Czy w kwietniu 2009 r. organ mógł wydać pozwolenie na budowę takiej inwestycji jedynie na podstawie Prawa budowlanego?






Odpowiedź

Inwestor ma możliwość wyboru trybu, w którym zamierza realizować zamierzenie obejmujące budowę drogi publicznej. W kwietniu 2009 r. organ administracji architektoniczno - budowlanej mógł wydać pozwolenie na budowę drogi gminnej na podstawie przepisów Prawa budowlanego.
Uzasadnienie

Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) – dalej u.r.i.d.p., nazywana też "specustawą drogową", stanowi niejako wyłączenie przed nawias panującego w Polsce porządku prawnej regulacji, której przedmiotem jest proces inwestycyjny obejmujący realizację wszelkich kategorii dróg publicznych. Ponadto jeżeli weźmie się pod uwagę aktualne jej brzmienie nadane nowelą z dnia 15 listopada 2008 r., można dojść do przekonania, że w sposób daleko idący akt ten modyfikuje obowiązujący porządek prawny w odniesieniu zarówno do administracyjnego prawa materialnego jak i procedury administracyjnej. Uwzględniając ponadto doniosłe skutki cywilnoprawne, jakie niosą ze sobą wydawane na jej podstawie decyzje administracyjne, dojść można do przekonania, że powstał akt prawny, który pozwala organom administracji publicznej kształtować w sposób kompleksowy sytuację prawną szeroko rozumianych uczestników procesu inwestycyjnego w zakresie dróg publicznych. Przedmiotowej ustawie niewątpliwie przyświeca zasadniczy cel, polegający na usprawnieniu procesu inwestycyjnego od strony prawnego przygotowania inwestycji i uzyskania wymaganych zezwoleń. Ogólna analiza specustawy drogowej pozwala na stwierdzenie, że na plan pierwszy wysuwa się to, iż jednym aktem administracyjnym – decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rozstrzygane są kwestie zarówno planistyczne, prawnobudowlane, podziałowe oraz cywilne. Celem ustawy jest uproszczenie i przyspieszenie wydawania aktów administracyjnych warunkujących rozpoczęcie budowy drogi publicznej. Co jednak istotne, szczegółowość omawianej ustawy nie wyłącza dopuszczalności stosowania innych ustaw regulujących poszczególne etapy decyzyjne procesu inwestycyjnego budowy dróg publicznych, jeżeli ich lokalizacja miałaby wynikać z aktów wydawanych na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) - dalej u.p.z.p.

Wato podkreślić, że u.r.i.d.p. wyłącza stosowanie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w sprawach dotyczących zezwolenia na realizację inwestycji drogowej. Istotą powyższego wyłączenia jest zatem stwierdzenie, że wydanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nie jest reglamentowane przepisami tej ustawy, a zatem do wydania zezwolenia nie można stosować jej przepisów. Jeżeli natomiast lokalizacja drogi publicznej miałaby się odbywać poza regulacją specustawy drogowej, wyłączenie przepisów planistycznych nie znajdzie zastosowania. Ponadto u.r.i.d.p. nie pozbawia gmin dopuszczalności określenia przeznaczenia nieruchomości pod inwestycje drogowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli zatem na organach gminy spoczywa ustawowy obowiązek określenia w planie miejscowym przeznaczenia terenów miedzy innymi w zakresie dróg publicznych, to w konsekwencji istnieje możliwość dla właściwych organów administracji publicznej do podejmowania kolejnych władczych rozstrzygnięć w ramach procesu inwestycyjnego, w tym oczywiście wydawanego przez starostę (prezydenta miasta na prawach powiatu) pozwolenia na budowę. W związku z powyższym, w kwietniu 2009 r. organ administracji architektoniczno - budowlanej mógł wydać pozwolenie na budowę drogi gminnej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) - dalej pr. bud., z tym że podstawą takiej decyzji musiała być zgodność z obowiązującym planem miejscowym lub decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Inwestor dysponuje zatem wyborem trybu, w którym zamierza realizować zamierzenie, z tym że u.r.i.d.p. przyznaje mu tego rodzaju przywilej, że w sposób kompleksowy jednym aktem - z pominięciem regulacji planowania i zagospodarowania przestrzennego - rozstrzygnięte zostaną zagadnienia z zakresu podziału, uprawnienia do rozpoczęcia robót z zatwierdzeniem projektu budowlanego, wywłaszczenia i nabycia prawa do nieruchomości, a w rezultacie również odszkodowania z tego tytułu (tutaj konieczna jest druga decyzja wydawana z urzędu).