Pytanie:
Pracownik zwrócił się z prośbą o zwiększenie stażu pracy na podstawie dostarczonej decyzji ZUS o ponownym ustaleniu kapitału początkowego oraz 2 kserokopii zeznań świadków potwierdzających pracę na koloniach letnich w charakterze wychowawcy. W decyzji zawarto informację , że za ten okres zostało przyjęte minimalne wynagrodzenie obowiązujące w tym okresie. Nie ma jednak informacji na temat, na jakiej podstawie pracownik wykonywał w tym okresie pracę: umowa o pracę, umowa zlecenie czy też umowa o dzieło. Pracownik nie posiada żadnej dokumentacji potwierdzającej ten okres zatrudnienia. Czy na tej podstawie można zwiększyć staż pracy pracownikowi i wypłacić wcześniej nagrodę jubileuszową?
Odpowiedź:
Jeśli z zeznań świadków lub uzasadnienia decyzji ZUS wynika, że pracownik jako wychowawca na koloniach wykonywał pracę w warunkach typowych dla stosunku pracy, okres ten należy wliczyć do stażu pracy.
Uzasadnienie:
Na podstawie art. 38 ust. 5 ustawy ustawy z 21.11.2008 r. o pracownikach samorządowych – dalej u.p.s. oraz § 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 30.10.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania okresów pracy i innych okresów uprawniających nauczyciela do nagrody jubileuszowej oraz szczegółowych zasad jej obliczania i wypłacania do okresów pracy uprawniających do nagrody jubileuszowej wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Wykazanie zakończonych okresów zatrudnienia może nastąpić w różny sposób, nie tylko świadectwami pracy. Samo wskazanie na wydanie decyzji ZUS o ponownym ustaleniu kapitału początkowego jest niewystarczające do stwierdzenia, czy okres pracy jako wychowawca na koloniach może zostać wliczony do stażu pracy, ponieważ z pytania nie wynika czasowy okres uwzględniony w kapitale początkowym (czy pokrywał się z pełnieniem funkcji wychowawcy) ani jego charakter (składkowy, nieskładkowy). W związku z tym należy sprawdzić, czy z uzasadnienia decyzji ZUS wynika, że w stażu ubezpieczeniowym uwzględniono pracownikowi czas wykonywania zadań wychowawcy oraz czy ustalono ich wykonywanie w ramach stosunku pracy. Również twierdzenia świadków należy przeanalizować pod kątem tego, czy wynikają z nich okoliczności świadczące o wykonywaniu pracy w warunkach typowych dla stosunku pracy w rozumieniu art. 22 § 1 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy - dalej k.p., czyli pod kierownictwem (według poleceń) oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, np. organizatora reprezentowanego przez kierownika kolonii. Przykładowo na gruncie obowiązującego od 01.03.1999 r. do 01.04.2016 r. rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 21.01.1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania, które pośrednio określało wychowawców wypoczynku jako pracowników, Sąd Najwyższy uznał, że w czasie obowiązywania tych regulacji stosunek pracy był najwłaściwszą (główną) formą zatrudniania takich osób ze względu m.in. na ich obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, o których mowa w art. 100 § 1 k.p. – wyrok SN z 21.01.1999 r., I PKN 551/98.
W związku z tym jeśli z zeznań świadków lub uzasadnienia decyzji ZUS wynika, że pracownik jako wychowawca na koloniach wykonywał pracę w warunkach typowych dla stosunku pracy, okres ten należy wliczyć do stażu pracy. W przypadku, gdy jego uwzględnienie skutkuje wyliczeniem stażu uprawniającego do kolejnej nagrody jubileuszowej, należy ją pracownikowi wypłacić z uwagi na nabycie prawa do niej.
