Pozwolenie na budowę w przypadku remontu budynku wpisanego do ewidencji zabytków chronionych

Czy na remont budynku, który jest wpisany do ewidencji zabytków chronionych, jest wymagane pozwolenie na budowę?

Odpowiedź

Prowadzenie robót budowlanych polegających na remoncie budynku wpisanego do ewidencji zabytków chronionych wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Przed wystąpieniem o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę inwestor obowiązany jest do uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie robót. Brak takiego pozwolenia będzie oznaczał, iż wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę będzie niekompletny a pozwolenie nie będzie mogło być wydane.

Uzasadnienie

Jak wynika z art. 3 pkt 7 Prawa budowlanego , remont jest jedną z postaci prowadzenia robót budowlanych. Zgodnie z art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego , roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Wyjątki od powyższej zasady zostały uregulowane w art. 29–31 Prawa budowlanego . Wśród nich należy wyszczególnić art. 29 ust. 2 pkt 1 pr. bud, z którego wynika, że pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na remoncie istniejących obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych, z wyjątkiem obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Przepis ten wyraźnie podkreśla, iż prowadzenie robót budowlanych wymaga uzyskania pozwolenia na budowę.

Uzyskanie pozwolenia na budowę musi zostać poprzedzone złożeniem w tym przedmiocie wniosku do organu właściwego. Wniosek ten oprócz projektu budowlanego, powinien zawierać między innymi opinie, uzgodnienia, pozwolenia i inne dokumenty wymagane przepisami szczególnymi (art. 33 ust. 2 pkt 1 Prawa budowlanego ). Za taki przepis należy uznać art. 39 Prawa budowlanego w którym określono, że:
"art. 39 ust. 1. Prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków. (...)
3. W stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje właściwy organ w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
4. Wojewódzki konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 3, w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Niezajęcie stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań projektowych".

Oznacza to, że bez uprzedniego uzyskania pozwolenia na prowadzenie robót wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę będzie niekompletny, przez co jego uzyskanie nie będzie możliwe.

Kwestia uzyskania pozwolenia na prowadzenie robót została uregulowana ustawą z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.) - dalej u.o.z.o.z . W art. 36 ust. 1 pkt 1 i 2 u.o.z.o.z określono, że pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru, jak również wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku. Natomiast uzyskanie pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na podjęcie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru nie zwalnia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę (art. 36 ust. 8 u.o.z.o.z ). Szczegółowy tryb i sposób wydawania pozwoleń na prowadzenie robót przy lub w otoczeniu zabytku wpisanego do rejestru zabytków zostały ustalone w rozporządzeniu Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych (Dz. U. Nr 150, poz. 1579) - dalej r.p.p.k .

Prowadząc roboty budowlane na obiekcie wpisanym do rejestru zabytków w oparciu o uzyskane pozwolenia należy mieć na względzie, iż niedochowanie obowiązków lub przekroczenie uprawnień inwestora podlega nie tylko przepisom Prawa budowlanego , lecz również u.o.z.o.z . Wśród przepisów drugiej z nich należy zwrócić szczególną uwagę na art. 47 u.o.z.o.z podkreślający, iż wojewódzki konserwator zabytków może wznowić postępowanie w sprawie wydanego pozwolenia na prowadzenie robót, a następnie zmienić je lub cofnąć, w drodze decyzji, jeżeli w trakcie wykonywania badań, prac, robót lub innych działań określonych w pozwoleniu wystąpiły nowe fakty i okoliczności, mogące doprowadzić do uszkodzenia lub zniszczenia zabytku. Ponadto jak wskazano w art. 117 u.o.z.o.z , "kto bez pozwolenia albo wbrew warunkom pozwolenia prowadzi prace konserwatorskie, restauratorskie, roboty budowlane, badania konserwatorskie lub architektoniczne przy zabytku wpisanym do rejestru lub roboty budowlane w jego otoczeniu albo badania archeologiczne, podlega karze grzywny".

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.)
Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.)
Rozporządzeniu Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych (Dz. U. Nr 150, poz. 1579)