Z jakich funduszy mogłaby dofinansować przyłącza mieszkańcom, aby zachęcić do ich budowy?

Odpowiedź

Gmina powinna zorganizować akcję edukacyjną mieszkańców gminy, a następnie skutecznie wyegzekwować ustawowy obowiązek podłączenia się właściciela nieruchomości do kanalizacji gminnej. W obecnym stanie prawnym nie ma możliwości dofinansowania budowy przyłączy do nieruchomości przez organ. Zgodnie z zapisami ustawy o finansach publicznych z budżetu nie mogą być wykonywane dotacje na rzecz osób fizycznych.

Uzasadnienie

Podstawowym aktem prawnym regulującym szeroko, jasno i zrozumiale obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące sprawy opisanej w pytaniu oraz organu uprawnionego do organizacji i egzekucji tych obowiązków jest ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach . Organem właściwym w tej sprawie od 1 stycznia 1997 r. jest gmina (wójt, burmistrz lub prezydent miasta).

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach podstawowym i nadrzędnym obowiązkiem właściciela nieruchomości jest przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej. Z tej czynności może on być zwolniony tylko w przypadku, gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, ale wówczas jest on zobowiązany do wyposażenia nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych. Należy dodać, że przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe również wtedy gdy nieruchomość przed wybudowaniem kanalizacji jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych. Z analizy pytania wynika jednak, że mieszkańcy opisanej gminy po prostu nie respektują prawa, a organ właściwy do egzekucji obowiązków nałożonych ustawą nie potrafi tej egzekucji lub zachęty do dobrowolnego wykonania obowiązku wykonać.

Naszym zdaniem gmina powinna przeprowadzić szeroko zakrojoną akcję edukacji ekologicznej a następnie przystąpić do egzekucji prawa.

Zgodnie z art. 5 ust. 6 ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nadzór nad realizacją opisanych wyżej obowiązków właściciela nieruchomości sprawuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. W przypadku stwierdzenia niewykonania obowiązku, przyłączenia się do istniejącej kanalizacji wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję nakazującą wykonanie obowiązku (art. 5 ust. 7 ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ). Wykonywanie decyzji organu, podlega egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji  o czym mowa w art. 5 ust. 9 ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach .

Reasumując najważniejszą czynnością w opisanym przypadku powinno być przypomnienie mieszkańcom o ciążących obowiązkach w formie akcji edukacyjnej która ma formę zachęty do realizacji obowiązków niż wystosowanie od razu upomnienia przed nałożeniem grzywny lub decyzji nakazującej podłączenie się do kanalizacji. W konsekwencji organ i tak będzie musiał egzekwować obowiązki w trybie egzekucji administracyjnej od mieszkańców, którzy dobrowolnie nie podłączą się.


Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240)
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 ze zm.)
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.)