Artykuł art. 45 ust. 1 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej stanowi, że osoba przystępująca do postępowania kwalifikacyjnego wnosi za nie opłatę w wysokości nie wyższej niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę przewidzianego w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Obecnie obowiązujące przepisy określają, że wysokość opłaty za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego w danym roku wynosi 20 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę przewidzianego w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Przeczytaj także: W służbie cywilnej nowe regulacje dotyczące godzin nadliczbowych i mnożnika

W ciągu 5 lat opłata wzrosła o 55 proc.

Konstrukcja rozporządzenia powoduje, że opłata za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego wzrasta cyklicznie i automatycznie wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę przewidzianego w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

  • w 2023 r. opłata ta wyniosła 698 zł,
  • w 2024 r. wyniosłaby już 848,40 zł.

Dobrosław Dowiat-Urbański, szef Służby Cywilnej, zwraca uwagę, że już w latach 2019-2023, tj. w czasie obowiązywania obecnej regulacji zarówno minimalne wynagrodzenie za pracę, jak i opłata za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego wzrosły o ponad 55 proc. W konsekwencji, koszt udziału w postępowaniu kwalifikacyjnym staje się coraz wyższy.

Szef Służby Cywilnej uważa, że opłata za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego nie powinna stanowić istotnej bariery dla udziału w tym postępowaniu i uzyskania mianowania, szczególnie.

- Można zakładać, że przy utrzymaniu dotychczasowej wysokości przedmiotowej opłaty w niektórych przypadkach pracownicy służby cywilnej mogliby mieć problem z jej sfinansowaniem, a w konsekwencji z uzyskaniem mianowania – zwłaszcza w terenowych jednostkach administracji rządowej oraz w przypadku osób najmłodszych i/lub z niewielkim stażem pracy – wskazuje autor projektu.

Tym bardziej, że przyjęta przez Radę Ministrów perspektywa stopniowego zwiększania limitu mianowań w kolejnych latach ma docelowo skutkować większym zainteresowaniem w przystępowaniu do postępowania kwalifikacyjnego. „Trzyletni plan limitu mianowań urzędników w służbie cywilnej na lata 2024-2026” przewiduje wzrosty limitów mianowań w służbie cywilnej:

  • w 2024 r. – do 400 osób,
  • w 2025 r. – do 500 osób,
  • w 2026 r. – do 600 osób.

Opłata w wysokości 721 zł

Jednym z bodźców, który ma zachęcić urzędników egzaminu może być spowolnienie tempa wzrostu opłaty za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego. W projekcie zaproponowano określenie wysokości opłaty za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego w danym roku na poziomie 17 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę przewidzianego w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Wysokość opłaty będzie zaokrąglana w dół do pełnego złotego.

Wprowadzenie zmiany będzie oznaczało wzrost wysokości opłaty za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego z:

  • z 698 zł w 2023 r.
  • do 721 zł w 2024 r.

Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę o 752 zł w relacji rok do roku styczeń 2023 r. – styczeń 2024 r. nie pociągnie tym samym za sobą wzrostu opłaty za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego o ponad 21,5  proc. lecz zaledwie o 3,3 proc.

Projekt rozporządzenia przewiduje jego wejście w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia. Jest to związane z faktem, że zgłoszenie do postępowania kwalifikacyjnego w danym roku kalendarzowym składa się w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 maja. Jak najwcześniejsze obniżenie opłaty za udział w postępowaniu kwalifikacyjnym w służbie cywilnej, pozwoli na ograniczenie liczby ewentualnych przypadków koniecznego zwrotu nadpłaty osobom, które wniosły ją w wysokości sprzed obniżenia. Jednocześnie jest to zmiana korzystna dla osób których dotyczy.

 

Na jakie cele wykorzystywana jest opłata

Opłata za przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego stanowi przychód prowadzącej te postępowania Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego. Jest ona przeznaczona na pokrycie kosztów organizacji postępowania kwalifikacyjnego, do których należą w szczególności koszty:

  • przygotowania sprawdzianów (opracowanie i weryfikacja treści merytorycznej),
  • materiałów egzaminacyjnych (zakup, druk, transport),
  • wynajmu sal egzaminacyjnych i niezbędnego wyposażenia,
  • wynagrodzeń pracowników obsługujących postępowanie,
  • wynagrodzeń ekspertów obsługujących postępowanie.

Szef Służby Cywilnej wyjaśnia, że zmniejszenie wysokości opłaty nie wpłynie na finanse szkoły, bo zrekompensowane to będzie większą liczbą osób przystępujących do postępowania.