W Sejmie znajduje się komisyjny projekt zmian kodeksu postępowania administracyjnego oraz postępowania przed sądami administracyjnymi (druk sejmowy nr 2526), który ma na celu wyraźne przyznanie prawa strony lub uczestnika postępowania organowi jednostki samorządu terytorialnego, który orzekał w toku postępowania administracyjnego.

Zgodnie z art. 1 projektu, do Kodeksu postępowania administracyjnego ma zostać dodany art. 29a o brzmieniu: jednostka samorządu terytorialnego spełniająca warunki określone w art. 28 pozostaje stroną postępowania nawet wówczas, gdy organem orzekającym w tym postępowaniu jest organ tej jednostki, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Natomiast w prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma być dodany art. 33a o treści: jednostka samorządu terytorialnego może być stroną lub uczestnikiem postępowania na prawach strony nawet wówczas, gdy organ tej jednostki był organem orzekającym w poprzedzającym postępowaniu administracyjnym. Zgodnie z art. 3 projektu, zmiany mają wejść w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.

Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu, jego celem jest jednoznaczne i wyraźne zakończenie niefortunnej linii orzeczniczej sądów administracyjnych - a w konsekwencji i sposobu procedowania organów II instancji - odbierających jednostkom samorządu terytorialnego przymiot strony w sytuacji, gdy któryś z ich organów wydawał rozstrzygnięcie w postępowaniu administracyjnym w I instancji. Autorzy projektu twierdzą dalej, że teza ta jest o tyle zaskakująca, że nie ma żadnego bezpośredniego i wyraźnego oparcia w przepisach prawa - wynika ona jedynie z bardzo daleko posuniętej interpretacji zasad ogólnych postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego. Prowadzi natomiast do sytuacji, w której w wielu istotnych dla jednostek samorządu terytorialnego sprawach pozbawione są one możliwości obrony swoich interesów. Stan, w którym w imię możliwości szczególnej obrony własnych praw na etapie postępowania pierwszo instancyjnego, w trzech kolejnych instancjach (jednej administracyjnej i dwóch sądowoadministracyjnych) jednostka samorządu terytorialnego skazana jest na bierne obserwowanie działania strony przeciwnej, bezwzględnie wymaga zmiany.


Przydatne materiały:

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)