Jesteśmy samorządową jednostką budżetową. W grudniu 2010 r. wypowiedzieliśmy umowę o pracę pracownikowi, który od grudnia 2009 r. pobiera świadczenie emerytalne będąc nadal pracownikiem. Przyczyną wypowiedzenia umowy przez zakład pracy była konieczność zatrudnienia na dane stanowisko pracownika z wyższym wykształceniem. Umowa o pracę zostanie rozwiązana 31 marca 2011 r.

Czy w tej sytuacji (wypowiedzenie zakładu pracy i pobieranie świadczenia emerytalnego) zwalnianemu pracownikowi przysługuje odprawa emerytalna?

Odpowiedź

Zwalnianemu pracownikowi przysługuje odprawa emerytalna.

Zgodnie z art. 38 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy przysługuje jednorazowa odprawa w określonej w przepisach wysokości. § 9 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. Nr 50, poz. 398 z późn. zm.) stanowi jedynie, że jednorazowa odprawa w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy jest wypłacana w dniu ustania stosunku pracy.

Kluczową kwestią jest więc ustalenie, czy w opisanej sytuacji występuje "przejście na emeryturę". W związku z interpretacją przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) ten związek był interpretowany szeroko, funkcjonalnie. Przyjmuje się, że w wyniku rozwiązania umowy o pracę na emeryturę przechodzi również pracownik, który pobierał już emeryturę w trakcie zatrudnienia i nie pobrał wcześniej odprawy emerytalnej. W stosunku do analogicznego do art. 38 ust. 3 obecnej ustawy o pracownikach samorządowych przepisu art. 21 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 21, poz. 124 z późn. zm.) w związku z art. 28 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214 z późn. zm.) Sąd Najwyższy przyjął (wyrok z 9 stycznia 2001 r., I PKN 172/00), że przepisy te są szczególnymi w rozumieniu art. 5 k.p. Do pracowników samorządowych nie ma zatem zastosowania art. 921 Kodeksu pracy w takim zakresie, w jakim ich prawo do odprawy emerytalnej normuje przepis ustawy o pracownikach samorządowych. Przejściem na emeryturę jest zamiana statusu pracownika lub pracownika - emeryta na status wyłącznie emeryta.

Z powyższego wynika, że fakt pobierania już emerytury przez pracownika nie wyklucza uznania, ze dochodzi do przejścia na emeryturę, skoro pracownik nie będzie już wykonywał pracy, a tylko korzystał w pełni ze swych uprawnień emerytalnych. Ponadto fakt, że to pracodawca zmierzał do rozwiązania stosunku pracy nie ma tu znaczenia, skoro dochodzi do rozwiązania umowy o pracę. Dla porównania - w art. 921 Kodeksu pracy (który nie ma tu zastosowania, ale dotyczy podobnej sytuacji) użyto zwrotu o "ustaniu" stosunku pracy, który obejmuje wszelki sposoby zakończenia zatrudnienia, w tym wypowiedzenie przez pracodawcę. Występuje więc związek między ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę.

Przydatne materiały:
 Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.)
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. Nr 50, poz. 398 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)