Rada Gminy Konopnica uchwaliła stawki za zajęcie pasa drogowego dróg gminnych i będących w jej zarządzie. Prokurator rejonowy zarzucając radnym przekroczenie upoważnienia ustawowego, zaskarżył uchwałę do sądu.

Podał, że określona w zaskarżonej uchwale stawka - 3,00 zł za każdy dzień zajęcia, drogi o nawierzchni gruntowej, żwirowej, żużlowej i utwardzonej tłuczniem - uchwalona została z przekroczeniem ustawowego upoważnienia. Radni oparli się bowiem na kryterium rodzaju nawierzchni niewymienionym w art. 40 ust. 9 ustawy o drogach publicznych.

Zobacz procedurę w LEX: Uzyskanie zezwolenia na zajęcie, na potrzeby budowy, pasa drogowego lub jego części >

Rada Gminy wniosła o uwzględnienie skargi, wyjaśniając, że już zmieniła zaskarżoną uchwałę. Zdaniem sądu, wyeliminowanie z obrotu prawnego kwestionowanego zapisu zaskarżonej uchwały nie uzasadniało umorzenia postępowania. Skutki prawne uchylenia aktu i stwierdzenia jego nieważności są bowiem odmienne. Stwierdzenie nieważności aktu prawa miejscowego wywołuje skutek od momentu podjęcia uchwały, wobec której stwierdzono nieważność. Natomiast uchylenie, zmiana czy wygaśnięcie stwierdzone w danym akcie nie wywołuje wstecznego skutku tylko skutek na przyszłość.

Czytaj w LEX: Zawarcie przez jst umowy inwestycyjnej związanej z zajęciem pasa drogowego w celu umieszczenia urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego >

Zasady zarządzania pasem drogowym wciąż nie do końca precyzyjne >>

Nawierzchnia drogi to kryterium pozaustawowe

Odnosząc się do treści skargi sąd wyjaśnił, że zarządca drogi jest upoważniony do uchwalenia stawek opłat za zajęcie pasa drogi, na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Opłatę ustala się zasadniczo jako iloczyn liczby metrów kwadratowych zajętej powierzchni pasa drogowego, stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego i liczby dni zajmowania pasa drogowego (art. 40 ust. 1 u.d.p.). Przy ustalaniu stawek, o uwzględnia się:

  1. kategorię drogi, której pas drogowy zostaje zajęty;
  2. rodzaj elementu zajętego pasa drogowego;
  3. procentową wielkość zajmowanej szerokości jezdni;
  4. rodzaj zajęcia pasa drogowego;
  5. rodzaj urządzenia lub obiektu budowlanego umieszczonego w pasie drogowym (art. 40 ust. 9 u.d.p.).

Czytaj w LEX: Budowa zjazdu - jak uzyskać pozwolenie >

Rada Gminy Konopnica wprowadziła w zaskarżonej uchwale nieprzewidziane w ustawie kryterium ustalania opłat za zajęcie pasa drogowego. Tymczasem jedynym ustawowym kryterium podlegającym uwzględnieniu przy ustalaniu stawki opłaty za zajęcie pasa drogowego, odnoszącym się do "rodzaju drogi", jest wymienione w art. 40 ust. 9 pkt 2 u.d.p. kryterium "kategorii drogi, której pas drogowy zostaje zajęty". Zgodnie natomiast z art. 2 ust. 1 u.d.p. drogi publiczne ze względu na funkcję w sieci drogowej dzielą się wyłącznie na drogi krajowe; wojewódzkie; powiatowe i drogi gminne. Nie przewidziano zatem kategorii "drogi o nawierzchni gruntowej, żwirowej, żużlowej i utwardzonej tłuczniem", jak również nie wprowadzono jakichkolwiek podkategorii dróg publicznych. Tym samym uzależnienie wysokości stawki opłaty za zajęcie pasa drogowego drogi gminnej od tego rodzaju kryterium stanowiło istotne naruszenie art. 40 ust. 9 u.d.p., a regulujący tę kwestię zapis uchwały został przyjety z przekroczeniem przysługującego organowi stanowiącemu gminy upoważnienia ustawowego.

Wyrok WSA w Łodzi z 3.05.2021 r. III SA/Łd 926/20

Zobacz w LEX: Inwestycje w zakresie dróg publicznych w postępowaniach prowadzonych przez JST - szkolenie online >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.