Postępowanie w sprawie porzuconych odpadów niebezpiecznych starosta wszczyna z urzędu

Czy starosta powinien z urzędu wszcząć postępowanie w sprawie porzuconych odpadów niebezpiecznych na prywatnej działce?

Na prywatnej działce (las) porzucono odpady niebezpieczne.
Czy starosta powinien wszcząć postępowanie z urzędu?

Odpowiedź:

Organ powinien wszcząć z urzędu postępowanie w celu wydania decyzji w oparciu o art. 34 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) – dalej u.o., tj. nakazania usunięcia odpadów z miejsca do tego celu nieprzeznaczonego. Decyzja powinna zostać skierowana do właściciela lasu prywatnego. W decyzji organ wskaże sposób usunięcia odpadów. Niestety, w ramach decyzji z art. 34 u.o. nie można określić terminu, w którym odpady powinny zostać usunięte. Nie mniej, w przypadku, gdy właściciel decyzji nie wykona decyzji w rozsądnym terminie organ może wszcząć kolejne postępowanie w celu wyegzekwowania wykonania decyzji, na podstawie ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1015) i nałożyć na właściciela działki grzywnę w celu

Uzasadnienie:

Podmiotem odpowiedzialnym za usunięcie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych na ich składowanie jest ich posiadacz, którego definiuje art. 3 ust. 3 pkt 13 u.o. Domniemywa się, że właściciel, który jest jednocześnie władającym powierzchnią ziemi, jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości. Nie ma przy tym znaczenia, że odpady zostały "podrzucone" przez nieustaloną osobę trzecią. W takiej sytuacji władający powierzchnią ziemi musi je usunąć, a jeśli tego nie czyni, organ ochrony środowiska ma prawo nałożyć decyzją administracyjną obowiązek usunięcia odpadów. W decyzji wskazuje na sposób jej wykonania (ale nie wskazuje terminu wykonania decyzji).

Właściciel nieruchomości może zwolnić się z odpowiedzialności za odpady wykazując, że odpady zostały na jego działce umieszczone przez inny podmiot. Ustanowienie w art. 3 ust. 3 pkt 13 u.o. domniemania, iż właściciel nieruchomości może rozporządzać rzeczami (również odpadami) znajdującymi się na jego terenie jest logiczne i uzasadnione, jednakże domniemanie to może zostać obalone w konkretnych okolicznościach (W. Radecki, Komentarz do art. 34 u.o., [w:] W. Radecki, ustawa o odpadach. Komentarz, ABC, 2008, wyd. II). Jeśli obalenie domniemanie powiedzie się, bo właściciel wskaże inną osobę, która umieściła odpady niebezpieczne w lesie, to organ w stosunku do niego powinien umorzyć postępowanie, a wszcząć je w stosunku do osoby wskazanej przez właściciela działki. Jeśli jednak, właściciel działki udowodni, że to nie on umieścił odpady w lesie ale nie będzie w stanie wskazać osoby, która je tam podrzuciła, to on będzie zobowiązany do ich usunięcia.