Problem z miejscem poboru opłaty targowej ciągle czeka na rozwiązanie

Sejm przekazał do Senatu ustawę z dnia 4 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (druk nr 3475), ktra ma na celu rozwiązanie problemu określenia miejsca poboru opłaty targowej.

Zgodnie z ustawą w wersji uchwalonej przez Sejm, opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem okoliczności, że opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach.

W myśl nowych przepisów, targowiskami są wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż.

Zdaniem posłów, wyłączenie dotyczące sprzedaży dokonywanej w budynkach lub w ich częściach, czyli w sklepach, a także w galeriach, centrach handlowych itp., odpowiada w pełni istocie opłaty targowej (zwłaszcza zaś znaczeniu, jakie nadaje się jej intuicyjnie) i nie będzie rodzić problemów interpretacyjnych z uwagi na wyraźne zdefiniowanie pojęcia budynku w art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.).

Ustawa stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 grudnia 2009 r., sygn. akt K 7/08 (Dz. U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1674), stwierdzającego niezgodność przepisu art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych z art. 2 w związku z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej .

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że z tych samych względów, dla których niedopuszczalne jest odsyłanie w materii podatkowej do aktów wykonawczych, jako naruszenie wymagań konstytucyjnych ocenić wypada niejasne i nieprecyzyjne formułowanie przepisu, wywołujące niepewność po stronie jego adresatów co do przysługujących im praw lub obowiązków. Stwarza ono bowiem nazbyt szerokie ramy dla organów stosujących prawo, które w istocie muszą zastępować ustawodawcę. Tymczasem ustawodawca nie może poprzez niejasne formułowanie przepisów pozostawiać organom mającym je stosować nadmiernej swobody przy ustalaniu zakresu podmiotowego i przedmiotowego ograniczeń wolności oraz praw zagwarantowanych w Konstytucji.

Art. 15 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych określał zakres przedmiotowy opłaty targowej. Wbrew literalnemu brzmieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych , zaskarżony przepis art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie stanowił modyfikacji definicji targowiska, lecz z zakresu przedmiotowego opłaty targowej wyłącza sprzedaż dokonywaną w budynkach lub ich częściach, ale z wyjątkiem tych, które stanowią targowiska pod dachem oraz hale używane do targów, aukcji i wystaw. Z treści normatywnej art. 15 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynikało zatem, że opłacie targowej podlegała sprzedaż, dokonywana przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, w każdym miejscu, które nie jest budynkiem lub częścią budynku (ulice, przystanki, przejścia podziemne). Jednakże opłacie targowej podlegała sprzedaż w takich budynkach lub ich częściach, które są targowiskami pod dachem lub halami używanymi do targów, aukcji i wystaw.

Trybunał zauważył ponadto, że w świetle definicji "budynku", ujętej w art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych , budynkiem jest obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych, posiadający fundamenty oraz dach. Takimi budynkami były więc również "targowiska pod dachem" i "hale używane do targów, aukcji i wystaw". Tyle że posługując się wykładnią językową art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych , nie sposób było ustalić, które budynki można zakwalifikować do wskazanych kategorii. Brak definicji normatywnej powyższych zwrotów prawnych powodował zwłaszcza istotne trudności ze wskazaniem kryteriów, na podstawie których można odróżnić budynki lub części budynków, w których sprzedaż nie podlegała opłacie targowej, od "targowisk pod dachem", które mimo iż były budynkami lub częściami budynków podlegały opłacie targowej.

Wyjaśnienie nasuwających się wątpliwości nie było możliwe także przy zastosowaniu wykładni systemowej. Z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynika, że budynki lub części budynków są również targowiskami. Niepobieranie opłaty od sprzedaży w budynkach lub częściach budynków stanowi wyłączenie tych miejsc, od obowiązku świadczenia na rzecz gminy. Z kolei zamieszczony w art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zwrot: "z wyjątkiem targowisk pod dachem", interpretowany w kontekście art. 15 ust. 1 i 2, oznaczał, że opłacie targowej podlega sprzedaż na "targowiskach pod dachem", w odróżnieniu od targowiska w budynkach lub częściach budynków. Prowadziło to więc do rozbieżnych wniosków: z jednej strony opłacie targowej nie podlegała sprzedaż na targowiskach będących budynkami lub częściami budynków, czyli w obiektach budowlanych pod dachem (art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ), z drugiej natomiast - sprzedaż na targowiskach pod dachem pozostawała przedmiotem opłaty targowej. W opinii Trybunału Konstytucyjnego brzmienie art. 15 ust. 2a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych sugerowało taką interpretację, w myśl której opłacie targowej nie podlegała sprzedaż dokonywana w budynkach lub częściach budynków, z wyjątkiem "targowisk pod dachem", będących także budynkami lub częściami budynków.


Na podstawie: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 15 marca 2011 r.

Zobacz projekt:
Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z. Nr 78, poz. 483 ze zm.)