Podatek od nieruchomości nie może być różnicowany ze względu na kryterium podmiotowe (I SA/Gl 603/11)

Rada miasta nie może uchwalić różnych stawek podatku od nieruchomości dla budowli należących do spółek zależnych od miasta i dla budowli pozostałych.

Spółka działając na podstawie art. 101 ust 1 o samorządzie gminnym wezwała radę miasta do zaprzestania naruszania jej interesu prawnego, poprzez wprowadzenie w uchwale zróżnicowania stawek podatku od nieruchomości uzależnionego od cechy podmiotowej podatnika. Spółka wskazała, że rada miasta uchwaliła roczne stawki podatku od nieruchomości w wysokości 1,1% wartości budowli stanowiących własność osób prawnych, spółek handlowych, w których miasto posiadało powyżej 50% udziałów lub akcji. Podobne budowle, ale należące do spółek handlowych, w których miasto nie posiadało udziałów lub akcji, było opodatkowane stawką 2%.

WSA rozpoznając skargę uznał, że taka uchwała naruszała art. 168 Konstytucji  RP oraz art. 5 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 z późn. zm.), który daje radom gmin prawo do różnicowania wysokości stawek dla poszczególnych rodzajów przedmiotów opodatkowania, uwzględniając w szczególności rodzaj prowadzonej działalności. Zgodnie z Konstytucją  RP jednostki samorządu terytorialnego mają prawo ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym w ustawie. W ocenie WSA rada miasta, różnicując stawkę od budowli, w odniesieniu do podmiotów, w których miasto posiada udziały lub akcje, bądź też nie posiada w zakresie takich samych przedmiotów opodatkowania, naruszyła wyrażone w art. 6 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uprawnienie skarżącej spółki do równego traktowania, a tym samym naruszyła jej interes prawny do "równego i sprawiedliwego" obciążenia publicznoprawnego, jakim jest podatek od nieruchomości.

W ocenie Sądu, taka regulacja narusza prawnie chronione uprawnienie spółki do wykonywania działalności "na równych prawach", a tym samych daje przedsiębiorstwu legitymację do wystąpienia ze skargą ze względu na naruszenie jego interesu prawnego, w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym . Sąd uznał, iż przedsiębiorca, prowadzący działalność na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego, posiada legitymację procesową wynikającą z art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do wystąpienia – po wezwaniu rady gminy do usunięcia naruszenia interesu prawnego – ze skargą do sądu administracyjnego, w sytuacji, gdy określając wysokość stawek podatku od nieruchomości rada gminy różnicuje je z uwzględnieniem kryterium podmiotowego.

"Interes prawny" w takim przypadku wynika z art. 32 Konstytucji  RP w zw. z art. 6 ustawy o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej , zgodnie z którym "Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa". Przepis ten gwarantuje "równe prawa" w wykonywaniu działalności gospodarczej, których niezbędnym elementem – w ocenie Sądu – jest uprawnienie do równych stawek podatkowych, w odniesieniu do takich samych przedmiotów opodatkowania.

Na podstawie: Wyrok WSA w Gliwicach z 20 listopada 2011 r., sygn. akt I SA/Gl 603/11

Przydatne materiały:
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z. Nr 78, poz. 483 ze zm.)
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 220, poz. 1447 z 2010 r. z późn. zm. )