prof. Zygmunta Niewiadomskiego autor wyjaśnia, że: "wydanie decyzji na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2 i 3 po terminie ważności postanowienia o wstrzymaniu robót czyni ją nieważną jako rażąco naruszającą prawo w myśl art. 156 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) - dalej k.p.a. Termin ten jest terminem prawa materialnego i jako taki nie może być przywrócony" (Z. Niewiadomski, Prawo budowlane Komentarz, Warszawa 2009, s. 554).
Należy zauważyć, że ustawodawca wymaga, aby decyzja w trybie art. 51 ust. 1 Prawo budowlanego wydana została w okresie trwania ważności postanowienia wydanego na podstawie art. 50 ust. 1 Prawo budowlanego .
Z treści art. 50 ust. 4 Prawo budowlanego wynika, że postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych traci moc po upływie 2 miesięcy od dnia doręczenia, chyba że w tym terminie zostanie wydana decyzja, o której mowa w art. 50a pkt 2 albo art. 51 ust. 1 Prawo budowlanego (ustawodawca posługuje się pojęciem doręczenia i wydania aktu administracyjnego).
W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalony jest pogląd, że pojęcia "wydania decyzji" nie można rozumieć jako wydania decyzji adresatowi w znaczeniu w jakim używa się go w odniesieniu do wydania rzeczy. Jest to bowiem czynność procesowa organu administracji publicznej polegająca na podpisaniu decyzji zawierającej elementy określone w art. 107 § 1 k.p.a. W związku z tym datą wydania decyzji jest data jej podpisania przez osobę upoważnioną do jej wydania, przy czym w razie wątpliwości datą podpisania jest data umieszczona na decyzji (zob.: wyrok NSA z dnia 15 lipca 2010 r., II OSK 2051/09).
Ponadto uznanie, iż wydanie decyzji następuje dopiero z chwilą jej doręczenia prowadziłoby do skutków niemożliwych do zaakceptowania z punktu widzenia racjonalności prawa. W przypadku bowiem wielości stron każda z nich mogłaby przecież otrzymać taką decyzję w innej dacie, podczas gdy kontrola prawidłowości decyzji przez sąd administracyjny odbywa się według kryterium jej zgodności z prawem materialnym i formalnym obowiązującym właśnie w dacie wydania. W konsekwencji mogłoby to prowadzić do wniosku, iż wobec jednej strony, która otrzymała decyzję w określonym stanie prawnym, jest ona legalna, a wobec innej strony, która otrzymała ją po zmianie tego stanu prawnego, ta sama decyzja narusza prawo (zob.: wyrok NSA z 25 kwietnia 2006 r., II OSK 714/05; wyrok NSA z 5 marca 2009 r., I OSK 453/08).
Reasumując podkreślić należy, że datą wydania decyzji jest data wydania decyzji na piśmie lub data ogłoszenia decyzji ustnie, z tym że datą wydania decyzji pisemnej jest dzień podpisania decyzji zawierającej wymagane prawem elementy. W razie wątpliwości co do daty podpisania należy przyjąć, że datą tą jest data umieszczona na decyzji (zob.: wyrok NSA z 28 lutego 2008 r., I OSK 175/07).
Jeżeli więc organ wydał decyzję w okresie ważności postanowienia wydanego w trybie art. 50 ust. 1 pr. bud., natomiast nastąpił problem z doręczeniem decyzji, winien rozważyć np.: dokonanie reklamacji doręczenia korespondencji na Poczcie Polskiej, wyjaśniając że przesyłka była prawidłowo zaadresowana z uwagi na posługiwanie się przez jednego adresata dwojgiem imion i ponownie wysłać wydaną decyzję. W takiej sytuacji decyzja została wydana w przewidzianym przepisami prawa terminie, natomiast nie została ona doręczona adresatowi. Zgodnie jednak z powyższym wywodem istotnym jest fakt jej wydania przez organ, a kwestia doręczenia ma charakter następczy.
Jeżeli natomiast decyzja wydana została przez organ po upływie terminu ważności postanowienia wydanego w trybie art. 50 ust. 1 Prawo budowlanego , nie jest możliwym jego przywrócenie.
Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 118 ze zm.)