Można zakazać zgromadzenia publicznego, jeżeli mogłoby ono narażać bezpieczeństwo osób podlegających ochronie w państwie – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w precedensowym wyroku (sygnatura akt: I OSK 2167/11).

Przypomnijmy, że sprawa dotyczyła wydarzeń z 14 maja 2011 r. Odbyło się wtedy w Gdańsku wmurowanie kamienia węgielnego pod nową siedzibę Europejskiego Centrum Solidarności. Udział w uroczystości zapowiedzieli prezydent RP i marszałek Senatu.

W tym samym miejscu tego dnia w godzinach 12.00 – 13.00 chcieli się spotkać uczestnicy pikiety. Jej organizator, Leszek Lis reprezentujący Klub „Gazety Polskiej", podał, że ma to być protest „przeciw powołaniu na stanowisko dyrektora ECS osoby, która zrzekła się polskiego obywatelstwa", czyli Basila Kerskiego.

Prezydent Gdańska zakazał zgromadzenia publicznego. Wojewoda pomorski utrzymał decyzję w mocy, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę Leszka Lisa. Leszek Lis złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA stwierdził, że istniała prawna podstawa do zakazu pikiety, i oddalił skargę, ponieważ „artykuł 8 pkt 2 prawa o zgromadzeniach przewiduje, że organ gminy zakazuje zgromadzenia publicznego, jeżeli jego odbycie może m.in. zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi”.

Z przepisów ustawy z 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu wynika natomiast, że do zadań BOR należy m.in. ochrona prezydenta RP, premiera i innych ważnych osób w państwie. Funkcjonariusze BOR mają obowiązek podejmować czynności dla zapewnienia bezpieczeństwa tych osób. Jednym z takich środków, przewidzianych w art. 20 pkt 14 ustawy o drogach publicznych , jest możliwość zamykania dróg i wprowadzania ograniczeń ruchu, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia. Ten właśnie środek zastosowano tu ze względu na planowaną uroczystość z udziałem prezydenta RP. Skoro zaś doszło wcześniej do wyłączenia ulic z ruchu, trzeba było zakazać zgromadzenia, nawet pikiety, w tym samym czasie i miejscu, które zostało wcześniej zabezpieczone dla bezpieczeństwa osób objętych ochroną BOR.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.)