Zamawiający może zwiększyć kwotę przeznaczoną na realizację zamówienia, gdy cena oferty najkorzystniejszej przekracza kwotę początkowo przez niego założoną.
Kwotę na realizację zamówienia można podać przed otwarciem ofert >>>
W pierwszej kolejności należy przywołać treść art. 86 ust. 2 oraz 93 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164) dalej p.z.p. Pierwszy z przepisów stanowi, że zamawiający, bezpośrednio przed otwarciem ofert podaje kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Zgodnie zaś z drugim, zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli cena najkorzystniejszej oferty lub oferta z najniższą ceną przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, chyba że zamawiający może zwiększyć tę kwotę do ceny najkorzystniejszej oferty. Z powyższego wywieść zatem trzeba, że ustawodawca dopuścił możliwość zwiększenia kwoty przeznaczonej na sfinansowanie zamówienia do wysokości odpowiadającej najkorzystniejszej cenie.
W jednej z opinii UZP wskazał, iż „...kwota jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia nie musi być tożsama z kwotą, którą zamawiający może przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. W toku postępowania może okazać się bowiem, że zamawiający będzie w stanie przeznaczyć na realizację zamówienia kwotę wyższą od podanej przed otwarciem ofert. W konsekwencji, gdy cena najkorzystniejszej oferty jest wyższa od kwoty jaką zamawiający przeznaczył na sfinansowania zamówienia, zamawiający może przeznaczyć na realizację zamówienia kwotę wyższą od podanej przed otwarciem ofert i udzielić zamówienia. Wówczas kwota jaką zamawiający przeznacza na udzielenie zamówienia będzie przekraczała kwotę określoną w art. 86 ust. 3 p.z.p. (…) Zamawiający nie jest zobowiązany do unieważniania postępowania w każdym przypadku, gdy cena oferty najkorzystniejszej przekracza równowartość kwoty, którą planował przeznaczyć na realizację zamówienia. W szczególności, w przypadku, gdy zamawiający należy do grona podmiotów sektora finansów publicznych, może zwiększyć kwotę przeznaczoną na realizację zamówienia, tak aby była ona wyższa od ceny zawartej w ofercie najkorzystniejszej, w granicach i na zasadach określonych ustawą o finansach publicznych, o ile uzna to za uzasadnione i celowe, udzielając następnie zamówienia wykonawcy. Dopiero w sytuacji, gdy dokonanie takich przeniesień nie jest możliwe lub celowe, a kwota, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia jest niższa od ceny najkorzystniejszej oferty, zachodzi konieczność unieważnienia postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 4 p.z.p.” (vide: opinia prawna Urzędu Zamówień Publicznych).
Zamawiający nie musi informować wykonawców o zwiększeniu kwoty na zamówienie >>>
Warto w tym miejscu przywołać również fragment wyroku KIO z dnia 10 kwietnia 2015 r. (KIO 622/15), w którym Izba wskazała: „Nie ulega wątpliwości, że przepis art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. pod pojęciem "kwoty, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia" rozumie kwotę podaną, zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy P.z.p., przez zamawiającego bezpośrednio przed otwarciem ofert Nałożenie na zamawiającego ustawowego obowiązku podania bezpośrednio przed otwarciem ofert kwoty, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia rodzi istotne skutki prawne. Rozwiązanie to zwiększa jawność postępowania o zamówienie publiczne oraz uniemożliwia zamawiającym arbitralne unieważnienie postępowania w oparciu o art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p., jeśli cena oferty mieści się w przewidzianej kwocie, podanej do wiadomości publicznej, zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy P.z.p. Podanie kwoty, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia ma niejako charakter gwarancyjny w tym sensie, iż jest to kwota minimalna, gwarantująca przejrzystość postępowania i chroniąca interesy wykonawców. Zamawiający, składając oświadczenie, co do kwoty, jaką zamierza przeznaczyć na finansowanie zamówienia, zobowiązuje się przyjąć ofertę najkorzystniejszą pod warunkiem, że zaoferowana cena nie przekroczy podanej przez niego wysokości środków. Przepis art. 93 ust. 1 pkt 4 ustawy P.z.p. daje uprawnienie a nie obowiązek zamawiającemu do zwiększenia kwoty, którą podał podczas otwarcia ofert. Oznacza to, że ewentualne zwiększenie kwoty przeznaczonej na realizację zamówienia leży wyłącznie w gestii zamawiającego - dysponenta środków finansowych - jest jego arbitralną decyzją, która nie musi być uzewnętrzniona w jakiś sformalizowany sposób, jak tego domaga się odwołujący. Sformułowanie, użyte w art. 93 ust. 1 pkt 4 in fine ustawy P.z.p., jako uprawnienie zamawiającego, nie może być zatem podstawą roszczeń wykonawców o zwiększenie kwoty podanej bezpośrednio przed otwarciem ofert.”.
Reasumując stwierdzić trzeba, że zamawiający może zwiększyć kwotę przeznaczoną na realizację zamówienia, gdy cena oferty przekracza kwotę początkowo przez niego założoną. Warunkiem powyższego jest oczywiście posiadanie odpowiednich środków finansowych. P.z.p. nie wskazuje natomiast limitów, czy też progów dla zwiększenia przedmiotowej kwoty.
Kwoty na sfinansowanie zamówienia nie wpisuje się w SIWZ >>>
Trzeba mieć jednak na uwadze, że kwota, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na realizację zamówienia wskazana przez niego przed otwarciem ofert, stanowi w praktyce najczęściej (choć nie zawsze) odzwierciedlenie wyceny szacunkowej przedmiotu zamówienia dokonanej zgodnie z art. 32 i następne p.z.p. powiększonej o wartość podatku VAT. Zwiększając zatem środki finansowe na realizację zamówienia zamawiający powinien mieć na uwadze dokonany przez siebie szacunek wartości zamówienia, tak aby nie narażać się na ewentualny zarzut niedołożenia należytej staranności podczas niniejszej czynności.
